Hiệu quả thực tiễn của đầu tư phát triển mạng lưới y tế cơ sở vùng khó khăn
Chương trình Đầu tư phát triển mạng lưới y tế cơ sở vùng khó khăn (Chương trình) tuy triển khai trong thời gian chưa quá dài nhưng đã mang lại những kết quả thiết thực, góp phần nâng cấp cơ sở vật chất, hoàn thiện thiết bị y tế và từng bước nâng cao năng lực của nhân lực y tế tuyến xã...

Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Đồng Nai Tôn Ngọc Hạnh; Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên; PGS.TS Phan Lê Thu Hằng - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế), Giám đốc Chương trình; ông Ngô Quang Vịnh - Chủ nhiệm Chương trình, Cán bộ phụ trách lĩnh vực xã hội của Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) đồng chủ trì hội nghị.
Ngày 15/9, tại Đồng Nai, Ban Quản lý Chương trình đầu tư phát triển mạng lưới y tế cơ sở vùng khó khăn (Bộ Y tế) phối hợp với Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tổ chức hội nghị tổng kết chương trình Đầu tư phát triển mạng lưới y tế cơ sở vùng khó khăn. Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên dự hội nghị.
Về phía lãnh đạo tỉnh Đồng Nai, dự hội nghị có Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Tôn Ngọc Hạnh; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trường Sơn; lãnh đạo Sở Y tế và các đơn vị liên quan.
Dự hội nghị còn có đại diện lãnh đạo Sở Y tế của 15 tỉnh tham gia chương trình; cán bộ trưởng trạm y tế toàn tỉnh Đồng Nai và đại diện nhiều trạm y tế của 15 tỉnh.
Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh: Y tế cơ sở là nền tảng của hệ thống y tế quốc gia, cần được quan tâm đầu tư toàn diện về cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân lực.
Thứ trưởng cho biết, mới đây, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 72-NQ/TW về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Nghị quyết đưa ra nhiều giải pháp đột phá, trong đó nhấn mạnh đầu tư toàn diện cho hệ thống y tế cơ sở; tổ chức lại hệ thống y tế theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp; xây dựng hồ sơ sức khỏe điện tử cho từng người dân theo vòng đời, từ khi sinh ra đến khi mất đi; tổ chức khám sức khỏe định kỳ miễn phí hàng năm, tiến tới miễn viện phí cho toàn dân.

Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên phát biểu.
"Đây là bước chuyển quan trọng nhằm đưa dịch vụ y tế chất lượng đến gần hơn với người dân, giảm tải cho tuyến trên"- Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nói và đề nghị ngành y tế tỉnh Đồng Nai cũng như lãnh đạo các tỉnh tham dự hội nghị cần nhanh chóng phổ biến, quán triệt Nghị quyết số 72 đến cán bộ y tế trên địa bàn.
Cũng theo Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên, cùng với những giải pháp đột phá của Nghị quyết số 72, trước đó có Chỉ thị số 25 của Ban Bí thư về tiếp tục củng cố, hoàn thiện, nâng cao chất lượng hoạt động của y tế cơ sở trong tình hình mới. "Để đạt được các mục tiêu của Nghị quyết số 72 và Chỉ thị số 25 về y tế cơ sở cần thực hiện cả 3 đầu tư, gồm: cơ sở vật chất, thiết bị y tế và nâng cao năng lực nguồn nhân lực y tế"- Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nói.
Theo Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên, qua quá trình triển khai thực hiện Chương trình Đầu tư phát triển mạng lưới y tế cơ sở vùng khó khăn cho thấy, tuy triển khai trong thời gian chưa quá dài nhưng những hợp phần của dự án đã có những kết quả thiết thực, hiệu quả cho y tế cơ sở, góp phần nâng cấp cơ sở vật chất, hoàn thiện thiết bị và từng bước nâng cao năng lực của nhân lực y tế tuyến xã.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Lê Trường Sơn phát biểu.
Thứ trưởng Bộ Y tế cũng nhấn mạnh, những kết quả đối với y tế cơ sở tại các tỉnh tham gia dự án sẽ có sự liên thông phát huy hiệu quả khi gắn với thực hiện các giải pháp của Nghị quyết số 72 về y tế cơ sở.
Trong phát biểu tại hội nghị, PGS.TS Phan Lê Thu Hằng - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế), Giám đốc Chương trình cho hay, Chương trình "Đầu tư phát triển Mạng lưới Y tế cơ sở vùng khó khăn" sử dụng vốn ADB với thời gian triển khai thực hiện từ 2019 đến 2025, với các can thiệp cốt lõi quan trọng như đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, cung cấp trang thiết bị y tế thiết yếu, đào tạo nâng cao chất lượng nhân lực y tế, hỗ trợ việc đổi mới mô hình cung ứng dịch vụ y tế và cơ chế tài chính cho y tế cơ sở…tại 16 tỉnh gặp nhiều khó khăn về kinh tế xã hội (nay là 15 tỉnh) được xem là Chương trình có ý nghĩa rất quan trọng đối với ngành Y tế trong việc từng bước nâng cao năng lực mạng lưới y tế cơ sở trong tình hình mới.
Tổng nguồn vốn thực hiện chương trình là 110,6 triệu USD (bao gồm 88,6 triệu USD vốn vay, 12 triệu USD vốn viện trợ không hoàn lại và 10 triệu USD vốn đối ứng).

PGS.TS Phan Lê Thu Hằng - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế), Giám đốc Chương trình phát biểu.
"Đây là Chương trình y tế trao cho các địa phương quyền chủ động tối đa, theo đó các tỉnh tham gia Chương trình là chủ đầu tư hợp phần vốn vay (là hợp phần có tỷ trọng vốn lớn nhất trong tổng vốn của Chương trình và cũng là hợp phần thực hiện các hoạt động đầu tư chính của Chương trình).
Cùng đó, Chương trình có cơ chế giải ngân theo phương thức hòa đồng ngân sách nhà nước trong khuôn khổ của Chương trình Mục tiêu Quốc gia Xây dựng nông thôn mới.
Chính những đặc thù này, đặc biệt là đặc thù về cơ chế giải ngân và quản lý Chương trình đã gây ra những thách thức chưa từng có tiền lệ trong quá trình triển khai thực hiện mà chúng ta đã phải trải nghiệm một cách đầy khó khăn"- PGS.TS Phan Lê Thu Hằng nói.
PGS.TS Phan Lê Thu Hằng cho rằng với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo các cấp, ý chí vượt lên thách thức của Ban Quản lý Chương trình, sự hỗ trợ của các cơ quan chức năng, sự chia sẻ thấu hiểu của nhà tài trợ ADB, cùng với sự nỗ lực vượt bậc của các tỉnh tham gia Chương trình, dù thời gian thực hiện thực tế rất ngắn, chưa tới 2 năm, nhưng Chương trình đã đạt được kết quả rất đáng ghi nhận.

Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Tôn Ngọc Hạnh; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trường Sơn tặng Bằng khen của tỉnh Đồng Nai cho PGS.TS Phan Lê Thu Hằng - Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Bộ Y tế), Giám đốc Chương trình.
Chương trình đã hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng được 166/273 trạm y tế xây mới (đạt 57% mục tiêu ban đầu và 61% mục tiêu sau điều chỉnh); 211/277 trạm y tế sửa chữa, nâng cấp (đạt 81% mục tiêu ban đầu và 76% mục tiêu sau điều chỉnh); bàn giao trang thiết bị cho 354/564 trạm y tế (đạt 52% mục tiêu ban đầu và 63% mục tiêu sau điều chỉnh).
Dự kiến trong 3 tháng còn lại năm 2025, Chương trình tiếp tục phấn đấu hoàn thành và bàn giao các công trình đang thực hiện, ước đạt 91% mục tiêu.
Đối với hợp phần vốn viện trợ không hoàn lại, Chương trình đã thực hiện các khóa đào tạo ngắn hạn cho nhân viên y tế gồm: 198 người về y học gia đình; 331 người về phòng chống dịch bệnh và an toàn sinh học; 207 người về quản lý bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng; 151 người về khám sàng lọc K cổ tử cung; thực hiện khám sàng lọc tại cộng đồng cho 1.560 người dân tỉnh Tuyên Quang và 2.881 người dân tỉnh Sóc Trăng.
"Như vậy, có thể nói, hầu hết các hoạt động can thiệp của Chương trình vốn được thiết kế để triển khai thực hiện trong 6 năm đã được chúng ta cơ bản hoàn thành với chất lượng tốt chỉ trong vòng 2 năm"- PGS.TS Phan Lê Thu Hằng khẳng định.


Các đại biểu tham dự hội nghị.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Lê Trường Sơn cho biết: Thời gian qua, được sự quan tâm của Bộ Y tế, Ngân hàng Phát triển Châu Á, tỉnh Đồng Nai đã được đầu tư xây mới 20 trạm y tế, sửa chữa 25 trạm y tế cùng với các trang thiết bị y tế đi kèm, góp phần nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cho người dân tại tuyến y tế cơ sở.
Bên cạnh đó, giúp việc tổ chức vận hành mô hình chính quyền địa phương cấp xã sau sáp nhập thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về y tế thuận lợi hơn, hiệu quả cao hơn.