Hiểu đúng về dạy và học 'không quá 7 tiết/ngày'

Toàn văn Công văn 4567/BGDĐT-GDPT - Hướng dẫn tổ chức dạy học 2 buổi/ngày đối với giáo dục phổ thông năm học 2025-2026 tại ĐÂY

Hướng dẫn tổ chức dạy học 2 buổi/ngày đối với giáo dục phổ thông năm học 2025-2026 tạo điều kiện cho việc sắp xếp các buổi học của thày và trò trong nhà trường. Ảnh: Trần Văn Tâm

Công văn 4567/BGDĐT-GDPT có hướng dẫn cụ thể thời gian học trong tuần

Đối với cấp tiểu học: "Thực hiện dạy học 2 buổi/ngày, mỗi ngày bố trí không quá 7 tiết học, mỗi tiết học 35 phút; thực hiện kế hoạch dạy học tối thiểu 9 buổi/tuần (tương đương với 32 tiết/tuần)".

Đối với cấp trung học cơ sở: "Triển khai dạy học 2 buổi/ngày theo lộ trình; tổ chức, thực hiện dạy học 2 buổi/ngày ở các nhà trường có đủ điều kiện về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên; bố trí thời gian, thời khóa biểu học tập tối thiểu 5 ngày/tuần, tối đa là 11 buổi/tuần, mỗi ngày không quá 7 tiết học, mỗi tiết 45 phút.

Đối với cấp trung học phổ thông: "Triển khai dạy học 2 buổi/ngày theo lộ trình; tổ chức, thực hiện dạy học 2 buổi/ngày ở các nhà trường có đủ điều kiện về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên; bố trí thời gian, thời khóa biểu học tập tối thiểu 5 ngày/tuần, tối đa là 11 buổi/tuần, mỗi ngày không quá 7 tiết học, mỗi tiết 45 phút."

Tuy nhiên, việc triển khai tại nhiều đơn vị trường học thiếu sự thống nhất về cách hiểu "không quá 7 tiết/ngày" trong việc sắp xếp thời khóa biểu, làm ảnh hưởng đến việc học của học sinh cũng như làm xáo trộn công việc của phụ huynh.

Bất cập từ cách hiểu chưa thống nhất về "7 tiết/ngày"

Mới đây, nhiều phụ huynh tại Thành phố Hồ Chí Minh bày tỏ thái độ trên các diễn đàn mạng xã hội về sự thay đổi đột ngột lịch học của học sinh, do giờ tan trường quá sớm và lịch học có cả sáng thứ bảy đối với cấp trung học cơ sở – điều chưa từng xảy ra trước đây.

Vấn đề cốt lõi là nhiều trường hiểu chưa đúng quy định "không quá 7 tiết/ngày". Nhiều trường cho rằng "không quá 7 tiết/ngày" bao gồm cả tiết học chính khóa và ngoài chính khóa, dẫn đến lúng túng khi sắp xếp thời khóa biểu. Từ đó dẫn đến những bất cập sau:

Thứ nhất là học sinh phải học cả sáng thứ bảy. Với đặc thù của Thành phố Hồ Chí Minh, nhiều trường có các chương trình học nâng cao, chẳng hạn như tiếng Anh tích hợp, tin học quốc tế, hay các môn học thuộc chương trình riêng của trường. Vì thế, tổng số tiết trong tuần có thể rất nhiều, không thể xếp thời khóa biểu trong 5 ngày, mà phải xếp vào sáng thứ bảy để đảm bảo học sinh được học đầy đủ.

Hoặc ở các địa phương khác, dù không có chương trình đặc thù, nhưng học sinh lớp cuối cấp đăng ký học ôn thi tốt nghiệp 4 môn (8 tiết). Theo chương trình giáo dục phổ thông 2018, học sinh cấp trung học phổ thông phải học 28 tiết/tuần nên tổng số tiết trong tuần là 36 tiết. Khi xếp thời khóa biểu, còn có tiết sinh hoạt cờ, tiết sinh hoạt chủ nhiệm. Nếu hiểu "không quá 7 tiết/ngày" là tính tất cả các tiết, thì thời khóa biểu trong 5 ngày mới xếp được có 35 tiết, nên phải học thêm vào sáng thứ bảy.

Thứ hai là giờ tan học sớm hơn so với những năm trước đây. Cũng vì hiểu không đúng quy định "không quá 7 tiết/ngày" nên trường học xếp thời khóa biểu buổi sáng 4 tiết, buổi chiểu thường chỉ có 3 tiết. Trước đây, nhiều trường dạy 8 hoặc 9 tiết/ngày, nên thời gian kết thúc buổi chiều muộn hơn. Nếu rút xuống còn 7 tiết/ngày sẽ dẫn đến giờ tan học sớm hơn, có trường kết thúc khoảng 16 giờ.

Những tình huống mới phát sinh như vậy là do triển khai thực hiện công văn 4567/BGDĐT-GDPT chưa thống nhất. Nhiều trường học không dám linh hoạt, mà chỉ cố gắng tuân thủ theo đúng tinh thần công văn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn "7 tiết/ngày"chỉ dành cho chính khóa

Trước thực trạng trên, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thống nhất với các Sở Giáo dục và Đào tạo rằng, quy định "7 tiết/ngày" chỉ áp dụng cho chương trình chính khóa (Chương trình Giáo dục phổ thông 2018). Điều này có nghĩa là các trường không được dạy quá 7 tiết chính khóa mỗi ngày. Nếu vượt quá, đó là hành vi vi phạm quy định.

Ngược lại, các tiết học ngoài chính khóa có thể được sắp xếp thêm vào thời khóa biểu mà không bị giới hạn bởi con số "7 tiết/ngày". Điều này phù hợp với quy định: "Thời lượng dạy học buổi 1 và buổi 2 trong tuần thực hiện linh hoạt trong sắp xếp; không cố định buổi 1 là buổi sáng và buổi 2 là buổi chiều".

Chẳng hạn, dạy thêm cho học sinh chưa đạt yêu cầu, hoặc ôn thi cho học sinh cuối cấp là các hoạt động mang tính hỗ trợ, củng cố kiến thức cho học sinh. Đây là các hoạt động tự nguyện và không phải nội dung bắt buộc của chương trình chính khóa. Do đó, một ngày có thể xếp 6 tiết chính khóa và 2 tiết dạy thêm, hoặc 7 tiết chính khóa và 2 tiết dạy thêm vẫn phù hợp, miễn là các tiết phụ đạo này được tổ chức hợp lý và không gây quá tải cho học sinh. Như vậy, nhà trường sẽ xây dựng thời khóa biểu gọn hơn, có thể không học ngày thứ bảy.

Tuy nhiên, việc triển khai linh hoạt này chỉ thực hiện được khi các trường có đủ giáo viên cơ hữu, không phải phụ thuộc quá nhiều vào giáo viên thỉnh giảng từ cơ sở giáo dục khác. Hiện nay, tình trạng thiếu giáo viên vẫn diễn ra phổ biến. Có trường trung học gồm 25 lớp nhưng thỉnh giảng gần 20 giáo viên ở cơ sở khác. Điều này khiến cho việc xếp thời khóa biểu trở nên khó khăn hơn. Vì thế, nhiều trường có thể vẫn phải duy trì việc học vào sáng thứ bảy là khó tránh khỏi để đáp ứng đủ số tiết theo yêu cầu của chương trình.

Tóm lại, việc hiểu đúng tinh thần công văn 4567/BGDĐT-GDPT và áp dụng linh hoạt trong việc xây dựng thời khóa biểu sẽ giúp các trường giải quyết được khó khăn, vừa tuân thủ quy định vừa đáp ứng được nhu cầu học tập và sinh hoạt của học sinh.

Trần Văn Tâm