Hệ thống phòng không Buk-M3 tối tân chịu tổn thất nặng ngay khi vừa tham chiến?

Hệ thống phòng không Buk-M3 đã được Nga điều động tới chiến trường Ukraine, mục đích nhằm bảo vệ đội hình tiến quân của các đơn vị cơ giới, nhưng bản thân nó đã phải chịu tổn thất từ sự phản kháng của Quân đội Ukraine.

Mới đây một số hình ảnh bắt đầu xuất hiện trên các kênh truyền thông xã hội cho thấy một số thành phần của hệ thống Buk-M3 đang được triển khai tại Ukraine, hoặc ở những khu vực gần biên giới nước này.

Các phương tiện được đề cập mang ký hiệu "Z" nổi bật, đây là đặc điểm quen thuộc của vũ khí Nga tham gia vào cuộc xung đột. Thông tin chưa được xác nhận cho biết đoạn video được quay ở Kherson Oblast, miền Nam Ukraine, vào đầu tháng này.

Tuy nhiên có thông tin là ngay khi tiến vào Ukraine, hệ thống Buk-M3 tối tân của Nga đã phải chịu thiệt hại. Hình ảnh được cho là xe radar nhìn vòng cảnh báo sớm 9S18M1-3 (NATO gọi là Snow Drift) đã bị phá hủy trong ngày 6/3.

Hiện tại chưa rõ vũ khí nào đã được Quân đội Ukraine sử dụng để tập kích vào tổ hợp phòng không di động tầm trung tối tân nhất của Nga, cũng như còn thành phần nào của hệ thống bị tiêu diệt hay không.

Đối với Buk-M3, hệ thống này có sự khác biệt lớn so với những phiên bản tiền nhiệm của nó như Buk-M1/2, khiến Bộ Quốc phòng Mỹ phải dùng tên định danh mới là SA-27.

Được đưa vào phục vụ từ khoảng năm 2016, Buk-M3 sử dụng tên lửa 9M317M và các bộ phận điện tử mới để cung cấp khả năng được cải thiện nhiều lần so với những phiên bản Buk cũ hơn.

Theo sách hướng dẫn của Bộ Chỉ huy Học thuyết và Huấn luyện Quân đội Mỹ (TRADOC), Buk-M3 “vượt trội hơn cả hệ thống phòng không tầm xa S-300P cũ” - tổ hợp được phương Tây gọi là SA-10 Grumble.

Thông thường, một lữ đoàn Buk-M3 sẽ được tổ chức thành 4 tiểu đoàn, tất cả đều dưới sự điều khiển của một phương tiện chỉ huy và kiểm soát hợp nhất, chẳng hạn như 9S52 Polyana-D4.

Mỗi tiểu đoàn thường bao gồm ba khẩu đội, cộng với một xe chỉ huy và một radar tìm kiếm. Đối với các khẩu đội, mỗi đơn vị thường có hai phương tiện phóng: xe mang phóng tự hành kết hợp radar (TELAR) 9A317M và xe nạp đạn kiêm chấp hành phóng 9A316M (TEL).

Ngoài ra, một khẩu đội có thể bao gồm 2 TEL 9A316M được hỗ trợ bởi 1 đài radar dẫn đường và chiếu xạ 9S36M. Trong cấu hình này, một tổ hợp Buk-M3 có thể tấn công đồng thời 36 mục tiêu, với mỗi radar điều khiển hỏa lực có khả năng tiêu diệt tới 6 đối tượng riêng biệt.

Buk-M3 có phạm vi tác chiến tối đa 70 km, tầm bắn tối thiểu 2,5 km, độ cao lớn nhất 35 km và khả năng tấn công mục tiêu bay ở tốc độ lên tới 10.800 km/h, mặc dù những con số này mang tính lý thuyết hơn là thực tiễn.

Về bên ngoài, sự khác biệt chính giữa Buk-M3 và các phiên bản tiền nhiệm của nó liên quan đến xe TEL và TELAR, mang tới 6 tên lửa trong ống kín chứ không phải 4 đạn được gắn trực tiếp trên ray phóng ở đầu xe.

Hệ thống Buk-M3 được cho là có một số khả năng tấn công tên lửa đạn đạo chiến thuật, nghĩa là nó có thể chống lại tên lửa Tochka-U (SS-21 Scarab) do Ukraine vận hành, đã được sử dụng từ đầu cuộc xung đột cho đến nay.

Tuy nhiên quan trọng hơn, Buk-M3 sẽ cung cấp cho Nga một hệ thống phòng không tầm trung đến tầm cao hiệu quả, được tuyên bố là sẽ "khóa chặt bầu trời Ukraine". Nhưng trong khi chưa cho thấy chiến công, tổ hợp Buk-M3 đã phải chịu thiệt hại khá nặng nề.

Bạch Dương