Hết sức bình tĩnh!

Không còn là lập phòng tuyến chặn dịch từ xa nữa, giờ chúng ta gần như phải làm lại từ đầu với việc khoanh vùng dập dịch. Ngay tại đô thị hàng triệu dân.

Hà Nội khuya hôm 6/3 thực sự là đêm trở gió, với “bệnh nhân thứ 17”. Lãnh đạo Chính phủ, bộ ngành và Hà Nội họp khẩn đến gần 11 giờ khuya. Ngay trong đêm, việc tìm kiếm để kiểm soát, cách ly những người tiếp xúc gần với “tiểu thư nhà giàu” này được khẩn trương triển khai. Nhưng đã muộn, khi 2 người thân thích trong nhà của cô này đã bị lây nhiễm!

Một không khí bối rối, thậm chí có phần hoảng loạn bắt đầu dấy lên. Người dân Thủ đô phần thì tìm cách sơ tán khỏi những khu vực “nhạy cảm”, phần thì xô nhau đi mua tích trữ nhu yếu phẩm. Cảnh tượng hầu như chưa thấy kể từ đầu mùa dịch đến giờ.

Tôi viết những dòng này trong tâm trạng thật khó diễn tả. Cũng như bao người khác, suốt mấy chục ngày dằng dặc sống giữa không khí dịch bệnh, giữa mọi thứ tin tức và tin đồn, mọi thứ cảm xúc có lẽ cũng mòn mỏi dần?

Một so sánh có lẽ không nên đưa ra, đó là chuyện thế giới nhiều nơi giành giật nhau từng cuộn giấy vệ sinh. Là bức ảnh mấy cuộn giấy vệ sinh tại một nhà vệ sinh công cộng ở Nhật bị xích chặt để tránh mất cắp. Là cơn sốt giấy vệ sinh ở Úc, gói giấy vệ sinh có lúc được bán với giá 24 ngàn đôla Úc. Là vụ một băng nhóm ở Hồng Kông dùng hung khí uy hiếp để cướp hàng trăm cuộn giấy vệ sinh. Không muốn hàm ý rằng, đấy đến những xứ văn minh người ta còn như thế! Chỉ thấy băn khoăn, rằng giấy vệ sinh với con virus này thì liên quan gì đến nhau chứ?!

Để thấy rằng, không phải cơ thể khỏe mạnh, tích trữ được nhiều hàng hóa, chủ động phòng tránh bệnh, mà thứ cần hơn cả bây giờ là sự tỉnh táo. Của mỗi người, dẫu gần hay xa vùng dịch. Sự mất tỉnh táo, thiếu kiểm soát bản thân, hùa theo tâm lý hoang mang của đám đông là đáng sợ nhất, trong mọi hoàn cảnh.

Tỉnh táo dựa hoàn toàn vào lý trí, óc suy xét, phân tích, so sánh đánh giá tình hình, cả về bối cảnh rộng lẫn hẹp. Khả năng, kinh nghiệm cũng như sự quyết liệt của Việt Nam trong việc chống dịch này có lẽ không cần phải nhắc lại. Trong số hàng ngàn người đang được cách ly dịch Covid -19 trên cả nước, vừa có một quan chức cao cấp nhất cho đến nay, là Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng. Sau khi bay cùng chuyến, ngồi cùng khoang với “bệnh nhân thứ 17”, ông đã tự mình cách ly dù xét nghiệm cho kết quả âm tính.

“Ký sinh trùng” (Parasite), bộ phim của người Hàn vừa chiến thắng ngoạn mục tại Oscar, nhìn dưới góc độ tâm lý có vẻ như là một thứ “tín hiệu lo âu” (Signal anxiety) đáng để suy nghĩ. Sự lây lan nguy hiểm đe dọa con người không phải đến từ những thứ vi trùng hiện hữu, mà từ chính khả năng nhận thức và ứng xử của con người.

Hết sức bình tĩnh, đó là lời cần nói với nhau trước cuộc chiến chống dịch bệnh đang còn cam go này.

Trí Quân