'Hồ sơ lửa' - Bộ tiểu thuyết tôn vinh lực lượng Công an nhận Giải thưởng Sáng tạo TPHCM 2023
Nhà văn, nhà báo Lại Văn Long vinh dự được trao Giải thưởng Sáng tạo TPHCM năm 2023 cho bộ tiểu thuyết 'Hồ sơ lửa'. Đây là giải thưởng mới nhất trong số 33 giải thưởng báo chí, văn học, phim truyền hình (từ các tác phẩm chuyển thể làm phim) của tác giả.
Tối 08/9/2023 tại Nhà hát TPHCM (số 7 Công trường Lam Sơn, Q1), UBND TPHCM sẽ tổ chức Lễ công bố và trao tặng Giải thưởng Sáng tạo TPHCM lần 3 năm 2023 cho 51 tập thể và 7 cá nhân có thành tích xuất sắc trong 7 lĩnh vực: phát triển kinh tế, quốc phòng an ninh, quản lý nhà nước, truyền thông, văn học nghệ thuật, khoa học kỹ thuật, khởi nghiệp sáng tạo. Đây là giải thưởng tổ chức 2 năm một lần, nhằm khơi dậy và phát huy truyền thống, tiềm năng sáng tạo của các ngành, các cấp, các cơ quan, đơn vị, địa phương, đồng thời khẳng định năng lực sáng tạo của người dân TP, góp phần xây dựng và phát triển TPHCM trở thành TP thông minh, hiện đại, nghĩa tình.
Nhà văn, nhà báo Lại Văn Long vinh dự được trao Giải thưởng Sáng tạo TPHCM năm 2023 cho bộ tiểu thuyết "Hồ sơ lửa". Đây là giải thưởng mới nhất trong số 33 giải thưởng báo chí, văn học, phim truyền hình (từ các tác phẩm chuyển thể làm phim) của tác giả này sau gần 32 năm công tác tại Báo Công an TPHCM (nay là Ban Chuyên đề Công an CATP). Anh hiện là ủy viên Hội đồng Văn xuôi - Hội nhà văn TP, ủy viên BCH Chi hội nhà văn Việt Nam tại TPHCM. Một số tác phẩm của Lại Văn Long đã được dịch ra tiếng Nhật, Trung, Anh, Pháp... và được giảng dạy tại nhiều trường đại học trong và nước ngoài...
Bộ tiểu thuyết hình sự "Hồ sơ lửa" gồm 6 tập, 2.400 trang mô tả lịch sử đấu tranh gian khổ hào hùng của quân, dân miền Đông Nam Bộ dưới sự lãnh đạo của Đảng trong kháng chiến chống Pháp, Mỹ... giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước. Bên cạnh đó là cuộc đấu tranh phòng, chống tội phạm kéo dài hàng chục năm của lực lượng Công an TPHCM. Trong tiến trình đó, từ những trớ trêu của lịch sử đã sinh ra một gia tộc 4 thế hệ làm tướng cướp, đồng thời cũng có thành viên liên đới là những lãnh đạo tỉnh, quân khu, lực lượng công an... Cuộc đấu tranh giữa hai thế lực chính - tà xoay quanh các thế hệ của gia tộc này gắn liền với lịch sử đấu tranh cách mạng của miền Đông Nam Bộ và tiến trình đổi mới, phát triển của TPHCM nói riêng, cả nước nói chung.
Cứ mỗi giai đoạn lịch sử, cuộc đấu tranh thiện - ác này lại mang dấu ấn của các thời đại khác nhau, giữa 2 lực lượng có lý tưởng, tính cách, sức mạnh khác nhau. Từ đó phát sinh các bi kịch trớ trêu cho hơn 500 nhân vật trong toàn bộ tiểu thuyết, cùng chi phối, giằng xé nhau để tăng thêm kịch tính bi hùng trong cuộc đấu tranh thiện - ác kéo dài trọn một thế kỷ. Cuối cùng, thế hệ thứ 4 dù có vài tướng cướp mới, nhưng đã xuất hiện những trí thức lỗi lạc, sĩ quan công an ưu tú, những thầy thuốc, nghệ sĩ tài ba. Họ cùng nhìn về quá khứ của ông bà, cha mẹ mình với cảm thông nhiều hơn là trách móc, cùng đóng góp để xóa bỏ hận thù, hướng đến tương lai tươi sáng, cùng chung tay vì gia đình, dòng họ, quê hương. "Hồ sơ lửa" còn tái hiện quá trình điều tra những vụ án nổi tiếng xảy ra ở TPHCM nói riêng, cả nước nói chung suốt từ sau ngày 30/4/1975 cho đến nay. Đưa ra góc nhìn mới mẻ khi lực lượng công an đề cao tư tưởng "lấy nhân nghĩa thắng hung tàn" và áp dụng nhiều biện pháp nghiệp vụ nhân văn, sáng tạo. Từ đó tạo ra kịch tính bất ngờ, thú vị; tạo ấn tượng trong nhận thức, tuyên truyền, giáo dục về "thượng tôn pháp luật".
Phần 1 của "Hồ sơ lửa" là "Mật danh Đ9" được chuyển thể thành phim dài 38 tập, chiếu trên khoảng 40 kênh truyền hình của tỉnh, thành, ngành với hàng triệu khán giả cả nước theo dõi suốt từ tháng 3/2017 đến nay. "Mật danh Đ9" được giải thưởng "Ngôi sao xanh" hạng mục Phim truyền hình được yêu thích nhất năm 2017. Tiểu thuyết "Mật danh Đ9" còn đạt giải C giải thưởng "Cây bút vàng" của Bộ Công an 2018 (cuộc thi này không có giải A). Phần 3 và phần 4 của "Hồ sơ lửa" (Gia tộc tướng cướp và Phát súng chính nghĩa) từng được giải C cuộc thi tiểu thuyết "Vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống" 2017-2020 do Bộ công an và Hội Nhà văn Việt Nam đồng tổ chức. Năm 2022, tổ chức kỷ lục Việt Nam (Viet Kings) công nhận "Hồ sơ lửa" là "Bộ tiểu thuyết hình sự nhiều tập nhất Việt Nam, được thực hiện trong 30 năm". Điều đó cho thấy "Hồ sơ lửa" nhận thêm giải thưởng Sáng tạo năm 2023 của UBND TPHCM là hoàn toàn xứng đáng.