Hé lộ lý do Tổng thống Biden hờ hững với thái tử Ả Rập Saudi
Báo cáo giải mật của tình báo Mỹ về vụ sát hại nhà báo người Ả Rập Saudi Jamal Khashoggi dự kiến được công bố hôm 25-2 (giờ địa phương).
Reuters dẫn lời 4 quan chức Washington cho biết báo cáo do Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) đóng góp chính. Theo đó, Mỹ cho rằng Thái tử Ả Rập Saudi Mohammed bin Salman là người "chấp thuận và có khả năng ra lệnh sát hại ông Khashoggi vào năm 2018". Báo The Washington Post trước đó đưa tin ông Khashoggi đã chỉ trích các chính sách của thái tử.
Tổng thống Mỹ Joe Biden hôm 24-2 tuyên bố ông đã đọc báo cáo trên và dự kiến sẽ sớm nói chuyện qua điện thoại với Quốc vương Ả Rập Saudi Salman, 85 tuổi, cha của Thái tử Salman, 35 tuổi.
Báo cáo này là một phần trong chính sách của Tổng thống Biden nhằm đưa quan hệ với Riyadh trở lại đường lối truyền thống. Phát ngôn viên Nhà Trắng Jen Psaki hôm 24-2 nói với các phóng viên rằng Tổng thống Biden sẽ chỉ liên lạc với Quốc vương Salman, đồng thời xác nhận báo cáo giải mật vụ sát hại nhà báo Khashoggi sẽ sớm được công bố.
Trong khi Tổng thống Biden hạn chế liên lạc với Quốc vương Salman, những quan chức khác trong chính quyền Washington mới đang liên lạc với các quan chức Ả Rập Saudi ở nhiều cấp khác nhau.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Ned Price cho biết: "Chúng tôi đã liên lạc với các quan chức Ả Rập Saudi ở nhiều cấp trong những tuần đầu của chính quyền mới".
Ông Khashoggi, 59 tuổi, nhà báo Ả Rập Saudi và làm việc cho tờ The Washington Post, đến lãnh sự quán Ả Rập Saudi ở TP Istanbul - Thổ Nhĩ Kỳ hôm 2-10-2018. Nhà báo này sau đó "bị một nhóm đặc vụ có liên hệ với Thái tử Salman sát hại và phân xác". Thi thể của ông Khashoggi vẫn chưa được tìm thấy.
Riyadh cuối cùng thừa nhận ông Khashoggi bị giết trong một chiến dịch dẫn độ có sai sót nhưng phủ nhận bất kỳ sự liên quan nào của Thái tử Salman. Năm người đàn ông đã bị tuyên án tử hình vì tội giết người song được giảm án xuống 20 năm tù sau khi được gia đình ông Khashoggi tha thứ.
Vào năm 2019, nhà điều tra nhân quyền của Liên Hiệp Quốc Agnes Callamard cáo buộc Ả Rập Saudi tiến hành "vụ hành quyết có chủ ý, được tính toán trước" đối với ông Khashoggi và kêu gọi điều tra thêm.
Một báo cáo giải mật khác được chia sẻ với các thành viên của Quốc hội Mỹ vào cuối năm 2018 nhưng chính quyền Tổng thống Donald Trump lúc đó không chịu công khai.
Giám đốc tình báo quốc gia mới của Tổng thống Biden, Avril Haines, cam kết công bố báo cáo giải mật vụ sát hại nhà báo Khashoggi trong vòng 30 ngày.