Hồ thủy điện miền Bắc nước về thấp nhưng phải phát điện cao
Các hồ thủy điện miền Bắc nước về thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm nhưng bởi nhiều tổ máy nhiệt điện than miền Bắc phải sửa chữa kéo dài nên thủy điện khu vực sông Đà vẫn huy động cao nên tích nước gặp nhiều khó khăn.
Tiêu thụ điện 3 tháng cuối năm tăng mạnh
Theo Cục Điều tiết điện lực (ERAV), trong tuần vận hành thứ 51 của năm 2023 (từ ngày 11/12 - 17/12), phụ tải của hệ thống điện Quốc gia cao hơn 2,6% (trung bình ngày cao hơn khoảng 20,3 triệu kWh/ngày).
Sản lượng điện trung bình ngày trong tuần 51 đạt 787,8 triệu kWh, trong đó phụ tải miền Bắc cao hơn 3,1%, miền Nam cao hơn 2,1%.
Thống kê cho giai đoạn 3 tháng cuối năm (từ 01/10 đến 17/12), phụ tải hệ thống điện Quốc gia tiếp tục có sự tăng trưởng cao xấp xỉ 9,1% so với cùng kỳ năm 2022 (miền Bắc tăng 10,3%, miền Nam 8,4%, miền Trung 7,9%).
Mức tăng này cũng cao hơn so với tính chung từ đầu năm 2023 đến nay khi phụ tải hệ thống điện Quốc gia chỉ tăng xấp xỉ 4,1% (miền Bắc tăng 6,6%, miền Nam 1,7%, miền Trung 8,3%).
Thủy điện miền Bắc nước về thấp vẫn phải phát điện cao
Vẫn theo ERAV, các hồ thủy điện khu vực miền Bắc có lưu lượng nước về thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm. Cụ thể lưu vực Sông Đà tần suất từ đầu tháng 12 chỉ đạt từ 75 đến 91%, lưu lượng nước về tự nhiên một số hồ đặc biệt thấp như Bản Chát (20,9 m3/s), Lai Châu (260,8 m3/s), hồ Hòa Bình bao gồm cả bậc trên chỉ đạt 682 m3/s, thấp hơn yêu cầu hạ du trong các ngày làm việc là 700 m3/s.
Trong tình hình thủy văn vậy, do nhiều tổ máy nhiệt điện than gặp sự cố/sửa chữa kéo dài ở khu vực miền Bắc nên hệ thống đã phải huy động các tổ máy thủy điện khu vực Sông Đà để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện, đồng thời vẫn phải đảm bảo yêu cầu cấp nước hạ du nên các hồ thủy điện khu vực sông Đà tích nước sẽ gặp nhiều khó khăn. Nếu tình hình vẫn không có gì thay đổi thì sẽ phải hạ nước hồ Hòa Bình hoặc hồ Sơn La (tổng lượng hụt không đổi cho cả dãy bậc thang Sông Đà).
Ngoài ra, khu vực miền Bắc cũng còn một số hồ đang có mực nước thấp hơn mực nước dâng bình thường như Nậm Chiến 1 (928 m) và cũng có yêu cầu hạ du như Thác Bà (56,1 m), Cửa Đạt (107,5 m).
Các hồ thủy điện miền Trung có nước về tốt, hầu hết đều đạt xấp xỉ hoặc cao hơn trung bình nhiều năm, trừ một số hồ có nước về kém như: Vĩnh Sơn B, Kanak, Nam Kong 3, Xekaman 1, Đồng Nai 3, Sông Côn 2A (chỉ đạt khoảng 25-86% trung bình nhiều năm).
Các hồ thủy điện lớn đang xả điều tiết: Quảng Trị, Bình Điền, A Lin B1, A Lưới, Hương Điền, A Vương, Đăk Mi 3, Đăk Mi 4A, Đăk Mi 4B, Đăk Mi 4C, Sông Côn 2A, Sông Côn 2B, ĐăkRe, Đăk Ring, Xekaman 3, Thượng Kontum, Vĩnh Sơn B, Vĩnh Sơn A, Sông Hinh, Krông H'năng, Sông Giang.
Các hồ khu vực miền Nam có nước về tương đương và cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 91-141%.
Tính từ đầu tháng 12 đến nay, sản lượng theo nước về trung bình khoảng 259,1 triệu kWh/ngày, sản lượng theo nước về (cả thủy điện nhỏ) các ngày trong tuần trung bình khoảng 198,5 triệu kWh/ngày (miền Bắc 61,6 triệu kWh/ngày, miền Trung 119,7 triệu kWh/ngày, miền Nam 17,2 triệu kWh/ngày).
Trong tuần qua, thực hiện huy động tiết kiệm các hồ thủy điện nước thấp, các thủy điện còn lại duy trì xấp xỉ mực nước dâng bình thường, vận hành linh hoạt theo lưu lượng nước về để đảm bảo cung cấp điện năm 2024.
Cũng bởi các hồ thủy điện miền Trung và Nam tiếp tục có nước về tốt do ảnh hưởng của mưa lớn, nguồn điện gió phát tăng cao và dịp nghỉ cuối tuần có phụ tải giảm thấp, tổng công suất các hồ miền Trung xả duy trì ở mức 1.500-2.500 MW do vậy để tăng khai thác thủy điện đang xả miền Trung, Nam, cơ quan điều hành hệ thống điện đã thực hiện tận dụng tối đa truyền tải cung đoạn Trung - Bắc và Trung - Nam: trào lưu truyền tải trong tuần liên tục duy trì ở ngưỡng cao các cung đoạn.
Đáng chú ý trong các khung giờ thấp điểm và đặc biệt trong dịp cuối tuần hệ thống thừa nguồn đã phải giảm cả các thủy điện xả.
Việc huy động các nhà máy nhiệt điện than ở miền Bắc được thực hiện nhằm đảm bảo mục tiêu tích nước thủy điện phục vụ vận hành năm 2024, miền Trung & Nam theo nhu cầu hệ thống. Sản lượng trung bình ngày trong tuần của các nhà máy nhiệt điện than khoảng 410,2 triệu kWh
Tổng sản lượng thiếu hụt do sự cố và suy giảm công suất trong tuần lần lượt là 111,33 triệu kWh và 55,69 triệu kWh. Không có tổ máy bất khả dụng do thiếu than.
Các tua-bin khí được huy động theo nhu cầu hệ thống, đảm bảo các ràng buộc chống quá tải lưới điện, chất lượng điện áp và an toàn cho hệ thống cấp khí. Sản lượng trung bình ngày trong tuần khoảng 46,4 triệu kWh.
Năng lượng tái tạo duy trì sản lượng 123 triệu kwh/ngày
Trong tuần 51, sản lượng trung bình ngày trong tuần của các nguồn năng lượng tái tạo (điện gió, điện mặt trời) là khoảng 123,2 triệu kWh
Cũng do nước về các hồ khu vực miền Trung tiếp tục tốt, nhiều hồ thủy điện đã đạt mực nước trước lũ/mực nước dâng bình thường trong tuần vào giờ thấp điểm trưa nên hệ thống điện không thể hấp thụ được tối đa các nguồn năng lượng tái tạo.