Hoàn thiện cơ chế đặc thù, nâng cao hiệu quả công tác hội nhập quốc tế

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu chỉ đạo phiên họp. (Ảnh: DUY LINH)

Tăng cường chủ động, phân cấp cho địa phương trong hoạt động đối ngoại

Trình bày Tờ trình của Chính phủ, đồng chí Lê Hoài Trung, Bí thư Trung ương Đảng, Bộ trưởng Ngoại giao cho biết, dự thảo Nghị quyết được xây dựng nhằm thể chế hóa kịp thời Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị, qua đó tạo hành lang pháp lý với các cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế trong tình hình mới.

Đồng thời, Nghị quyết nhằm tháo gỡ một số điểm nghẽn, vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi, đột phá cho tranh thủ tối đa các nguồn lực và điều kiện thuận lợi bên ngoài, phục vụ mục tiêu xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, tự lực, tự cường, phát triển nhanh và bền vững.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương điều hành phiên họp. (Ảnh: DUY LINH)

Theo Bộ trưởng, Nghị quyết được cấu trúc gồm 8 chương, 29 điều, quy định các cơ chế, chính sách phù hợp với thẩm quyền của Quốc hội.

Bộ trưởng nhấn mạnh, chủ thể của hội nhập quốc tế là toàn bộ hệ thống chính trị, tất cả cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân. Trên cơ sở đó, dự thảo Nghị quyết điều chỉnh 3 nhóm chính sách lớn bao trùm tương đối toàn diện các lĩnh vực hội nhập quốc tế từ chính trị, quốc phòng-an ninh đến kinh tế, đầu tư, giáo dục, hội nhập quốc tế của doanh nghiệp, hội nhập quốc tế của địa phương, công tác của cơ quan đại diện và nguồn lực cho hội nhập quốc tế.

Bí thư Trung ương Đảng, Bộ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung trình bày tờ trình. (Ảnh: DUY LINH)

Thứ nhất, chính sách tăng cường và làm sâu sắc hơn quan hệ với các đối tác, đẩy mạnh và nâng tầm ngoại giao đa phương, đóng góp vào gìn giữ hòa bình, thúc đẩy hợp tác và phát triển quốc tế.

Bộ trưởng cho biết, Nghị quyết sẽ tăng cường chủ động và phân cấp cho địa phương trong hoạt động đối ngoại, phân cấp trong cử lực lượng tham gia hoạt động tái thiết, nhân đạo ở nước ngoài, có cơ chế linh hoạt nhằm tăng cường hiện diện của tổ chức quốc tế tại Việt Nam, thúc đẩy nghiên cứu, hiểu biết về Việt Nam.

Dự thảo cũng quy định nâng cao trách nhiệm, vai trò của các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài nhằm hỗ trợ đắc lực cho công tác hội nhập quốc tế.

Tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt hội nhập kinh tế quốc tế

Quang cảnh phiên họp. (Ảnh: DUY LINH)

Thứ hai, chính sách phát huy vai trò chủ thể và trao quyền chủ động mạnh mẽ hơn cho doanh nghiệp, tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam trở thành lực lượng tiên phong trong hội nhập kinh tế quốc tế.

Dự thảo đề xuất cho phép thành lập một số quỹ của doanh nghiệp và các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, mở rộng, đa dạng hóa thị trường thị trường, tăng cường liên kết và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Thứ ba, Nghị quyết đề xuất các giải pháp về đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực làm công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế thông qua bổ nhiệm một số chức danh phù hợp với thông lệ quốc tế như Đặc phái viên, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền lưu động; hỗ trợ mức lương hiện hưởng cho người làm công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế thường xuyên, cũng như cho chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành, chuyên gia ngoại ngữ hiếm tham gia phục vụ hoạt động đối ngoại; đề xuất hỗ trợ này được áp dụng với tất các lực lượng trong hệ thống chính trị làm công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế.

Theo Bộ trưởng, việc ban hành Nghị quyết này sẽ tạo bước chuyển căn bản trong tư duy và phương thức triển khai hội nhập quốc tế, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động đối ngoại.

Trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ, đồng chí Lê Tấn Tới, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội tán thành sự cần thiết ban hành Nghị quyết và chính sách lớn được Chính phủ đề xuất.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu chỉ đạo phiên họp. (Ảnh: DUY LINH)

Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Ban soạn thảo tiếp tục rà soát các yêu cầu và nhiệm vụ đặt ra tại Nghị quyết 59-NQ/TW, đặc biệt trên lĩnh vực đầu tư nước ngoài, khoa học-công nghệ, giáo dục, y tế, văn hóa, đối ngoại địa phương nhằm tiếp tục đề xuất các chính sách, cơ chế đặc thù, phản ánh đúng yêu cầu hội nhập toàn diện, sâu rộng và thực chất mà Đảng, Nhà nước đã đề ra.

Nhiều ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao hồ sơ dự án được chuẩn bị kỹ lưỡng, có tầm bao quát hầu hết lĩnh vực của hội nhập quốc tế, thể hiện sự đầu tư nghiêm túc và tư duy chiến lược của Ban soạn thảo; đồng thời đóng góp để Ban soạn thảo tiếp tục hoàn thiện hồ sơ.

Tiếp thu các ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn và ý kiến thảo luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Lê Hoài Trung cho biết, Ban soạn thảo sẽ nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu đầy đủ các đề xuất, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, cơ quan liên quan hoàn thiện dự thảo Nghị quyết, bảo đảm chất lượng cao nhất, trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 10.

TRUNG HƯNG