Hậu họa từ 'thói quen' tàng trữ vũ khí sát thương
Mặc dù hằng năm, lực lượng Công an các cấp đã vận động, thu hồi và tiêu hủy hàng nghìn vũ khí trôi nổi các loại, song một bộ phận không nhỏ người dân vẫn có thói quen lén lút tàng trữ súng, đạn để thỏa mãn nhu cầu, sở thích cá nhân. Để rồi, trong một khoảnh khắc không làm chủ được bản thân, những vũ khí sát thương này lại chính là thứ gây ra hậu họa khôn lường.
Chết vì tên bay, đạn lạc
Ngày 11/2, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hà Tĩnh đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Trần Văn Huy (sinh năm 1984, trú tại xã Cẩm Minh, huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) về tội "Vô ý làm chết người" theo Điều 128 Bộ luật Hình sự.

Cơ quan Công an tiêu hủy vũ khí thu giữ được.
Trước đó, vào chiều ngày 10/2, trong quá trình đến chơi ở nhà mẹ vợ tại phường Kỳ Phương, thị xã Kỳ Anh, Trần Văn Huy đã mang theo khẩu súng CPC bắn đạn thể thao với mục đích để bắn chim. Khi đang ngồi chơi, Huy thấy 2 con chim đang bắt sâu trên cây chanh phía vườn nhà hàng xóm nên lấy súng ra để bắn. Tuy nhiên, quá trình bắn không trúng chim nhưng viên đạn lạc lại bay qua cửa sổ, trúng người anh Phùng Văn Phúc (sinh năm 1999), khi anh này đang ngồi xem máy tính bên cửa sổ phòng ngủ của gia đình. Hậu quả, anh Phúc bị thương nặng và tử vong trên đường đưa đến bệnh viện.
Về phần đối tượng Huy, khi nghe phía nhà hàng xóm hô hoán, biết đã gây ra hậu quả nên hoảng loạn, nhanh chóng giấu súng vào đầu giường phòng ngủ, sau đó bọc kín trong áo mưa và bỏ vào cốp xe máy đưa đến nhà người quen trên địa bàn để cất giấu. Tiếp đó, đối tượng sử dụng xe máy đi theo quốc lộ 1A hướng Nam - Bắc để trốn về nhà bố mẹ đẻ tại xã Cẩm Minh, huyện Cẩm Xuyên. Đến khoảng 23h cùng ngày, Trần Văn Huy bị lực lượng Công an phát hiện, bắt giữ trên đường thuộc địa bàn xã Cẩm Trung, huyện Cẩm Xuyên.

Vũ khí sát thương Công an tỉnh Hà Tĩnh thu giữ trong thời gian gần đây.
Cũng trên địa bàn thị xã Kỳ Anh, trước đó, vào tối 7/12/2023, ông Hoàng Đức Thôn (sinh năm 1973, trú phường Kỳ Thịnh) ngồi trong chòi cất vó bên bờ sông thì thấy một con chuột trên đống đá cách chòi khoảng 20m. Sẵn khẩu súng săn tự chế cất giấu bên mình bấy lâu nay, ông Thôn đưa ra để bắn chuột. Tuy nhiên, viên đạn lạc đã bay thẳng vào một lán trại của công nhân đang thi công công trình gần đấy. Hậu quả làm anh Thân Văn Thuận (sinh năm 1979, trú tại xã Quang Lộc, huyện Can Lộc) bị dính một viên đạn chì ở vùng ngực. Ông Thôn và những người có mặt đã nhanh chóng đưa nạn nhân đến bệnh viện cấp cứu nhưng người này đã tử vong ngay sau đó.
Thực tế cho thấy, hằng năm ở nhiều địa phương trong cả nước, những vụ việc ảnh hưởng đến an ninh, trật tự liên quan đến các loại vũ khí, vật liệu nổ, trong đó chủ yếu là súng và tiền chất thuốc nổ vẫn còn xảy ra, gây nên những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí đặc biệt nghiêm trọng. Điều này xuất phát từ tình trạng mua bán vũ khí hiện nay vẫn đang diễn ra phức tạp và thực hiện dưới nhiều chiêu thức tinh vi. Cùng với đó, không ít người vẫn có thói quen tàng trữ súng, đạn để thỏa mãn nhu cầu, sở thích cá nhân trong việc tổ chức săn bắn trái phép chim, động vật hoang dã dẫn đến “đạn lạc”, gây ra hậu quả khôn lường.
Hồi đầu tháng 10/2024, cơ quan chức năng huyện Nghi Xuân (Hà Tĩnh) phát hiện, xử phạt một người đàn ông trú trên địa bàn khi đang có hành vi sử dụng súng săn để bắn chim. Ngoài việc xử phạt số tiền 15 triệu theo quy định, người này còn bị tịch thu tang vật. Tại Cơ quan công an, người này cho biết, trước đó khoảng 1 năm, thông qua một trang mạng quảng cáo trên Facebook, đã đặt mua 1 khẩu súng hơi với giá 5 triệu đồng và được tặng kèm 10 viên đạn. Sau khi nhận hàng, anh ra đã cất giữ tại nhà riêng với mục đích sử dụng để bắn chim.
Gian nan thu hồi vũ khí trôi nổi
Cũng thông qua mạng xã hội, nhưng nguy hiểm hơn là các đối tượng đã hình thành nên các đường dây buôn bán vũ khí lớn, xuyên quốc gia để cung cấp vũ khí, súng đạn cho những cá nhân, tổ chức có nhu cầu sử dụng bất hợp pháp. Thời gian gần đây, trên địa bàn cả nước đã xảy ra nhiều vụ án, vụ việc do các nhóm đối tượng thanh, thiếu niên, côn đồ hung hãn dùng công cụ hỗ trợ, súng quân dụng và nhiều loại hung khí nguy hiểm khác để giải quyết mâu thuẫn, gây mất an ninh, trật tự.
Nguy hiểm hơn, một số băng nhóm còn sử dụng súng quân dụng đi cướp tài sản tại các ngân hàng, tiệm vàng, thậm chí giết người. Khi bị bắt giữ, các đối tượng đều khai nhận đã đặt mua súng, đạn và vũ khí trên mạng xã hội.
Tại Hà Tĩnh, chỉ trong vòng từ đầu năm 2023 đến cuối năm 2024 đã xảy ra 5 vụ các đối tượng sử dụng súng cố ý gây thương tích, hủy hoại tài sản và 9 đối tượng có hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng.

Thu giữ hàng nghìn khẩu súng trong chuyên án phá đường dây buôn bán vũ khí qua mạng xã hội.
Tập trung khai thác, đấu tranh từ các đầu mối này, Công an tỉnh Hà Tĩnh phát hiện các đối tượng đã mua vũ khí quân dụng thông qua một số trang mạng xã hội của một đường dây mua bán vũ khí có tính chất chuyên nghiệp, với quy mô đặc biệt lớn, liên quan đến nhiều địa bàn trên cả nước. Sau một thời gian xác lập chuyên án, phối hợp với công an 15 tỉnh, thành phố trong cả nước và Cục Cảnh sát hình sự, các cục nghiệp vụ (Bộ Công an) để đấu tranh.
Tháng 11/2024, Công an tỉnh Hà Tĩnh đã tiến hành giữ khẩn cấp, triệu tập, khám xét khẩn cấp đối với 45 đối tượng ở nhiều tỉnh, thành phố khác nhau như: Hà Tĩnh, Ninh Bình, TP Hồ Chí Minh, Tây Ninh, Đồng Nai, Hậu Giang, Bắc Giang... Qua đó, thu giữ 532 khẩu súng các loại, 36.824 viên đạn và 2 quả lựu đạn. Cơ quan điều tra xác định đường dây này đã bán hơn 1.000 khẩu súng trên khắp các tỉnh, thành cả nước, thậm chí còn bán sang cả nước bạn Lào, Campuchia. Đến nay, đã có 43 đối tượng trong đường dây bị khởi tố về các tội danh chế tạo, tàng trữ, mua bán, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng.
Xuất phát từ việc nguồn cung tương đối dồi dào nên vũ khí quân dụng, đặc biệt là súng đạn vẫn len lỏi được trong một bộ phận không nhỏ người dân, với đầy đủ các tầng lớp, từ người nông dân đến doanh nhân, thậm chí cả cán bộ, tầng lớp tri thức. Hồi tháng 8/2022, trong quá trình phát sinh mâu thuẫn, cả hai đối tượng Trần Phát Đạt (SN 1964) và Lê Xuân Giáp (SN 1984), cùng trú tại thị trấn Hương Khê, huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) đều đang là giám đốc hai doanh nghiệp xây dựng nổi tiếng trên địa bàn, thậm chí Đạt còn là Chủ tịch Hội Doanh nghiệp huyện Hương Khê.
Do phát sinh mâu thuẫn trong lúc ngồi nhậu, nửa đêm Trần Phát Đạt về nhà mang theo khẩu súng ngắn CZ75 cùng nhiều viên đạn đi đến nhà Lê Xuân Giáp để “nói chuyện”. Nghe tiếng gọi cửa, Giáp bèn lấy trong nhà ra 1 khẩu súng AK, đi đến cạnh Đạt rồi chĩa súng lên trời và bắn liên thanh 6 phát thị uy làm rúng động dư luận phố núi Hương Khê. Các đối tượng này sau đó đã bị khởi tố về các tội danh “Đe dọa giết người” và “Tàng trữ, sử dụng trái phép vũ khí quân dụng”.
Đại tá Nguyễn Xuân Thao, Giám đốc Công an tỉnh Hà Tĩnh cho biết, xác định việc thu hồi vũ khí, vật liệu nổ là nhiệm vụ quan trọng, xuyên suốt để đảm bảo an ninh, trật tự ngay từ cơ sở, giảm thiểu những thiệt hại không đáng có nên Công an tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai quyết liệt, mạnh mẽ với nhiều cách làm hay, sáng tạo như đổi vũ khí lấy lịch tết CAND, bình chữa cháy... Qua đó, hằng năm đã thu hồi, tiêu hủy hàng trăm nghìn công cụ, vũ khí các loại trôi nổi trong nhân dân.
Trong năm 2024, toàn tỉnh đã tuyên truyền, vận động nhân dân tự giác giao nộp 621 khẩu súng các loại, trong đó có 578 khẩu súng tự chế, 29 khẩu súng thể thao và 14 khẩu súng quân dụng, 302 vũ khí thô sơ, 96 công cụ hỗ trợ, 11 quả lựu đạn và bom mìn, 39 linh kiện súng, 3.006 viên đạn các loại và hàng trăm kg thuốc nổ, thuốc pháo, tiền chất thuốc nổ. Chỉ tính riêng trong 3 tháng cuối năm 2024, lực lượng Công an trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã vận động toàn dân giao nộp 236 khẩu súng, 102 vũ khí thô sơ, 31 công cụ hỗ trợ và 18 quả mìn, lựu đạn các loại.

Cơ quan Công an khám nghiệm khẩu súng AK các đối tượng sử dụng để “nói chuyện”.
Dù vậy, xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, một bộ phận không nhỏ người dân vẫn giữ thói quen tàng trữ và sử dụng vũ khí quân dụng, vũ khí sát thương và các loại thuốc nổ, tiền chất thuốc nổ để khi cần thiết mang ra sử dụng. Không chỉ phục vụ cho việc săn bắt động vật hoang dã trái phép, mà khi xảy ra mâu thuẫn, không ít người đã dùng để làm công cụ hỗ trợ, vô hình trung thành hung khí trong các vụ án, trong đó có những vụ án mạng đau lòng. Không chỉ ẩn họa về an ninh, trật tự, súng trôi nổi, được cất giấu lén lút trong cộng đồng dân cư đang đặt ra nhiều vấn đề trong công tác quản lý về mặt nhà nước.
Bởi vậy, làm tốt công tác thu hồi vũ khí, vật liệu nổ trái phép còn tồn dư nhiều trong xã hội không chỉ góp phần hạn chế tội phạm sử dụng vũ khí nóng, hung khí nguy hiểm để gây án mà còn giúp phòng ngừa, làm giảm tình hình tội phạm phát sinh từ cơ sở.