Hình thành vùng chuyên canh cây ăn quả tại núi Đá Lửa

Phù hợp để phát triển cây ăn quả

Nằm trên vùng đất đỏ bazan màu mỡ, khu vực núi Đá Lửa có diện tích gần 600 ha là nơi canh tác của 70 hộ dân thôn An Định. Ngoài sản xuất cây ngắn ngày, những năm gần đây, người dân đã tích cực đưa các loại giống cây ăn quả mới vào trồng, cho thu nhập hàng trăm triệu đồng/ha. Khu vực này được đánh giá là có điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu phù hợp để phát triển nhiều loại cây ăn quả có giá trị kinh tế. Tuy nhiên, do chưa có quy hoạch, định hướng cụ thể nên đến thời điểm này, nông dân trong vùng chủ yếu trồng tự phát các loại cây như: na dai, quýt đường, sầu riêng, bưởi... với diện tích khoảng 50 ha. Hầu hết các loại cây ăn quả trồng tại khu vực núi Đá Lửa đều sinh trưởng, phát triển khá tốt, cho năng suất, chất lượng vượt trội so với nhiều vùng đất khác.

Cách đây hơn 15 năm, gia đình bà Lê Thị Quyên là một trong những hộ đầu tiên tại xã Cư An đưa giống na dai từ miền Tây về trồng trên đỉnh núi Đá Lửa. Với khả năng chịu hạn tốt, phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng nơi đây nên cây na dai phát triển tốt và cho năng suất cao. Bà Quyên cho biết: “Chúng tôi cũng khá bất ngờ khi giống na dai lại dễ dàng bén đất vùng núi Đá Lửa. Trung bình mỗi vụ, 4 ha na dai của gia đình cho thu hoạch từ 10 đến 12 tấn quả. Với giá thu mua tại vườn 20-30 ngàn đồng/kg, sau khi trừ chi phí, gia đình tôi lãi gần 150 triệu đồng/ha”.

Bí thư Tỉnh ủy Dương Văn Trang cùng đoàn công tác đến khảo sát vườn quýt đường của người dân. Ảnh: T.D

Sau bà Quyên, nhiều hộ dân ở xã Cư An cũng đầu tư trồng na dai tại khu vực núi Đá Lửa. Hiện nay, diện tích na dai ở đây đã lên đến gần 40 ha của 29 hộ. Ông Nguyễn Ngọc Quy (thôn An Định) cho hay: “Cây na dai dễ trồng, lại cho hiệu quả kinh tế cao. Vì vậy, gia đình tôi đã mạnh dạn chuyển đổi một số diện tích canh tác kém hiệu quả sang trồng na. Mới đầu, tôi chỉ trồng xen trong vườn xoài, không ngờ cây na hợp điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu nên phát triển rất tốt. Trong quá trình chăm sóc, tôi thường xuyên áp dụng khoa học kỹ thuật như cắt tỉa cành, tạo tán, sử dụng phân bón có nguồn gốc sinh học nên năng suất đạt cao. Để nâng cao chất lượng nhằm xuất đi các vùng miền trong cả nước, các hộ trồng na tại đây đều áp dụng khá nghiêm quy trình chăm sóc, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Nhờ đó, mỗi quả na khi thu hoạch đều đáp ứng được các tiêu chuẩn mà thương lái yêu cầu”.

Ngoài trồng cây na dai, tại khu vực núi Đá Lửa, nhiều hộ dân như chị Trần Thị Tuyết (thôn An Định) đã đa dạng hóa các loại cây ăn quả để đáp ứng nhu cầu thị trường. Hiện tại, ngoài 1,3 ha na dai, gia đình chị đã trồng thêm 100 gốc bưởi da xanh, 5 sào quýt đường, 50 gốc mãng cầu xiêm, 100 cây bơ sáp... Hầu hết các loại cây trồng này đã cho thu hoạch. Theo chị Tuyết, chất đất ở vùng núi Đá Lửa rất phù hợp với các loại cây ăn quả mà gia đình chị trồng nên sinh trưởng và phát triển tốt.

Đánh giá về việc người dân chuyển đổi trồng cây ăn quả tại khu vực núi Đá Lửa, anh Đỗ Quang Hoàng Hiệp-cán bộ địa chính-nông nghiệp xã Cư An-cho biết: “Nhiều loại cây ăn quả được trồng trên núi Đá Lửa đã góp phần giúp đời sống của nhiều hộ nông dân ngày một khấm khá, góp phần phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tăng cường tuyên truyền, vận động người dân tiếp tục phát triển các loại cây ăn quả tại vùng đất này”.

Hướng đến vùng chuyên canh

Sau khi khảo sát một số vườn cây ăn quả ở khu vực núi Đá Lửa, Bí thư Tỉnh ủy Dương Văn Trang bày tỏ sự vui mừng khi người dân nơi đây đã có cuộc sống khấm khá hơn nhờ trồng cây ăn quả. Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh: “Đây là vùng đất đỏ lẫn đá lửa, phì nhiêu, rất phù hợp với các loại cây ăn quả như: na, sầu riêng, quýt đường, bưởi… Người dân ở đây đã sản xuất và trồng một số loại cây cho kết quả khả quan. Có thể khẳng định, đây là vùng đất có tiềm năng để phát triển cây ăn quả”.

Báo cáo với Bí thư Tỉnh ủy và đoàn công tác, ông Ngô Khắc Ngọc-Bí thư Huyện ủy Đak Pơ-cho biết: Khu vực núi Đá Lửa có nhiều tiềm năng để phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả. Hiện nay, tại khu vực này có 29 hộ trồng cây na dai với tổng diện tích gần 40 ha, trong đó, hơn 21 ha đã cho thu hoạch và 18,6 ha mới trồng. Theo tính toán, chi phí đầu tư trồng 1 ha na dai khoảng 30 triệu đồng (không tính công lao động). Sau 3 năm, na dai cho thu hoạch với sản lượng trung bình 4-6 tấn/ha, lợi nhuận đạt hơn 100 triệu đồng/ha. Các loại cây ăn quả khác như: sầu riêng, ổi, bơ, quýt đường, nhãn, bưởi có tổng diện tích 8,5 ha và hiện cũng cho kết quả khả quan. Thời gian qua, huyện đã đầu tư mở rộng hơn 10 km đường giao thông vào khu vực núi Đá Lửa nhằm giúp người dân đi lại thuận lợi hơn. Huyện cũng đang tập trung vận động người dân nhân rộng diện tích trồng na dai, tìm đầu ra và xây dựng thương hiệu sản phẩm na dai núi Đá Lửa.

Bí thư Tỉnh ủy Dương Văn Trang (bên phải) thăm vườn Na dai 2 năm tuổi tại khu vực núi Đá Lửa. Ảnh: Trần Dung

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Hiệp-Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Đak Pơ-cho biết thêm: “Huyện rất quan tâm tới việc phát triển cây ăn quả tại khu vực núi Đá Lửa. Huyện đã tập trung khảo sát chất đất, khí hậu để trong năm 2019 sẽ nhân rộng và tuyên truyền cho bà con tập trung phát triển các loại cây trồng tại khu vực này. Địa phương cũng đang nỗ lực liên kết với các doanh nghiệp để tìm đầu ra ổn định cho cây trồng mỗi khi bước vào thời kỳ thu hoạch. Đây được xem là chìa khóa để người nông dân yên tâm phát triển sản xuất”.

Theo Bí thư Tỉnh ủy Dương Văn Trang, huyện Đak Pơ phải nhanh chóng hình thành vùng chuyên canh cây ăn quả tại khu vực núi Đá Lửa, đồng thời xây dựng thương hiệu, đưa trái cây trở thành mặt hàng nông sản thế mạnh chủ lực của địa phương trong phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói giảm nghèo. “Để làm được điều này thì chính quyền, các ngành chức năng của huyện Đak Pơ cần nhanh chóng hoàn thiện việc khảo sát, đánh giá cụ thể điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu, làm tiền đề nhân rộng các loại cây ăn quả tại khu vực núi Đá Lửa”-Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh.

Song song với đó, Bí thư Tỉnh ủy cũng yêu cầu huyện Đak Pơ cần có quy hoạch chi tiết về lộ trình phát triển và mở rộng liên kết để bao tiêu sản phẩm cho người nông dân mỗi khi đến thời kỳ thu hoạch. Bí thư Tỉnh ủy cho rằng, khu vực núi Đá Lửa có tiềm năng rất lớn để phát triển cây ăn quả nhưng hình thức canh tác của người dân còn manh mún, nhỏ lẻ. Để tăng sản lượng cũng như giá trị cây ăn quả, địa phương phải hình thành được vùng chuyên canh. Theo Bí thư Tỉnh ủy, qua khảo sát, địa phương nên tập trung nhân rộng diện tích cây na dai, quýt đường, sầu riêng... tại khu vực núi Đá Lửa. Bởi lẽ, sau nhiều năm đưa vào trồng, các loại cây này đã đem lại hiệu quả kinh tế rõ rệt, giúp người dân có thu nhập ổn định.

TRẦN DUNG