Hộ kinh doanh chuyển sang kê khai, nghĩa vụ thuế sẽ được tính đúng - đủ - công bằng
Chuyển sang phương pháp kê khai, nghĩa vụ thuế của hộ kinh doanh sẽ được tính đúng - đủ - công bằng, không còn lo ngại tình trạng doanh thu khoán chưa sát với hoạt động kinh doanh.
Các bước kê khai, nộp thuế hộ kinh doanh cần lưu ý
Xóa bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai ra sao? Vì sao phải chuyển đổi từ hộ khoán sang hộ kê khai từ 1/1/2026?, đang là những câu hỏi hộ kinh doanh quan tâm tìm câu trả lời.
Thông tin về vấn đề hộ kinh doanh sẽ kê khai nộp thuế ra sao khi thực hiện chủ trương xóa bỏ thuế khoán, đại diện Thuế tỉnh Thanh Hóa cho biết: Thứ nhất, về hồ sơ khai thuế, theo quy định tại điểm 8.2 Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP của Chính phủ, hồ sơ khai thuế gồm: Tờ khai thuế theo Mẫu số 01/CNKD (ban hành kèm Thông tư 40/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính).
Công chức Thuế tỉnh Bắc Ninh hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển sang kê khai nộp thuế. Ảnh: Thuế Bắc Ninh
Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh theo Mẫu số 01-2/BK-HĐKD. Trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp nếu có căn cứ xác định được doanh thu theo xác nhận của cơ quan chức năng thì không phải nộp Phụ lục Bảng kê mẫu số 01-2/BK-HĐKD ban hành kèm theo Thông tư 40/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính.
Thứ hai, hình thức nộp hồ sơ khai thuế: Hộ kinh doanh có thể nộp hồ sơ khai thuế theo một trong các cách sau: Qua Cổng Thuế điện tử: https://thuedientu.gdt.gov.vn (phân hệ “CÁ NHÂN”); Qua Cổng Dịch vụ công quốc gia: https://dichvucong.gov.vn; Trường hợp không thể nộp điện tử: nộp trực tiếp tại bộ phận một cửa của cơ quan thuế hoặc gửi qua đường bưu chính.
Thứ ba, nơi nộp hồ sơ khai thuế: Theo khoản 1 Điều 45 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14, hồ sơ khai thuế được nộp tại Tổ Thuế quản lý trực tiếp nơi hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn cho biết, bên cạnh những quy định của pháp luật, ngành Thuế xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới và sẽ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ, bao gồm: hướng dẫn trực tiếp, tập huấn tại địa bàn, hỗ trợ trực tuyến qua các nền tảng số, cung cấp tài liệu - video hướng dẫn,… Mục tiêu là đảm bảo người nộp thuế chuyển đổi thuận lợi, dễ dàng, không phát sinh thủ tục phức tạp và không gây xáo trộn hoạt động kinh doanh.
Thứ tư, thời hạn nộp hồ sơ khai thuế: Căn cứ khoản 1 Điều 44 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 quy định về thời hạn nộp hồ sơ khai thuế: Trường hợp kê khai theo tháng: chậm nhất ngày 20 của tháng tiếp theo tháng phát sinh nghĩa vụ thuế.
Trường hợp kê khai theo quý: chậm nhất ngày cuối cùng của tháng đầu quý tiếp theo liền kề quý phát sinh nghĩa vụ thuế.
Thứ năm, thời hạn nộp thuế: Theo khoản 1 Điều 55 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14, thời hạn nộp thuế được quy định: Chậm nhất là ngày cuối cùng của thời hạn nộp hồ sơ khai thuế.
Trường hợp khai bổ sung hồ sơ khai thuế, thời hạn nộp thuế là thời hạn nộp hồ sơ khai thuế của kỳ tính thuế có sai, sót..
Thứ sáu, hình thức nộp thuế: Hộ kinh doanh có thể lựa chọn một trong các hình thức sau: Qua ứng dụng eTax Mobile; Qua Cổng Thuế điện tử: https://thuedientu.gdt.gov.vn (phân hệ “CÁ NHÂN”); Qua Cổng Dịch vụ công quốc gia: https://dichvucong.gov.vn.
Thứ bảy, về nghĩa vụ khai thuế khi tạm ngừng hoạt động: Thông báo cho cơ quan thuế theo quy định tại Điều 91 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP, Điều 4 Nghị định số 126/2020/NĐ-CP và Điều 12 Thông tư số 86/2024/TT-BTC.
Không phải nộp hồ sơ khai thuế trong thời gian tạm ngừng hoạt động, kinh doanh, trừ trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh tạm ngừng không trọn tháng (đối với kê khai theo tháng) hoặc không trọn quý (đối với kê khai theo quý).
Hộ kinh doanh chủ động quản lý được sổ sách, chi phí, dòng tiền
Trả lời cho câu hỏi vì sao phải chuyển đổi từ hộ khoán sang hộ kê khai từ 1/1/2026, đại diện Cục Thuế cho biết, trong những năm gần đây, hoạt động sản xuất kinh doanh tại các địa phương ngày càng đa dạng, linh hoạt, quy mô và hình thức giao dịch thay đổi mạnh mẽ theo hướng hiện đại hóa. Trước bối cảnh đó, việc duy trì phương pháp xác định thuế theo hình thức khoán đã bộc lộ một số hạn chế, không còn phản ánh đầy đủ doanh thu và tình hình kinh doanh thực tế của nhiều hộ kinh doanh.
Để đảm bảo sự công bằng, minh bạch và phù hợp với thực tế, ngày 6/10/2025 Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 3389/QĐ-BTC phê duyệt Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”.
Chủ tịch Hội tư vấn Thuế Việt Nam Nguyễn Thị Cúc cho rằng, việc chuyển đổi này là chủ trương quan trọng, phù hợp xu hướng cải cách thủ tục hành chính và ứng dụng công nghệ số trong quản lý thuế. Thay vì phải chấp nhận mức thuế khoán cố định suốt cả năm, hộ kinh doanh sẽ tự kê khai doanh thu thực tế của mình. Nhờ vậy, nghĩa vụ thuế sẽ được tính đúng - đủ - công bằng, không còn lo ngại tình trạng doanh thu khoán chưa sát với hoạt động kinh doanh, hoặc không cập nhật được biến động doanh thu theo từng thời điểm.
Bên cạnh đó, việc áp dụng phương pháp kê khai giúp hộ kinh doanh có điều kiện quản lý sổ sách, chi phí và dòng tiền một cách chủ động hơn. Nhiều hộ trước đây chỉ ghi chép đơn giản hoặc không ghi chép, dẫn đến khó kiểm soát doanh thu, chi phí, lợi nhuận. Khi chuyển sang phương pháp kê khai, hộ sẽ có công cụ để quản lý kinh doanh hiệu quả hơn, hỗ trợ việc mở rộng quy mô, tiếp cận vốn ngân hàng, ký hợp đồng với đối tác, và từng bước phát triển lên mô hình doanh nghiệp nếu có nhu cầu.
Bà Nguyễn Thị Cúc khẳng định, chủ trương chuyển đổi cũng góp phần tạo môi trường kinh doanh bình đẳng hơn giữa các hộ kinh doanh, doanh nghiệp và các mô hình thương mại khác. Khi thuế được tính theo doanh thu thực tế, mọi hộ kinh doanh đều thực hiện nghĩa vụ theo cùng nguyên tắc, tránh tình trạng hộ kê khai đúng doanh thu lại phải nộp cao hơn, hộ được khoán nộp thấp hơn thực tế./.
Với những lợi ích thiết thực, cùng sự hỗ trợ tối đa từ cơ quan thuế các cấp, việc chuyển đổi từ hộ khoán sang hộ kê khai là bước đi cần thiết, phù hợp xu thế, giúp người nộp thuế minh bạch hoạt động kinh doanh, chủ động trong quản lý và đảm bảo quyền lợi trong dài hạn. Ngành Thuế mong muốn nhận được sự đồng thuận, hợp tác của người nộp thuế để việc triển khai chính sách đạt hiệu quả cao, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, bền vững trong giai đoạn mới.
