Hiệu quả từ việc xây dựng mô hình 'Cộng đồng học tập' cấp xã

Dòng họ Lê Bá, xã Triệu Đông, huyện Triệu Phong luôn chú trọng chăm lo sự nghiệp khuyến học, khuyến tài. Ảnh: NB

Thực hiện Thông tư 44/2014/TTBGDĐT ngày 12/12/2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) về đánh giá, xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã và các văn bản hướng dẫn của Bộ GD&ĐT về xây dựng xã hội học tập, Sở GD&ĐT phối hợp Hội Khuyến học tỉnh tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 3012/KH-UBND ngày 1/8/2016 về triển khai nhân rộng, đánh giá, công nhận các mô hình học tập giai đoạn 2016 - 2020 trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, Sở GD&ĐT, Hội Khuyến học tỉnh ban hành nhiều công văn hướng dẫn, tổ chức các lớp tập huấn dành cho các cấp cơ sở trực thuộc về việc thực hiện đánh giá, xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã theo Thông tư 44.

Những năm qua, việc xây dựng mô hình “Cộng đồng học tập” cấp xã luôn nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh; sự vào cuộc, phối hợp chặt chẽ của các sở, ngành liên quan và sự đồng thuận của người dân. Ngoài ra, hệ thống văn bản lãnh đạo, chỉ đạo về khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập được ban hành khá đồng bộ; mạng lưới tổ chức khuyến học phát triển rộng khắp và hoạt động tương đối đồng đều, hiệu quả. Đến nay, toàn tỉnh có 60 xã xếp loại tốt, chiếm tỉ lệ 42,55%; 38 xã xếp loại khá, chiếm tỉ lệ 26,95%; 1 xã xếp loại trung bình, chiếm tỉ lệ 0,71%; có 42 xã không xếp loại, chiếm tỉ lệ 29,79%.

Ở huyện Hải Lăng, việc triển khai thực hiện xây dựng mô hình “Cộng đồng học tập” cấp xã đã được các đơn vị lồng ghép với các kế hoạch, đề án, dự án, chương trình mục tiêu, phong trào. Đặc biệt là chú trọng công tác tuyên truyền rộng rãi đến toàn xã hội về mục đích, ý nghĩa của việc học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập. Một số trung tâm học tập cộng đồng (TTHTCĐ) cấp xã đã xây dựng quy chế phối hợp với các ngành, đơn vị, tổ chức chính trị xã hội, trạm y tế, trường học đóng trên địa bàn huyện về thực hiện các nhiệm vụ như: Tổ chức tập huấn về công tác khuyến nông, chuyển giao khoa học kĩ thuật trong sản xuất nông nghiệp; xóa mù chữ, phổ cập giáo dục; tổ chức các hội thảo, chuyên đề dân số- kế hoạch hóa gia đình; an toàn giao thông.

Năm 2016, huyện Hải Lăng tổ chức triển khai thực hiện thí điểm tại 2 xã Hải Phú, Hải Thọ và từ năm 2017 đến nay, tổ chức triển khai thực hiện đại trà ở các xã, thị trấn. Năm 2017, UBND huyện Hải Lăng đã thành lập đoàn kiểm tra, đánh giá tại 2 xã thực hiện thí điểm, kết quả xã Hải Phú đạt 78,5/100 điểm, xếp loại khá; xã Hải Thọ đạt 74/100 điểm, xếp loại khá. Sau đó, UBND huyện Hải Lăng đã ban hành quyết định công nhận xã Hải Phú và xã Hải Thọ đạt danh hiệu “Cộng đồng học tập” cấp xã. Đến cuối năm 2017 có thêm xã Hải Thượng và thị trấn Hải Lăng được công nhận đạt danh hiệu “Cộng đồng học tập” cấp xã. Năm 2018, có 8/20 xã, thị trấn trong huyện được công nhận đạt danh hiệu “Cộng đồng học tập” cấp xã, còn lại các xã chưa đạt do chưa thực hiện đầy đủ các hồ sơ đủ điều kiện được công nhận. Bên cạnh đó, huyện có 2 TTHTCĐ xếp loại tốt, 16 TTHTCĐ xếp loại khá, 2 TTHTCĐ xếp loại trung bình. Đến nay, 100% xã, thị trấn đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi, xóa mù chữ mức độ 2, phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3; 9 xã, thị trấn đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 3 và 11 xã đạt mức độ 2; có 13 xã, thị trấn đạt chuẩn phổ cập giáo dục bậc trung học; 100% xã, thị trấn có TTHTCĐ; cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tham gia chương trình học tập nâng cao trình độ đạt tỉ lệ 99,8%.

Qua nhiều năm thực hiện Thông tư 44 của Bộ GD&ĐT về đánh giá, xếp loại “Cộng đồng học tập” cấp xã, đến nay huyện Cam Lộ có 5 xã, thị trấn xếp loại tốt; 4 xã xếp loại khá; không có xã, thị trấn xếp loại trung bình. Ngay từ những ngày đầu bắt tay vào xây dựng mô hình “Cộng đồng học tập” cấp xã, Huyện ủy, HĐND, UBND, UBMTTQVN huyện Cam Lộ đã quan tâm và tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với mô hình khuyến học, khuyến tài này. Đến nay, toàn huyện có trên 12.000 gia đình, 40 dòng họ, 50 cộng đồng và 65 đơn vị đạt danh hiệu “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập”, “Cộng đồng học tập”, “Đơn vị học tập”. Nhiều mô hình khuyến học tốt đã được xây dựng và nhân rộng trên địa bàn toàn huyện. Chính những kết quả đạt được đó đã tác động tích cực đến đời sống văn hóa, kinh tế của từng gia đình; hộ nghèo, cận nghèo đã giảm đáng kể. Năm 2016 hộ nghèo và cận nghèo của huyện Cam Lộ chiếm 10,98% đến năm 2019 giảm xuống chỉ còn 4,16%. Kết quả phổ giáo dục, xóa mù chữ đạt và vượt yêu cầu đề ra; tỉ lệ lao động có việc làm qua đào tạo đạt 59,6%, vượt chỉ số mục tiêu nông thôn mới 12,3%; phong trào xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh đã chuyển biến tích cực.

Mặc dù là địa bàn miền núi còn nhiều khó khăn song những năm qua huyện Đakrông đã nỗ lực chăm lo cho công tác khuyến học, khuyến tài, đặc biệt là thực hiện xây dựng mô hình “Cộng đồng học tập” cấp xã. Việc xây dựng các mô hình khuyến học, khuyến tài trên địa bàn huyện luôn nhận được sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền, các ngành, đoàn thể và sự hưởng ứng nhiệt tình của nhân dân. Chính vì thế, các hoạt động khuyến học, khuyến tài ngày càng phát triển cả về quy mô, số lượng và chất lượng, bước đầu đáp ứng cơ bản nhu cầu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực cũng như yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Với những kết quả đạt được trong 5 năm qua, mô hình “Cộng đồng học tập” cấp xã đã góp phần tích cực trong việc nâng cao dân trí, đào tạo, bồi dưỡng nhân tài, tăng tỉ lệ lao động qua đào tạo ở nông thôn, xóa đói giảm nghèo và xây dựng xã hội học tập ngày càng vững mạnh trên địa bàn tỉnh.

Phú Hải