Hộ kinh doanh thành doanh nghiệp để thụ hưởng đầy đủ ưu đãi về thuế

PV: Vừa qua, xuất hiện một số ý kiến cho rằng, không nên xóa bỏ thuế khoán, hoặc nên dời thời điểm xóa bỏ thuế khoán. Quan điểm của ông về vấn đề này ra sao?

Ông Nguyễn Văn Được: Tôi cho rằng, quan điểm tiếp tục hoặc gia hạn thời gian thực hiện thuế khoán là không phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước tại Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân (Nghị quyết 68) và Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân (Nghị quyết 198).

Ông Nguyễn Văn Được

Việc xóa bỏ thuế khoán từ năm 2026 là chủ trương, quyết sách lớn của Đảng và Nhà nước ta trong việc minh bạch hóa nền kinh tế, tạo lập sự cạnh tranh công bằng, bình đẳng, giảm tiêu cực và nâng cao hiệu quả, hiệu lực của công tác quản lý vĩ mô nói chung, quản lý thu nộp thuế nói riêng. Đây còn là tiền đề cho sự chuyển đổi hộ kinh doanh thành doanh nghiệp, hướng tới mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam có 2 triệu doanh nghiệp.

Do đó, cần thiết thực hiện chính sách xóa bỏ thuế khoán từ năm 2026 thông qua các giải pháp đồng bộ, khoa học, thiết thực để tạo sự công bằng, bình đẳng và minh bạch bên cạnh các giải pháp ưu đãi, hỗ trợ, trên cơ sở Nghị quyết 68 và Nghị quyết 198 là kim chỉ nam, với tinh thần quyết liệt cùng vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội để chính sách sớm đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả.

PV: Nghị quyết 68 và Nghị quyết 198 đưa ra rất nhiều chính sách ưu đãi để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp. Ông đánh giá thế nào về chủ trương trên và đề xuất giải pháp gì?

Ông Nguyễn Văn Được: Công ty TNHH Kế toán và tư vấn thuế Trọng Tín cùng cộng đồng doanh nghiệp, hộ kinh doanh đánh giá rất cao các giải pháp, chính sách hỗ trợ và ưu đãi đối với kinh tế tư nhân được đề ra tại Nghị quyết 68 và Nghị quyết 198. Các chính sách này đã và đang đi vào cuộc sống, được cụ thể hóa trong các văn bản pháp luật gần đây, như chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, ưu đãi hỗ trợ lãi suất, tiếp cận đất đai và nhiều chính sách quan trọng khác.

Các chính sách ưu đãi, hỗ trợ của Nhà nước về cung cấp miễn phí các nền tảng số, phần mềm kế toán dùng chung, dịch vụ tư vấn, đào tạo... cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hộ kinh doanh được quy định tại Nghị quyết 68 và Nghị quyết 198 là chính sách vô cùng quan trọng và ý nghĩa nhằm thúc đẩy kinh tế tư nhân. Tuy nhiên, đến nay, chưa có các văn bản hướng dẫn cụ thể về cơ chế hình thành nguồn, mức chi cũng như các vấn đề liên quan.

Theo tôi, Quốc hội cần sớm giao Chính phủ xây dựng cơ chế, chính sách, mức chi, nguồn hình thành cũng như quy định cụ thể về chính sách hỗ trợ này, để đảm bảo chính sách sớm phát huy hiệu quả và đi vào cuộc sống.

Doanh nghiệp mới thành lập từ hộ kinh doanh được miễn lệ phí môn bài và hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm đầu. Ảnh minh họa tư liệu

Liên quan đến chính sách này, tôi đề xuất các phương án sau: Một là, Nhà nước tự đầu tư kinh phí về hạ tầng, thiết bị, phần mềm, giải pháp hóa đơn cung cấp miễn phí cho người nộp thuế với kinh phí được trích khoảng 5 - 10% phần vượt tăng thu ngân sách so với năm trước liền kề tương ứng với khoản thu từ doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ và hộ kinh doanh, sau mỗi năm thực hiện quyết toán kinh phí, thời gian thực hiện 3 - 5 năm đến khi các đối tượng này hoạt động ổn định và phát triển bền vững.

Hai là, xã hội hóa công tác hỗ trợ người nộp thuế thực hiện các chính sách nêu trên, giao cho các bên có liên quan thực hiện đầu tư hạ tầng, trang thiết bị, phần mềm, giải pháp, tư vấn, huấn luyện... và được thu lại chi phí đầu tư tương ứng với tỷ lệ phần trăm thu ngân sách hàng năm cho đến khi hoàn vốn, hoặc đến thời điểm thích hợp. Phương án này đảm bảo vẫn tăng thu ngân sách, đồng thời tiết kiệm thời gian, chi phí, nguồn lực của Nhà nước, đồng thời hỗ trợ người nộp thuế kịp thời trong giai đoạn hiện nay.

PV: Hộ kinh doanh khi chuyển sang mô hình doanh nghiệp sẽ có những thuận lợi gì, thưa ông?

Ông Nguyễn Văn Được: Doanh nghiệp đang được hưởng nhiều chính sách ưu đãi từ Nhà nước. Theo đó, hộ kinh doanh khi chuyển đổi thành doanh nghiệp sẽ có nhiều thuận lợi trong hoạt động.

Thứ nhất, về tư cách pháp nhân, khi hoạt động dưới hình thức doanh nghiệp, chủ sở hữu được tách biệt tài sản cá nhân và tài sản kinh doanh. Điều này giúp giảm rủi ro về tài chính, bảo vệ quyền lợi cá nhân trong trường hợp phát sinh tranh chấp hoặc nợ phải trả. Bên cạnh đó, việc có tư cách pháp nhân giúp hình ảnh và uy tín được nâng cao, tạo sự tin cậy khi làm việc với đối tác, khách hàng, cơ quan quản lý.

Thứ hai, về ưu đãi thuế và lệ phí, doanh nghiệp mới thành lập từ hộ kinh doanh được miễn lệ phí môn bài và hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp trong 3 năm đầu. Nếu là hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp còn có thể được hưởng thêm ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp theo chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo. Những hỗ trợ này giúp giảm gánh nặng chi phí, tăng khả năng tái đầu tư trong giai đoạn đầu hoạt động.

Thứ ba, khả năng tiếp cận vốn và đối tác lớn. Với mô hình doanh nghiệp, việc tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng, quỹ đầu tư hoặc các chương trình hỗ trợ tài chính trở nên dễ dàng hơn nhờ hồ sơ pháp lý rõ ràng và khả năng chứng minh năng lực tài chính. Các đối tác lớn cũng thường ưu tiên hợp tác với doanh nghiệp để đảm bảo sự minh bạch và an toàn trong giao dịch.

Thứ tư, tham gia chuỗi cung ứng và mở rộng thị trường. Doanh nghiệp có cơ hội tham gia các chuỗi cung ứng quy mô lớn, tham gia đấu thầu các dự án và hợp đồng giá trị cao. Với hồ sơ pháp lý đầy đủ, doanh nghiệp có thể xuất khẩu hàng hóa, tiếp cận thị trường quốc tế và đáp ứng yêu cầu của các đối tác nước ngoài một cách thuận lợi.

Thứ năm, về quản trị chuyên nghiệp, việc chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp giúp hoạt động quản trị trở nên bài bản hơn với hệ thống tài chính, kế toán, nhân sự và quy trình vận hành rõ ràng. Điều này không chỉ giúp quản lý hiệu quả, mà còn nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng các yêu cầu khắt khe của thị trường.

Đặc biệt, theo tinh thần Nghị quyết số 68, Nghị quyết số 198 và các chương trình khuyến khích doanh nghiệp phát triển, đơn vị mới thành lập có thể nhận hỗ trợ về cải tiến công nghệ, chuyển đổi số, nghiên cứu khoa học và phát triển sản phẩm mới. Đây là điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp nhanh chóng bắt kịp xu hướng và nâng cao giá trị sản phẩm, dịch vụ.

PV: Chuyển lên doanh nghiệp hay giữ nguyên mô hình hộ kinh doanh đang là mối băn khoăn của nhiều hộ kinh doanh. Ông có lời khuyên gì đối với họ?

Ông Nguyễn Văn Được: Như tôi đã phân tích ở trên, việc lựa chọn giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp phụ thuộc vào mục tiêu phát triển và quy mô hoạt động. Nếu ưu tiên đơn giản, linh hoạt, ít chi phí, thì mô hình hộ kinh doanh là phù hợp. Ngược lại, nếu hướng đến phát triển bền vững, mở rộng quy mô và tối ưu thuế, việc thành lập doanh nghiệp là bước đi đúng đắn.

PV: Xin cảm ơn ông!

Văn Tuấn