Hiệu quả mô hình Tổ liên gia an toàn phòng cháy, chữa cháy nâng cao, ứng dụng công nghệ cảnh báo cháy sớm
Mô hình Tổ liên gia an toàn phòng cháy, chữa cháy (PCCC) đã chứng minh hiệu quả trong việc huy động sức mạnh toàn dân tham gia PCCC ngay từ cơ sở. Trên nền tảng đó, mô hình Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao với ứng dụng công nghệ cảnh báo cháy sớm đang tạo bước tiến mới trong chuyển đổi số lĩnh vực PCCC, huy động sức mạnh cộng đồng, góp phần chủ động phát hiện, xử lý kịp thời sự cố, giảm thiểu rủi ro cháy nổ, bảo đảm an toàn cho cộng đồng.

Hướng dẫn hộ kinh doanh tại phường Hoa Lư các thao tác về cảnh báo cháy sớm trên điện thoại thông minh.
Ứng dụng cảnh báo sớm, nâng cao hiệu quả bảo vệ an toàn dân cư
Xác định công tác và cứu nạn, cứu hộ (CNCH) là nhiệm vụ quan trọng gắn với ổn định an sinh xã hội, thời gian qua phường Phủ Lý luôn đi đầu trong tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia PCCC tại cơ sở. Toàn phường hiện có 138 Tổ liên gia an toàn PCCC, trong đó từ năm 2024 đến nay đã xây dựng mới 4 Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao.
Mô hình nâng cao hướng đến việc tăng cường nhận thức, trách nhiệm của người dân trong phòng ngừa cháy nổ, đồng thời xây dựng lực lượng tại chỗ có khả năng xử lý nhanh khi có sự cố. Điểm nổi bật là ứng dụng công nghệ cảnh báo cháy sớm. Các hộ dân được lắp đặt đầu báo cháy thông minh kết nối wifi hoặc 4G. Khi có dấu hiệu cháy, tín hiệu lập tức truyền về thiết bị trung tâm, đồng thời báo đến điện thoại của các hộ trong tổ, công an phường, xã và Trung tâm Chỉ huy PCCC và CNCH tỉnh. Hệ thống tích hợp ứng dụng di động có khả năng tự động gọi đến số 114 và toàn bộ thành viên trong tổ. Nhờ vậy, ngay cả khi chủ hộ vắng nhà, thông tin vẫn được truyền đi, giúp kịp thời triển khai xử lý, hạn chế rủi ro.

Thành viên Tổ liên gia an toàn PCCC xã Tân Thanh thực hành phương án chữa cháy và CNCH.
Chị Trần Kim Xuân, hộ kinh doanh tơ lụa tại tổ 2 phường Phủ Lý, là một trong những hộ đầu tiên tham gia mô hình. Chị chia sẻ: “Làm kinh doanh luôn tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ. Từ khi tham gia mô hình, tôi yên tâm hơn vì hệ thống báo cháy thông minh hoạt động hiệu quả, cảnh báo đồng loạt đến các hộ trong tổ, giúp phối hợp xử lý ban đầu trước khi lực lượng chuyên nghiệp có mặt”.
Điểm đáng chú ý là mô hình nâng cao không hoạt động độc lập mà gắn kết với các mô hình phòng cháy khác, tạo thành mạng lưới hỗ trợ nhiều tầng trong công tác PCCC tại khu dân cư và cơ sở sản xuất. Phường Đồng Văn, địa bàn có tốc độ công nghiệp hóa nhanh với nhiều khu, cụm công nghiệp, nhu cầu sử dụng điện, xăng dầu, khí đốt lớn, đồng thời tập trung đông người lao động ngoại tỉnh và người nước ngoài thuê trọ, cũng là nơi tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao. Riêng tại tổ dân phố Nguyễn Hữu Tiến có hơn 500 hộ gia đình kết hợp nhà ở với kinh doanh tập trung quanh chợ trung tâm. Trước thực tế này, phường đã đồng bộ triển khai nhiều mô hình như Tổ liên gia an toàn PCCC, Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao, Điểm chữa cháy công cộng, Chợ đạt chuẩn an toàn PCCC… Việc kết hợp này giúp huy động cả hệ thống chính trị và cộng đồng cùng tham gia, phát huy hiệu quả phương châm “4 tại chỗ”.
Đồng chí Đặng Văn Hồng, Chủ tịch UBND phường Đồng Văn cho biết: “Mô hình Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao không chỉ giúp người dân chủ động ứng phó khi có sự cố, mà còn tạo ra mạng lưới kết nối hỗ trợ lẫn nhau giữa các hộ gia đình, hộ kinh doanh và khu dân cư. Qua đó, vừa nâng cao ý thức, trách nhiệm cộng đồng, vừa góp phần giảm thiểu rủi ro cháy nổ trên địa bàn, đặc biệt tại khu vực chợ trung tâm, khu, cụm công nghiệp, nơi tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ”.
Phát huy sức mạnh toàn dân trong nhân rộng mô hình
Ngay sau khi sáp nhập 3 tỉnh Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình thành tỉnh Ninh Bình, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh đã tiến hành rà soát, đánh giá thực trạng các mô hình Tổ liên gia an toàn PCCC đang hoạt động. Trên cơ sở đó, đơn vị lựa chọn, nhân rộng mô hình tại khu vực Nam Định và Ninh Bình cũ, phù hợp với đặc điểm dân cư, kinh tế. Đến nay, đã thành lập mới 2 Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao tại phường Nam Định và phường Hoa Lư, góp phần phát huy sức mạnh toàn dân trong phòng ngừa, ứng phó sự cố cháy nổ.
Để đưa mô hình Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao vào đời sống cộng đồng, việc gắn kết giữa lực lượng chức năng và các tổ chức đoàn thể tại cơ sở đóng vai trò then chốt. Theo đó, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH đã phối hợp với UBND phường Nam Định và Chi hội Cựu Công an nhân dân (CAND) phường tổ chức tuyên truyền, vận động thành lập mô hình. Ông Nguyễn Xuân Chúc, Chi hội phó Chi hội Cựu CAND phường Nam Định cho biết: “Chúng tôi phân công tổ công tác theo từng khu vực, trực tiếp đến từng hộ dân, hộ kinh doanh để nắm bắt tình hình. Song song đó, Chi hội phối hợp cùng lực lượng chức năng tổ chức các buổi tuyên truyền, vận động, tập huấn kiến thức, kỹ năng PCCC giúp nhân dân hiểu rõ vai trò và trách nhiệm trong công tác PCCC, từ đó tích cực tham gia Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao”.

Tổ chữa cháy và CNCH khu vực Nam Định phối hợp với Chi hội Cựu CAND phương tuyên truyền, vận động động các hộ kinh doanh trên địa bàn tham gia mô hình.
Mô hình “Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao” được triển khai tại 14 hộ nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh trên đường Trần Hưng Đạo, đây đều là các hộ đã tham gia mô hình “Tổ liên gia an toàn PCCC”. Lực lượng chức năng đã tuyên truyền tới các hộ gia đình về tầm quan trọng và nguyên lý hoạt động của thiết bị báo cháy tự động, lợi ích của việc cảnh báo sớm để giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra sự cố. Đồng thời, hỗ trợ lắp đặt, kết nối phần mềm và vận hành thử hệ thống ngay tại chỗ, giúp người dân nắm vững cách sử dụng, xử lý khi có tín hiệu báo cháy.
Nhận thức được hiệu quả của mô hình, các hộ sản xuất, kinh doanh đã tích cực hưởng ứng. Anh Trần Minh Tâm, tổ 3, phường Nam Định, cho biết: “Điểm nổi bật của mô hình là khả năng cảnh báo cháy sớm, kết nối các hộ dân trong Tổ liên gia. Khi có sự cố, các hộ sẽ nắm bắt thông tin kịp thời, xác định chính xác điểm cháy và nhanh chóng phối hợp xử lý. Đây là bước tiến quan trọng trong nâng cao hiệu quả PCCC ở khu dân cư, nhất là khu vực có nhiều hộ kinh doanh xen lẫn”.
Từ thực tiễn triển khai tại cơ sở, lực lượng chức năng cũng xác định rõ mục tiêu, lộ trình nhân rộng mô hình trong thời gian tới. Thượng tá Nguyễn Văn Hậu, Phó trưởng Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH, Công an tỉnh Ninh Bình nhấn mạnh: Nhằm đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong hoạt động PCCC và CNCH theo tinh thần chỉ đạo của Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an tỉnh đã và đang đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia các Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao. Kết quả, đến nay trên địa bàn toàn tỉnh đã thành lập được 24 Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao trên tổng số 2.743 tổ liên gia an toàn PCCC, với 140 hộ dân tham gia.
Mục tiêu trong năm 2025, sẽ vận động được từ 30-40% các hộ nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh, hộ cho thuê trọ... tham gia mô hình Tổ liên gia an toàn PCCC nâng cao, thực hiện việc lắp đặt thiết bị cảnh báo cháy thông minh. Đến trước ngày 30/6/2027, 100% các cơ sở thuộc diện quản lý Nhà nước về PCCC phải lắp đặt theo quy định.