Hiệp ước an ninh Solomon - Trung Quốc khiến Úc 'đứng ngồi không yên'

Các tài liệu bị rò rỉ có mục đích cho thấy các kế hoạch cho một thỏa thuận an ninh giữa Trung Quốc và quốc gia Thái Bình Dương - Solomon, nằm cách Úc khoảng 2.000 km.

ABC và Reuters báo cáo rằng họ đã xác minh tài liệu dự thảo là chính xác.

Úc từ lâu đã lo ngại về ảnh hưởng ngày càng tăng của Bắc Kinh ở Thái Bình Dương, các nước láng giềng gần nhất của họ.

Cựu Thủ tướng Úc - Kevin Rudd gọi các kế hoạch rõ ràng là "một trong những bước phát triển an ninh quan trọng nhất mà chúng tôi đã thấy trong nhiều thập kỷ" và gây "bất lợi cho lợi ích an ninh quốc gia của Úc".

Hôm 25-3, Bộ trưởng Quốc phòng Úc - Peter Dutton nhấn mạnh: “Rõ ràng là chúng tôi lo ngại về bất kỳ căn cứ quân sự nào được thành lập và chúng tôi sẽ bày tỏ điều đó với chính quyền quần đảo Solomon”.

Các tài liệu bị rò rỉ đã đặt ra một khuôn khổ có thể cho phép Bắc Kinh triển khai lực lượng để "bảo vệ sự an toàn của nhân viên Trung Quốc và các dự án lớn ở quần đảo Solomon".

Quốc gia nhỏ bé ở Thái Bình Dương cũng có thể "yêu cầu Trung Quốc cử cảnh sát, cảnh sát vũ trang, quân nhân và các lực lượng vũ trang và thực thi pháp luật khác", theo tài liệu.

Ngoài ra còn có điều khoản cho Trung Quốc "thực hiện các chuyến thăm bằng tàu, thực hiện bổ sung hậu cần, dừng chân và chuyển tiếp ở quần đảo Solomon".

Chính quyền quần đảo Solomon đã xích lại gần Trung Quốc trong thời gian gần đây, thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức vào năm 2019.

Quần đảo Solomon có vị trí địa chính trị quan trọng - Ảnh: BBC

Nhưng Úc từ trước đến nay vẫn là nhà cung cấp an ninh chính, sức mạnh khu vực và nguồn hỗ trợ tài chính.

Năm ngoái, Úc đã triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình tới quần đảo Solomon sau khi các cuộc biểu tình bạo lực nhắm vào quốc hội, các doanh nghiệp Trung Quốc và các tòa nhà khác ở thủ đô Honiara.

Hôm 24-3, sau khi các tài liệu được lưu hành trực tuyến - các nhà ngoại giao Úc thông báo sẽ cung cấp nhiều viện trợ tài chính hơn cho nước này.

Ông Dutton cho biết ông sẽ gặp người đồng cấp New Zealand vào ngày 25-3.

Ông Rudd kêu gọi chính phủ Úc khẩn cấp cử ngoại trưởng tới quần đảo Solomon. Ông nói với ABC: “Đây là một sự thay đổi lớn trong môi trường chiến lược trước mắt của Úc, nơi mà sự cạnh tranh chiến lược giữa Úc và Trung Quốc diễn ra ngay và gần với lãnh hải của Úc”.

Vào tháng 2, Mỹ cho biết họ có kế hoạch mở đại sứ quán ở Solomon trong bối cảnh lo ngại về các kế hoạch của Trung Quốc ở Thái Bình Dương.

Anh Duy