Hệ thống phòng không khét tiếng một thời vừa bắn hạ MiG-29 Nga

Chiến trường Lybia bỗng tăng nhiệt khi hệ thống phòng không MIM-23 Hawk của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn rơi một tiêm kích MiG-29 của Nga, đây là tổn thất nghiêm trọng đầu tiên của Moscow trên chiến trường này.

Được biết hệ thống tên lửa phòng không Thổ Nhĩ Kỳ MIM-23 Hawk đã tiêu diệt máy bay chiến đấu MiG-29 của Nga tại địa điểm gần thành phố chiến lược Sirte, Lybia.

MiG-29 của Nga đang thực hiện cuộc không kích nhằm vào các vị trí của lực lượng vũ trang do Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ cũng như Quân đội Chính phủ thống nhất quốc gia Libya (GNA).

Chiếc máy bay trúng tên lửa và nổ tung rơi xuống đất cách căn cứ khoảng 45 km.

Nguồn tin chiến trường cho biết, dù bị trúng tên lửa và phát nổ, nhưng rất may viên phi công đã kịp nhảy dù và được cứu thoát.

Sự kiện máy bay chiến đấu MiG-29 bị bắn cháy là tổn thất nghiêm trọng đầu tiên được biết đến của Lực lượng - Hàng không Vũ trụ Nga tại chiến trường Libya kể từ khi họ bắt đầu tham chiến. Ngoài ra sự kiện này cũng cho thấy nạn nhân mới nhất của hệ thống tên lửa khét tiếng MIM-23 Hawk do Mỹ sản xuất.

Hệ thống tên lửa Hawk bắt đầu phục vụ trong Quân đội Mỹ từ tháng 8-1960, nhưng đến năm 1971 phiên bản cải tiến của Hawk mới được đưa vào phục vụ.

Hệ thống tên lửa phòng không này do công ty Raytheon thiết kế, khoảng 40.000 quả tên lửa đã được chế tạo suốt thế kỷ 20

Loại tên lửa này được thiết kế với vai trò tấn công các mục tiêu ở tầm bắn trung bình, độ cao lớn.

Tuy tầm bắn, độ cao với tới của hệ thống tên lửa Hawk kém hơn S-75 Dvina nhưng Hawk lại có đầu tự dẫn radar bán chủ động - công nghệ rất mới thời điểm bấy giờ so với thế hệ S-75 và S-125.

Tuy vậy đây là hệ thống từng khiến nhiều máy bay do Liên Xô sản xuất bị bắn cháy.

Tổ hợp MIM-23 thường được trang bị 4 đài radar bắt mục tiêu - dẫn đường tên lửa, 6 bệ phóng (3 đạn tên lửa/bệ) và một số thành phần hỗ trợ khác.

Bốn loại radar gồm: đài radar bắt mục tiêu tầm cao AN/MQP-35, đài radar bắt mục tiêu bay thấp AN/MPQ-34, đài radar chiếu dọi mục tiêu năng lượng cao AN/MPQ-33/39 (dùng để theo dõi mục tiêu, dẫn đường tên lửa) và đài radar xác định cự ly AN/MPQ-37.

Tổ hợp MIM-23 trang bị đạn tên lửa MIM-23A dài 5,08m, đường kính thân 0,37m, sải cánh 1,21m, lắp đầu đạn nổ mảnh nặng 54 kg và trọng lượng phóng 584 kg.

Tên lửa có thể tiêu diệt mục tiêu ở cự ly 2-25 km, đạt độ cao tối đa 11.000m, tốc độ hành trình Mach 2,4. MIM-23A lắp đầu tự dẫn radar bán chủ động.

Thành tích đáng nể phục mà tên lửa này đạt được đó là trong cuộc "Chiến tranh tiêu hao", hệ thống tên lửa Hawk đã hạ 1 chiếc Il -28, 4 chiếc Su-7, 4 chiếc MiG-17, 3 chiếc MiG-21 của Không quân Ai cập.

Còn trong cuộc "Chiến tranh tháng Mười" nạn nhân của nó là 4 chiếc MiG-17, 1 MiG-21, 3 chiếc Su-7, 1 chiếc “Hunter”, 1 chiếc Mirage-5, 2 chiếc Mi-8 của Không quân Ai cập, Syria, Jorrdan và Lybia.

Lần cuối, vào năm 1982, 1 chiếc MiG-25 và có thể thêm 1 chiếc MiG-23 nữa đã bị tổ hợp này bắn hạ trên không phận Lebanon.

Trong cuộc Chiến trang Iraq - Iran (1980 - 1988), hệ thống tên lửa Hawk của Iran “tự ” bắn rơi 2 - 3 chiếc tiêm kích F-14 và 1 chiếc F-5 của chính Không quân Iran, và khoảng 40 máy bay Iraq.

Tháng 9-1987, tổ hợp Hawkcủa Pháp đã hạ 1 máy bay ném bom Tu-22 của Lybia trên bầu trời thủ đô N'Djamena của Tchad.

Ngày 2-8-1990, Hawk cải tiến của Kuwait đã bắn rơi 1 chiếc Su-22 và 1 chiếc MiG-23BN của Không quân Iraq khi xâm nhập Kuwait.

Cho đến thời điểm hiện tại MIM-23 Hawk là hệ thống phòng không tiêu diệt được nhiều chủng loại máy bay nhất do Liên Xô cũ sản xuất.

Việt Hùng