Hỗ trợ doanh nghiệp phát hành nâng cao chất lượng hồ sơ chào bán, phát hành chứng khoán
Ngày 21/3/2024, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã tổ chức Hội nghị Tập huấn về hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành chứng khoán. Hội nghị được tổ chức nhằm mục tiêu nâng cao chất lượng hoạt động tư vấn hồ sơ đăng ký chào bán chứng khoán, hỗ trợ cho hoạt động lập hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành chứng khoán của tổ chức phát hành đảm bảo minh bạch, tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật hiện hành.
Hội nghị Tập huấn về hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành chứng khoán lần này có sự tham dự của Phó Chủ tịch UBCKNN Phạm Hồng Sơn, một đơn vị chức năng của UBCKNN và đại diện các doanh nghiệp phát hành và tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán…
Vốn huy động qua chào bán chứng khoán tăng trưởng đáng kể
Thông tin tại hội nghị cho biết, kể từ khi thành lập, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đã ngày càng phát triển về quy mô và chất lượng, từng bước trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế. Với vai trò là cơ quan quản lý, giám sát TTCK, việc triển khai các giải pháp nhằm bảo đảm huy động vốn của doanh nghiệp trên TTCK theo nguyên tắc công khai, minh bạch, tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của UBCKNN.
Chính vì vậy, hội nghị tập huấn lần này hướng tới mục tiêu nâng cao chất lượng hoạt động tư vấn hồ sơ đăng ký chào bán chứng khoán, hỗ trợ cho hoạt động lập hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành chứng khoán của tổ chức phát hành đảm bảo tính minh bạch, tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật hiện hành. Việc tăng cường tính công khai minh bạch của các tổ chức phát hành là một yếu tố quan trọng đảm bảo khả năng huy động vốn thành công của doanh nghiệp trên thị trường trong thời gian tới đây.
Phát biểu tại hội nghị, ông Phạm Hồng Sơn - Phó Chủ tịch UBCKNN cho biết, trong 10 năm qua (giai đoạn từ năm 2014 - 2023), vốn huy động qua chào bán chứng khoán đã tăng trưởng đáng kể, với tổng giá trị huy động đạt 95.170 tỷ đồng trong năm 2023, tăng 3,47 lần so với tổng giá trị vốn huy động được trong năm 2014.
Giá trị vốn các doanh nghiệp huy động được qua chào bán chứng khoán trong giai đoạn 2021 - 2023 (kể từ khi Luật Chứng khoán có hiệu lực ngày 1/1/2021) là khoảng 312.000 tỷ đồng, tương đương 80% tổng giá trị vốn huy động trong giai đoạn 2014 - 2020.
Trong 10 năm qua (giai đoạn từ năm 2014 - 2023), vốn huy động qua chào bán chứng khoán đã tăng trưởng đáng kể, với tổng giá trị huy động đạt 95.170 tỷ đồng trong năm 2023, tăng 3,47 lần so với tổng giá trị vốn huy động được trong năm 2014.
Theo đại diện UBCKNN, sự tăng trưởng về huy động vốn qua hoạt động chào bán chứng khoán có đóng góp từ nhiều yếu tố. Đầu tiên là hệ thống quy định pháp lý tiếp tục được hoàn thiện và đồng bộ.
Theo đó, Luật Chứng khoán 2019 và các văn bản hướng dẫn được xây dựng và ban hành trên nền tảng Luật Chứng khoán trước đây và có cập nhật, điều chỉnh bổ sung các nội dung mới phù hợp hơn với trình độ phát triển của thị trường, tăng cường tính công khai, minh bạch của tổ chức phát hành, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty chứng khoán và chủ thể khác trên thị trường.
Cùng với đó, phương án huy động vốn của nhiều doanh nghiệp được chuẩn bị trên cơ sở phù hợp với nhu cầu, kế hoạch sản xuất kinh doanh thực tế và trên cơ sở nghiên cứu thực trạng nguồn vốn trên TTCK, từ đó góp phần đảm bảo kết quả huy động vốn thành công của từng đợt chào bán.
Bên cạnh đó, việc công khai các thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực chứng khoán, trong đó có các thủ tục về đăng ký chào bán chứng khoán ra công chúng tại cổng dịch vụ công quốc gia và trang thông tin điện tử của UBCKNN góp phần hỗ trợ cho doanh nghiệp chủ động nghiên cứu và xây dựng kế hoạch phương án huy động vốn phù hợp với nhu cầu vốn của doanh nghiệp và thực trạng thị trường.
Hỗ trợ doanh nghiệp phát hành và tổ chức tư vấn
Cũng tại hội nghị, đại diện Lãnh đạo UBCKNN cho biết, qua thực tế triển khai, tình trạng một số hồ sơ đăng ký chào bán chứng khoán ra công chúng của doanh nghiệp còn chưa đáp ứng đầy đủ quy định của pháp luật về điều kiện chào bán, nội dung phương án chào bán, thông tin chưa đảm bảo công khai minh bạch.
Điều này phát sinh thêm thời gian để doanh nghiệp sửa đổi, bổ sung, cập nhật hoàn thiện phương án phát hành và hồ sơ đăng ký phát hành theo quy định pháp luật.
Thông tin tại hội nghị cho biết, nguyên nhân của tồn tại trên xuất phát việc Luật Chứng khoán và các văn bản huớng dẫn có hiệu lực từ năm 2021 với nhiều nội dung thay đổi so với quy định trước đây, trong đó có tách biệt điều kiện chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng và chào bán thêm cổ phiếu ra công chúng.
Cùng với đó, quy định về hồ sơ đăng ký chào bán cũng được cập nhật, bổ sung nhiều nội dung mới để đảm bảo chính xác, minh bạch và cung cấp đầy đủ thông tin hơn cho nhà đầu tư. Do đó, một số tổ chức phát hành và tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán gặp nhiều thiếu sót khi lần đầu lập hồ sơ theo quy định mới dược áp dụng.
Qua đánh giá các kết quả đạt được và tồn tại hạn chế sau 3 năm áp dụng Luật Chứng khoán 2019 và các văn bản hướng dẫn, Hội nghị tập huấn về hồ sơ đăng ký chào bán, phát hành chứng khoán là cơ hội để các tổ chức phát hành, tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán và cơ quan quản lý trao đổi, chia sẻ để tăng cường tính công khai, minh bạch, tuân thủ quy định pháp luật, đảm bảo hài hòa lợi ích của nhà đầu tư và doanh nghiệp trên TTCK, từ đó góp phần cho sự phát triển thị trường an toàn, lành mạnh và bền vững.
Cùng với đó, một nguyên nhân khác được đưa ra là thiếu sự phối hợp giữa tổ chức phát hành và tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán trong cả một quá trình, từ xây dựng phương án ban đầu đến khi kết thúc đợt chào bán.
Một số tổ chức phát hành xây dựng phương án phát hành và trình cấp có thẩm quyền thông qua mà không có sự tham vấn ban đầu của tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán. Theo đó, phương án phát hành chưa đảm bảo phù hợp quy định, thông tin cung cấp chưa đảm bảo nguyên tắc công khai, minh bạch.
Ngoài ra, một tổ chức tư vấn còn thiếu nghiêm túc khi thực hiện chức năng của một tổ chức tư vấn hồ sơ chào bán đúng nghĩa, không rà soát hồ sơ của tổ chức phát hành trên nguyên tắc cẩn trọng, đảm bảo hồ sơ đăng ký phát hành tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật.
Trao đổi bên lề hội nghị, bà Quách Thúy Quỳnh - Giám đốc Dịch vụ Ngân hàng đầu tư, Công ty Chứng khoán SSI cho biết, quá trình làm một bộ hồ sơ chào bán, phát hành chứng khoán đối với từng doanh nghiệp sẽ có những đặc thù khác nhau.
Tuy nhiên, một trong những khó khăn lớn nhất đối với các tổ chức phát hành trong xây dựng hồ sơ là do công tác quản lý hồ sơ của các doanh nghiệp đôi khi chưa được đầy đủ và chuẩn chỉ; do đó, quá trình thu thập các hồ sơ, dữ liệu lịch sử từng lần tăng vốn hoặc các tài liệu để chứng minh cho mục đích sử dụng vốn gặp khó khăn và mất nhiều thời gian.
Tại hội nghị, đại diện Vụ Quản lý chào bán, UBCKNN cũng đã cập nhật tới đại diện các tổ chức phát hành, các đơn vị tư vấn hồ sơ những quy định liên quan đến đăng ký chào bán cổ phiếu, trái phiếu ra công chúng, cũng như đăng ký cháo bán, phát hành các cổ phiếu khác.
Đồng thời, đại diện cơ quan quản lý cũng đã nêu bật các vấn đề mà doanh nghiệp phát hành, tổ chức tư vấn cần chú ý, hoặc các lỗi thường gặp trong khâu hoàn thiện hồ sơ chào bán, phát hành… Hội nghị cũng dành thời gian để trao đổi, qua đó, nhiều vướng mắc, khó khăn cũng đã được đại diện UBCKNN giải đáp cặn kẽ, thấu đáo./.