Hỗ trợ doanh nghiệp phát triển tài sản trí tuệ

Sản phẩm tương ớt và tương cà của Công ty TNHH Spico (phường Hàm Rồng) được trưng bày tại gian hàng giới thiệu sản phẩm tiêu biểu tỉnh Thanh Hóa.

Những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp, HTX, hộ sản xuất đã bắt đầu chú trọng hơn đến đăng ký bảo hộ nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, nhãn hiệu tập thể. Tỉnh cũng đã ban hành Chương trình hỗ trợ phát triển TSTT giai đoạn 2021-2025 theo Quyết định số 4408/QĐ-UBND, ngày 5/11/2021, với mục tiêu nâng cao nhận thức xã hội về TSTT, hỗ trợ đăng ký bảo hộ trong và ngoài nước, đào tạo nguồn nhân lực và phấn đấu có ít nhất 40 sản phẩm chủ lực, đặc sản địa phương được hỗ trợ phát triển TSTT. Đây là bước đi quan trọng để hiện thực hóa chủ trương chung của Chính phủ về phát triển TSTT đến năm 2030.

Thực tế cho thấy, nhiều sản phẩm của Thanh Hóa đã khẳng định giá trị nhờ được bảo hộ. Điển hình là Công ty CP Dịch vụ yến sào VietNest, xã Yên Trường. Sau hơn một thập kỷ gây dựng, VietNest đã đăng ký bảo hộ nhãn hiệu “VietNest” tại Cục Sở hữu trí tuệ, đồng thời chú trọng đầu tư dây chuyền sản xuất hiện đại, đảm bảo chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm. Năm 2022, sản phẩm “Tổ yến tinh chế thượng hạng” của công ty được UBND tỉnh công nhận OCOP 3 sao. Không dừng ở thị trường trong nước, VietNest đã thành công đưa sản phẩm sang Malaysia, Trung Quốc. Hiện doanh thu của công ty đạt khoảng 6 tỷ đồng mỗi tháng, tạo việc làm ổn định cho hàng chục lao động địa phương. Chị Nguyễn Thị Tâm, Giám đốc công ty, chia sẻ: “Nếu không đăng ký bảo hộ, thương hiệu VietNest rất dễ bị sao chép. Khi có nhãn hiệu được chứng nhận, chúng tôi tự tin mở rộng thị trường, đồng thời khẳng định uy tín với người tiêu dùng”.

Một ví dụ khác là Công ty TNHH Spico tại phường Hàm Rồng, nổi bật với sản phẩm tương ớt và tương cà Phúc Lộc Thọ. Năm 2022, Spico được cấp chứng nhận bảo hộ nhãn hiệu cho sản phẩm tương ớt, mở ra cơ hội lớn trong việc quảng bá và tiêu thụ. Hiện các sản phẩm của Spico đã xuất hiện trên nhiều sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Sendo..., với doanh thu bình quân 100 - 150 triệu đồng/tháng, sản lượng tiêu thụ 3.000 - 5.000 sản phẩm. Công ty cũng đang triển khai đăng ký bảo hộ kiểu dáng bao bì để gia tăng tính độc quyền. Từ một cơ sở sản xuất truyền thống, Spico đã vươn lên trở thành thương hiệu được thị trường ghi nhận, nhờ chú trọng đến giá trị của TSTT.

Không chỉ các doanh nghiệp, nhiều địa phương trong tỉnh cũng đã khai thác tốt công cụ TSTT để nâng tầm sản phẩm đặc sản. Nhãn hiệu tập thể “Cải làng Lê” xã Yên Trường, “Dưa hấu Mai An Tiêm” (xã Nga An), “Bưởi Bắc Lương” (xã Thọ Long) sau khi được cấp văn bằng bảo hộ đã tạo sức lan tỏa, giúp nông dân yên tâm sản xuất, tăng giá trị sản phẩm từ 15 - 20% so với trước. Đây là minh chứng rõ nét rằng, TSTT không chỉ là “giấy chứng nhận” mang tính hình thức, mà thực sự mang lại lợi ích kinh tế thiết thực.

Tuy vậy, công tác hỗ trợ phát triển TSTT tại Thanh Hóa vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Nhận thức của một bộ phận doanh nghiệp nhỏ và vừa còn hạn chế, nhiều đơn vị chưa coi TSTT là công cụ phát triển dài hạn. Chi phí tra cứu, lập hồ sơ đăng ký nhãn hiệu, sáng chế hay chỉ dẫn địa lý còn khá cao, trong khi doanh nghiệp thiếu nhân lực chuyên môn. Đặc biệt, sau khi được cấp văn bằng, không ít doanh nghiệp lúng túng trong việc thực thi quyền, xử lý hành vi xâm phạm. Hàng giả, hàng nhái vẫn xuất hiện trên thị trường, song việc khiếu kiện, bảo vệ thương hiệu đòi hỏi nguồn lực pháp lý và tài chính lớn, vượt quá khả năng của nhiều doanh nghiệp địa phương.

Trước thực trạng trên, Sở Khoa học và Công nghệ đang triển khai nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong phát triển TSTT. Trọng tâm là nâng cao nhận thức thông qua các lớp tập huấn, hội thảo chuyên đề dành cho doanh nghiệp, HTX, hộ sản xuất; đồng thời rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính và xây dựng cơ chế hỗ trợ tài chính thiết thực, đặc biệt với các sản phẩm có tiềm năng xuất khẩu. Ngành cũng định hướng phát triển hệ thống tổ chức trung gian tư vấn TSTT tại địa phương, tạo điều kiện để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận chuyên gia pháp lý, được hỗ trợ từ khâu tra cứu, đăng ký cho tới xử lý tranh chấp. Công tác thực thi quyền TSTT sẽ tiếp tục được tăng cường, xử lý nghiêm hành vi vi phạm để bảo vệ thương hiệu cho doanh nghiệp làm ăn chân chính.

Đặc biệt, việc bảo hộ không chỉ dừng lại ở tấm giấy chứng nhận, mà phải gắn liền với thương mại hóa sản phẩm. Khi các sản phẩm OCOP, sản phẩm làng nghề truyền thống vừa được bảo hộ vừa đạt chuẩn về chất lượng, mẫu mã, cơ hội vươn ra thị trường quốc tế sẽ rộng mở hơn. Đây cũng là định hướng tỉnh đặt nhiều kỳ vọng, coi TSTT là “chìa khóa” để nâng cao giá trị sản phẩm địa phương.

Với sự đồng hành của chính quyền, sự chủ động của doanh nghiệp và sự hỗ trợ của các tổ chức trung gian, công tác phát triển TSTT tại Thanh Hóa chắc chắn sẽ trở thành động lực mạnh mẽ, góp phần đưa kinh tế tỉnh nhà phát triển nhanh và bền vững.

Bài và ảnh: Phương Chi