Hoa quả chín thối không người thu hái, dân Trung Quốc thất thu nặng

Theo SCMP, chính sách cách ly và hạn chế đi lại với người dân để kiểm soát dịch bệnh của chính phủ Trung Quốc khiến lĩnh vực nông nghiệp nước này chịu ảnh hưởng và thiệt hại nặng nề.

3 tấn nông sản “mắc kẹt” vì dịch

Jiang Junsheng, một chủ trang trại ở Hà Nam đã phải tự mình nghiền nát hàng tấn tỏi thành phân bón. Anh vẫn còn tồn kho tới 5 tấn khoai lang, cải bắp và các loại rau củ hữu cơ khác trong trang trại. Dù cố gắng hạ giá xuống 1 nửa cho các thực phẩm sạch chất lượng cao của mình nhưng giao thông tê liệt khiến các sản phẩm vẫn ế ẩm.

Anh cho hay: “Bình thường mỗi năm tôi thu về 40.000 NDT (5.720 USD) ngay trong 3 tuần sau Tết. Nhưng năm nay, tôi hầu như chẳng bán được gì”.

Jiang áp dụng phương pháp hữu cơ trong trồng trọt và phụ thuộc vào hệ thống giao hàng để tiêu thụ ở những thành phố giàu có như Bắc Kinh và Thượng Hải. “Trong vài tuần qua, hệ thống giao hàng đó đã bị cắt đứt. Người dân thậm chí còn chẳng được đi lại giữa các ngôi làng ở ngay nơi đây”, anh Jiang chia sẻ. Hiện một số con đường dần nối lại, các công ty giao hàng bắt đầu hoạt động nhưng vẫn chưa thể khôi phục hoàn toàn.

Nông dân là đối tượng chịu thiệt hại nhất tại Trung Quốc vì dịch bệnh. Ảnh: Lau Ka Kuen (SCMP)

Công ty tư vấn BRIC Agri-Info Group có trụ sở tại Bắc Kinh cho hay tính tổng cộng có tới hơn 3 triệu tấn nông sản trên toàn Trung Quốc, chủ yếu là rau dễ hỏng, đã bị kẹt lại do hệ thống vận chuyển giao hàng đình trệ. Ngoài ra, phần còn lại cũng chịu thiệt hại nặng nề vì nông dân chật vật để bán hàng và tìm người làm công, thu hái.

Trang trại lê lết duy trì

Theo các nhà chức trách và chuyên gia, người chăn nuôi gia cầm Trung Quốc cũng là một trong những đối tượng gánh chịu hậu quả lớn nhất của đợt khủng hoảng này.

Ông Xie Chuanzao, thuộc quận Bình Dương, Chiết Giang, cho hay đã thiệt hại hàng trăm nghìn NDT vì thất thu. Nói về trang trại hiện có hơn 20.000 con gà, ông Xie ngậm ngùi "Trong một tháng qua, cả nửa đàn đã đạt trọng lượng giết mổ nhưng vẫn phải nuôi ăn trong trang trại. Tôi hoàn toàn bất lực vì đường xá đã bị cô lập”..

Ngay sau khi mở cửa trở lại, Xie đã phải tăng giá lên 26-30 NDT/kg, so với giá trước Tết là 20NDT/kg nhằm bù thiệt hại và do chi phí lao động gia tăng.

Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc cho biết, người kinh doanh gia cầm Trung Quốc bị vây hãm trong vô số khó khăn. Tính riêng tại An Huy, một trong 5 tỉnh sản xuất gia cầm hàng đầu của Trung Quốc gánh thiệt hại tới 900 triệu NDT do dịch bệnh tàn phá, theo thông báo của chính quyền tỉnh.

Ngoài ra, thu nhập của nông dân Trung Quốc chỉ tương đương 40% mức trung bình của thành thị và phần lớn trong số họ còn nghèo đói khiến họ phải tìm thêm nguồn thu phi nông nghiệp. Nhưng khi dịch bệnh bùng phát, người dân phải ở nhà và nguồn thu cải thiện cũng bị chặt đứt.

Peng Aihua, hãng môi giới việc làm ở Hạ Môn, tỉnh Phúc Kiến, cho biết gần đây có 3 trang trại cần thuê hơn 60 người làm, nhưng đến giờ cô chỉ giúp tìm được một nửa trong số đó. Các trang trại đó đặt ở Xiangan, một trong bốn trung tâm sản xuất cà rốt chính của Trung Quốc nên thường tập trung rất nhiều lao động nhập cư.

Người nghèo càng nghèo hơn

Mỗi khi đến vụ mùa, phần lớn công nhân đến từ quận Liang Sơn, một trong những nơi nghèo nhất Trung Quốc. Nhưng năm nay, người dân không còn đến làm thêm, và có tới 3/4 nông sản trên ruộng chưa được gặt hái.

“Người làm bị mắc kẹt ở nhà vì dịch bệnh. Có người bày cho họ nộp đơn xin di chuyển vì tình trạng đặc biệt, nhưng người dân nơi đây thậm chí còn không biết chữ để viết đơn”, Peng nói.

Các trang trại Trung Quốc bị bủa vây bởi khó khăn đầu ra mắc kẹt, nguyên liệu đầu vào tăng cao do dịch bệnh. Ảnh: Reuters.

Trong khi đó, một vài người địa phương sẵn sàng đến làm nhưng yêu cầu mức lương quá cao so với quy mô lợi nhuận hạn chế của ngành này. Cô Peng nhận định: “Trong hoàn cảnh này cả hai bên đều bất lợi. Người dân Liang Sơn mất đi nguồn thu quan trọng trong khi các trang trại thiệt hại đáng kể khi cà rốt thối rữa trên đồng”.

Giáo sư Zheng Fengtian thuộc trường kinh tế nông nghiệp và phát triển nông thôn tại Đại học Renmin ở Bắc Kinh cảnh báo, những ảnh hưởng với người lao động nhập cư vẫn còn kéo dài. Vị này cho biết “Nhiều người trong số họ làm việc trong ngành dịch vụ ở thành thị, như tiệm tóc hay nhà hàng, nhưng hầu hết vẫn chưa quay lại kinh doanh”.

Với họ, một tháng lương ở thành phố bằng với cả năm làm ruộng ở quê. Do đó, người nông dân mới là đối tượng chịu thiệt hại nghiêm trọng nhất do sự bùng phát của dịch bệnh, và họ cần được quan tâm hơn cả.

Li Guoxiang, một nhà nghiên cứu tại Viện Phát triển Nông thôn thuộc Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cần thêm thời gian nữa để mọi thứ quay lại bình thường bởi vụ mùa thường bắt đầu vào tháng 3. Tuy nhiên sản lượng sẽ không được như mọi năm, người trồng không đặt kỳ vọng cao vì việc nhập phân bón và hạt giống sẽ khó khăn hơn, Li cho hay.

Chính quyền trung ương đã phải ra lệnh cho chính quyền các địa phương tăng cường chuẩn bị cho vụ xuân, đảm bảo vận chuyển trơn tru các vật liệu cho nông nghiệp dù dịch bệnh chưa được kiểm soát hoàn toàn. Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh “càng có nhiều rủi ro và thách thức, chúng ta càng cần phải ổn định nông nghiệp và đảm bảo an toàn cho ngũ cốc và các loại thực phẩm phụ khác”.

An Chi