Hiệp định về trợ cấp nghề cá của WTO chính thức có hiệu lực

Tổng Giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala (giữa) và các đại diện của Kenya, Brazil, Việt Nam và Tonga tại buổi lễ trao văn kiện phê chuẩn Hiệp định Trợ cấp nghề cá ở trụ sở của WTO hôm 15-9. Ảnh: TTXVN

Hiệp định trên có hiệu lực sau khi nhận được sự phê chuẩn thiết của hai phần ba số thành viên. Brazil, Kenya, Tonga và Việt Nam là những thàng viên mới nhất phê chuẩn.

Hiệp định đặt ra các quy định cấm các hình thức trợ cấp nghề cá gây hại nghiêm trọng, giúp bảo vệ nguồn cá toàn cầu và sinh kế của hàng trăm triệu người phụ thuộc vào nghề cá để kiếm sống.

Cụ thể, hiệp định nghiêm cấm trợ cấp cho các hoạt động đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo, không được quản lý, đánh bắt nguồn cá bị khai thác quá mức và đánh bắt trên vùng biển quốc tế không thuộc quyền tài phán của quốc gia nào.

Hiệp định cũng thành lập một quỹ về nghề cá do WTO quản lý nhằm cung cấp sự hỗ trợ kỹ thuật và xây dựng năng lực nghề cá cho các nền kinh tế đang phát triển và kém phát triển. Mục đích là để giúp các nền kinh tế này tuân thủ các quy định của hiệp định và quản lý nguồn cá bền vững hơn. 18 nước thành viên đã cam kết đóng góp 18 triệu đô la cho quỹ này.

Để giám sát việc triển khai hiệp định, một ủy ban về trợ cấp nghề cá sẽ được thành lập, thúc đẩy đối thoại thường xuyên về thực hành đánh bắt và trợ cấp, đồng thời tăng cường minh bạch trong chính sách của các chính phủ.

Số liệu cho thấy sự cấp bách của việc ngăn chặn trợ cấp quá mức cho nghề cá. Năm 2021, 35,5% nguồn cá toàn cầu bị khai thác quá mức, so với chỉ 10% vào năm 1974.

Một nghiên cứu năm 2019 đăng trên tạp chí Marine Policy cho thấy các chính phủ trên khắp thế giới chi khoảng 35,4 tỉ đô la hàng năm cho các đội tàu đánh cá, bao gồm cả khoản trợ cấp nhiên liệu, cho phép đánh bắt ở các vùng biển xa xôi. Trong số này, có khoảng 22 tỉ đô la được coi là trợ cấp gây hại, góp phần làm cạn kiệt nguồn cá toàn cầu.

Nghiên cứu trên liệt kê năm nền kinh tế trợ cấp hàng đầu cho nghề cá là Trung Quốc, Liên minh châu Âu (EU), Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản.

Phát biểu tại phiên họp đặc biệt của Đại hội đồng WTO ở Geneva (Thụy Sĩ) hôm 15-9, Tổng giám đốc WTO Okonjo-Iweala nhấn mạnh, trong bối cảnh hệ thống thương mại quốc tế đang đối mặt với những thách thức lớn, Hiệp định về trợ cấp nghề cá gửi đi một thông điệp mạnh mẽ rằng, các thành viên WTO có thể cùng nhau hợp tác, chia sẻ trách nhiệm để giải quyết các vấn đề toàn cầu.

Theo Reuters, WTO.org

Chánh Tài