Hoàn thiện hệ thống PCCC nhà trọ - Không thể trì hoãn: Bài 3 - Cần nhận thức mới, quyết tâm mới từ '3 bên'

Tính mạng con người là trên hết

Ngày 24/6/2024, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 19/CT-TTg về tăng cường công tác PCCC đối với nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ, nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất, kinh doanh (bao gồm cả nhà ở và nhà cho thuê trọ). Chỉ thị yêu cầu người đứng đầu cơ sở hoặc chủ hộ gia đình phải cam kết và có lộ trình thực hiện các giải pháp tăng cường PCCC và hoàn thành trước ngày 30/3/2025. Sau thời hạn này, nơi nào chưa thực hiện nghiêm túc sẽ phải đóng cửa.

Cán bộ Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH (Công an tỉnh) và người dân phường Nếnh thực tập phương án chữa cháy.

Triển khai Chỉ thị này, ngày 11/7/2024, Chủ tịch UBND tỉnh có Kế hoạch số 124, trong đó nêu rõ: “Các cơ quan, đơn vị, địa phương, đặc biệt là cấp cơ sở phải vào cuộc, đồng hành cùng lực lượng công an trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác PCCC và cứu nạn, cứu hộ (CNCH) trên địa bàn quản lý. Tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các chỉ đạo, quy định của Trung ương, của tỉnh về công tác PCCC và CNCH; gắn trách nhiệm của người đứng đầu chính quyền, thủ trưởng cơ quan, đơn vị, địa phương về kết quả thực hiện nhiệm vụ được giao; xử lý nghiêm các trường hợp thiếu trách nhiệm hoặc buông lỏng quản lý về công tác PCCC, để xảy ra cháy, nổ gây hậu quả nghiêm trọng”.

Vậy có thể làm nghiêm túc và đúng thời hạn quy định này hay không? Theo ý kiến của nhiều người, để làm được, rất cần có một nhận thức mới, quyết tâm mới từ “3 bên”. Đó là: Chính quyền không du di trong việc cấp phép xây dựng, trong kiểm tra thường xuyên, định kỳ và cả những giải pháp xử phạt; chủ nhà trọ không kiếm cớ trì hoãn việc hoàn thiện hệ thống PCCC; người thuê trọ từ chối, “nói không” với chỗ ở không an toàn.

Trao đổi về vấn đề này, đồng chí Nguyễn Đại Lượng, Chủ tịch UBND thị xã Việt Yên khẳng định: “Quan điểm của địa phương là xây dựng xã hội an toàn là số 1, trong đó có việc bảo đảm an ninh trật tự, an toàn giao thông và an toàn phòng cháy. Là địa bàn trọng điểm công nghiệp, doanh nghiệp nhiều, công nhân đông, trong khi đó nhà ở xã hội chưa đáp ứng được nhu cầu nên yêu cầu bảo đảm an toàn PCCC đối với nhà trọ là mối quan tâm rất lớn của thị xã. Trên thực tế, việc rà soát, xử lý, hướng dẫn người dân khắc phục vi phạm về PCCC đã được thị xã thực hiện trong thời gian dài chứ không phải mới chỉ bây giờ”.

Thượng tá Ngô Văn Phục, Phó trưởng Công an thị xã nhấn mạnh, đơn vị xác định thực hiện quản lý PCCC theo phương châm “tính mạng con người là trên hết”. Sau khi có kết quả rà soát, thị xã đã yêu cầu 418 chủ nhà trọ chưa bảo đảm an toàn PCCC ký cam kết khắc phục những tồn tại mà cơ quan chức năng đã chỉ ra. Nếu chủ cơ sở kinh doanh nhà trọ không thay đổi thì sẽ không thể tồn tại được.

Một nhà trọ trên địa bàn thị xã Việt Yên đã sửa chữa, lắp đặt thang thoát hiểm ngoài trời.

Theo kế hoạch, UBND thị xã Việt Yên tổ chức phân loại, yêu cầu người đứng đầu cơ sở, chủ hộ gia đình phải cam kết, có lộ trình thực hiện xong trước ngày 30/3/2025. Sau thời gian trên, nếu không khắc phục xong thì buộc dừng hoạt động. Nếu vẫn hoạt động thì lập biên bản vi phạm, tham mưu cho UBND thị xã ra quyết định xử phạt, đình chỉ hoạt động, cắt điện, cắt nước… Cùng đó công khai danh sách các nhà trọ chưa bảo đảm PCCC trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân nắm bắt, theo dõi, giám sát; công nhân từ chối thuê trọ.

Cùng với các giải pháp mạnh đối với các chủ nhà trọ, thị xã Việt Yên cũng đã in hơn 60 nghìn cẩm nang PCCC phát đến người dân, trang bị bình chữa cháy cho 100% hộ dân trên địa bàn, đang đầu tư hệ thống họng nước chữa cháy cao áp với kinh phí hơn 30 tỷ đồng lắp thí điểm ở tổ dân phố My Điền 1, 2, 3 - nơi có số phòng trọ và công nhân thuê đông nhất. UBND và Hội Cựu chiến binh thị xã chỉ đạo thành lập đội Cựu chiến binh xung kích trong công tác PCCC ở mỗi phường, xã; cùng với lực lượng an ninh trật tự cơ sở tham gia PCCC ở các thôn, tổ dân phố.

Tổ chức huấn luyện kỹ năng chữa cháy bằng hệ thống vòi nước cao áp cho lực lượng an ninh trật tự cơ sở, thành viên tổ liên gia PCCC. Ngoài ra còn đầu tư một xe chữa cháy chuyên dụng, một xe vận chuyển phương tiện chữa cháy cho Công an thị xã, bảo đảm phương châm “4 tại chỗ” trong PCCC và CNCH (lực lượng tại chỗ, hậu cần tại chỗ, phương tiện tại chỗ và chỉ huy tại chỗ) phục vụ chữa cháy kịp thời tại thời điểm vàng chữa cháy - dưới 5 phút kể từ khi đám cháy khởi phát.

Gấp rút khắc phục

Ủng hộ cách làm của cơ quan chức năng, nhiều chủ cơ sở kinh doanh nhà trọ đã tích cực khắc phục. Điển hình như gia đình ông Đỗ Văn Bình ở tổ dân phố Ninh Khánh, phường Nếnh có khu nhà trọ 7 tầng xây năm 2019. Sau khi cơ quan chức năng chỉ ra những tồn tại, đầu tháng 7/2024, ông bắt đầu sửa chữa, lắp thêm thang inox thoát hiểm ngoài trời đạt tiêu chuẩn, xây dựng vách ngăn cháy ở khu vực để xe, lắp hệ thống báo cháy tự động. Tại mỗi phòng cho thuê, ông cho thợ “trổ” thêm một cửa sổ liên kết với thang thoát hiểm ngoài trời; bổ sung một số dụng cụ, trang thiết bị phục vụ chữa cháy, thoát nạn ở các tầng. Tổng chi phí hết hơn 70 triệu đồng. "Đến nay nhà trọ của tôi đã hoàn thiện đầy đủ. Làm xong rồi thấy nhẹ nhõm hẳn, yên tâm hoạt động”- ông Bình nói.

Mỗi phòng trọ của gia đình ông Đỗ Văn Bình (bên phải) ở tổ dân phố Ninh Khánh, phường Nếnh đều được "trổ" thêm cửa sổ nối ra thang thoát hiểm ngoài trời.

Để bảo đảm an toàn tính mạng của con người nói chung và công nhân thuê trọ nói riêng, đa số các chủ nhà trọ đồng thuận với việc bổ sung những hạng mục cần thiết cho công tác PCCC và CNCH nhưng cần có lộ trình phù hợp. Trong quá trình khắc phục, đề nghị cơ quan chức năng có hướng dẫn cụ thể những gì còn thiếu để chủ nhà bổ sung một thể, tránh rơi vào tình trạng yêu cầu một đằng, khắc phục một nẻo, nay bổ sung cái này, mai bổ sung cái khác.

Ông Đỗ Văn Tiền ở tổ dân phố Ninh Khánh, phường Nếnh đề xuất: “Để thuận lợi cho quá trình khắc phục, tôi mong cơ quan chức năng hỗ trợ cung cấp một số bản thiết kế mẫu đúng quy định đối với cầu thang thoát nạn ngoài nhà để các gia đình không phải tự mày mò”.

Để an toàn PCCC cần chú trọng phòng từ sớm, từ xa, không để “mất bò mới lo làm chuồng”. Thị xã cần quan tâm hơn nữa đến công tác quy hoạch, quản lý đô thị; siết chặt cấp phép, xử lý nghiêm vi phạm. Đặc biệt chú ý các điều kiện về giao thông, nguồn nước phục vụ chữa cháy và CNCH. Chỉ đạo giải quyết dứt điểm việc cơi nới, chiếm dụng lối đi chung, cản trở đường giao thông và lối thoát nạn; chấm dứt việc câu, móc trộm điện. Đối với những nhà trọ không đáp ứng quy định về PCCC phải kiên quyết cho dừng hoạt động.

Các chủ nhà trọ cần quan tâm nghiên cứu không để quá tải hệ thống dây dẫn điện. Đi cùng với các giải pháp quản lý, mỗi người dân, công nhân thuê trọ hãy nâng cao ý thức chấp hành quy định về PCCC, thay đổi những thói quen “chết người” có thể gây cháy bất cứ lúc nào. Chẳng hạn như không hút thuốc lá, không đốt vàng mã, không nấu bếp gas trong phòng trọ; không sạc xe điện qua đêm...

Hy vọng với sự nhận thức mới, quyết tâm mới từ “3 bên”, những tồn tại, hạn chế trong công tác PCCC và CNCH ở các nhà trọ sớm được hoàn thiện theo quy định, tạo điều kiện cho công nhân xa quê yên tâm sinh sống, làm việc ổn định, lâu dài tại “thủ phủ” công nghiệp Việt Yên.

NHÓM PHÓNG VIÊN NỘI CHÍNH