Hezbollah sẽ ra sao khi hàng loạt lãnh đạo bị ám sát?

Người dân tập trung tại địa điểm thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah bị ám sát ở ngoại ô phía nam Beirut, Lebanon. Ảnh: AP

Nhiều nhân vật cấp cao thiệt mạng

Trong một tuyên bố vào ngày 29-9, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố một cuộc không kích vào ngày 28-9 đã "tấn công và hạ sát" Nabil Qaouk, một thành viên của hội đồng chỉ huy Hezbollah. Ông Qaouk cũng giữ vai trò là chỉ huy đơn vị an ninh phòng vệ Hezbollah. IDF cho biết ông Qaouk "được coi là nhân vật gần gũi với cấp cao nhất" của lực lượng Hezbollah và cáo buộc ông này "trực tiếp tham gia vào việc thúc đẩy các hành động khủng bố chống lại nhà nước và công dân Israel, ngay cả trong những ngày gần đây". IDF nói thêm rằng ông Qaouk đã gia nhập Hezbollah vào những năm 1980 và giữ một số chức vụ điều hành ở miền nam Lebanon.

Các quan chức ở Israel cũng cho biết hơn 10 thủ lĩnh quân sự cấp cao của Hezbollah đã bị hạ sát trong những tuần gần đây. Chỉ hơn một tuần trước, Israel đã giết chết chỉ huy cấp cao của Hezbollah là Ibrahim Aqil ở Beirut. Và những sự kiện này diễn ra chỉ hai tháng sau khi thủ lĩnh chính trị của Hamas, Ismail Haniyeh, bị giết hại ở Iran, được cho là do bàn tay Israel.

Fuad Shukr - người đã thiệt mạng hồi tháng 7 - đóng vai trò chủ chốt trong việc phát triển năng lực quân sự của Hezbollah, đảm nhận vị trí tham mưu trưởng và là cố vấn quân sự cấp cao của thủ lĩnh Nasrallah.

Đòn tấn công của Israel hôm 27-9 cũng giết chết Ali Karaki - người chịu trách nhiệm cho các hoạt động quân sự dọc biên giới Lebanon với Israel. Giới phân tích cho biết ông thực hiện một số nhiệm vụ quốc tế bí mật trong suốt sự nghiệp, và đang chuẩn bị cho chức vụ cấp cao trong Hezbollah. Ibrahim Jazini – người chịu trách nhiệm về an ninh nội bộ trong Hezbollah - cũng nằm trong số những người thiệt mạng hôm 27-9. Mặc dù không có nhân viên cấp dưới và hoạt động có phần đơn lẻ trong tổ chức, ông Jazini được ông Nasrallah tin tưởng và yêu mến.

Trước đó, đêm 27 rạng sáng ngày 28-9, Israel đã thực hiện một cuộc không kích vào một khu định cư của Hezbollah ở thủ đô Beirut của Lebanon, sát hại thủ lĩnh Hassan Nasrallah. Cái chết của ông Nasrallah và các lãnh đạo cao cấp khác của Hezbollah trong các cuộc tấn công chưa từng có vào Lebanon, bao gồm cả vụ nổ hàng loạt máy nhắn tin và bộ đàm, đã khiến nhóm này phải đối mặt với lỗ hổng lớn về quyền lực lãnh đạo.

Đòn không kích chết chóc của Israel

Tối 27-9, Israel đã thực hiện một làn sóng không kích dữ dội xuống khu phố đông dân Haret Hreik ở Dahiyeh, phía Nam Beirut. Ngày 28-9, quân đội Israel cho biết họ đã nhắm mục tiêu vào trụ sở của Hezbollah và giết chết thủ lĩnh tối cao nhóm này là Nasrallah. Sau vài giờ, Hezbollah xác nhận cái chết của ông Nasrallah.

Quân đội Israel theo dõi ông Nasrallah suốt nhiều tháng, lên phương án và quyết định tập kích hạ sát thủ lĩnh của Hezbollah ở Lebanon khi thời cơ đến. Đòn tập kích nhằm vào một boongke kiên cố nằm sâu hơn 18m dưới lòng đất. Ông Nasrallah cùng các chỉ huy Hezbollah tập trung tại đây để họp bàn về chiến lược đối phó Israel. Truyền thông Israel cho biết khoảng 85 quả bom được gọi là "bom phá boongke" đã được sử dụng. Còn được gọi là "đạn xuyên đất", những quả tên lửa này, nặng từ 900-1.800kg mỗi quả, đào sâu vào lòng đất trước khi phát nổ. Khi cuộc tấn công kết thúc, một cột khói lớn đã bốc lên phía trên thủ đô Beirut và thủ lĩnh Hassan Nasrallah đã thiệt mạng.

Công ước Geneva đã cấm sử dụng loại bom này ở những khu vực đông dân cư. Nhưng Dahiyeh là một khu phố đông đúc ở Beirut và tên lửa của Israel đã san phẳng nhiều tòa nhà dân cư. Theo Bộ Y tế Công cộng Lebanon, ít nhất 11 người đã thiệt mạng và 108 người bị thương trong đợt không kích hôm 27-9.

Nhân vật kế nhiệm tiềm năng nhất

Hội đồng Shura- cơ quan ra quyết định tối cao của Hezbollah-dự kiến sẽ họp để quyết định ai sẽ lãnh đạo đảng này. Ông Hashem Safieddine, người đứng đầu hội đồng điều hành của Hezbollah, và cũng là anh em họ của ông Nasrallah, được cho là một trong những lựa chọn cho vị trí tổng thư ký mới của nhóm.

Trong thông báo trên kênh Telegram chính thức của nhóm vào tối 29-9, Hezbollah đã phủ nhận việc ông Hashem Safieddine được nhóm này chọn làm người thay thế cho thủ lĩnh Hassan Nasrallah. Thông báo của Hezbollah được đưa ra ngay sau khi Kênh truyền hình Al Arabiya dẫn các nguồn tin cho hay Hội đồng Shura đã bổ nhiệm ông Hashem Safieddine làm Tổng Thư ký mới của phong trào Hồi giáo dòng Shiite này. Ông Safieddine từng là người đứng đầu Hội đồng điều hành của Hezbollah, có vai trò giám sát các vấn đề chính trị của Hezbollah. Ông cũng tham gia Hội đồng Jihad, đơn vị quản lý các hoạt động quân sự của nhóm.

Hezbollah liệu có suy yếu?

Trong một tuyên bố ngày 28-9, trong đó xác nhận cái chết của Nasrallah, Hezbollah cho biết họ sẽ tiếp tục hoạt động quân sự để hỗ trợ Gaza và bảo vệ Lebanon. Nhóm này đã tiến hành 5 cuộc tấn công bằng tên lửa vào miền Bắc Israel sau khi thừa nhận ông Nasrallah đã bị giết.

Mặc dù Hezbollah đã bị ảnh hưởng nặng nề trong ngắn hạn, các nhà phân tích cho rằng nhóm này khó có thể bị ảnh hưởng nặng nề trong dài hạn vì ông Nasrallah sẽ được thay thế bằng một thủ lĩnh khác và nhóm này vẫn duy trì được kho vũ khí cùng sức mạnh quân sự khổng lồ của mình. Mohammad Marandi, giáo sư tại Đại học Tehran, đánh giá Beirut được coi là "điểm yếu nhất" của Hezbollah vì đây cũng là nơi có các đại sứ quán phương Tây và những người có liên hệ với các cơ quan tình báo phương Tây. Tuy nhiên, theo ông, nhìn chung, "Israel không có khả năng đánh bại Hezbollah về mặt quân sự".

Các nhà phân tích cho biết nhóm này hiện phải đối mặt với những lựa chọn chiến lược trong bối cảnh thiếu hụt lãnh đạo tạm thời thay vì phải chịu đòn giáng mạnh vào sự tồn tại của mình. “Hezbollah sẽ không biến mất", Yezid Sayig, thành viên cấp cao tại Chương trình Trung Đông của Carnegie, cho biết. Ông nói thêm rằng họ sẽ "kiên nhẫn chiến lược" ngay cả khi Iran không vào cuộc để bảo vệ họ ngay bây giờ.

AN BÌNH