Hoàn thiện hệ thống pháp luật để quản lý, sử dụng tài sản công tiết kiệm, hiệu quả

Nhiều quy định của luật không còn phù hợp

Trình bày báo cáo tại hội nghị, bà Trần Diệu An - Phó cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính cho biết, trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế, do sự biến động nhanh, khó lường của kinh tế - chính trị thế giới tác động đến nền kinh tế Việt Nam, nên yêu cầu về việc quản lý, sử dụng tài sản công (TSC) cũng có sự thay đổi, dẫn đến một số quy định tại Luật Quản lý, sử dụng TSC đã bộc lộ những hạn chế, bất cập, không còn phù hợp với bối cảnh mới có nhiều thay đổi.

Bà Trần Diệu An - Cục phó Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính trình bày những nội dung sửa đổi, bổ sung tại dự thảo nghị định. Ảnh: H.T

Đơn cử như Luật Quản lý, sử dụng TSC hiện nay quy định “cứng” thẩm quyền phê duyệt Đề án sử dụng TSC vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết của bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan trung ương, chủ tịch UBND cấp tỉnh. Quy định này đã hạn chế tính chủ động của các bộ, ngành, địa phương, đơn vị cấp dưới trong việc khai thác TSC tại đơn vị sự nghiệp công lập.

Hơn nữa, việc phân cấp thẩm quyền được các bộ, cơ quan trung ương, địa phương thực hiện theo nhiều tiêu chí khác nhau như: Theo loại tài sản, theo giá trị của tài sản, theo mức độ tự chủ của cơ quan, tổ chức, đơn vị… Tuy nhiên, việc phân cấp này hiện nay chưa bảo đảm thống nhất với Luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Quy định về khai thác tài sản kết cấu hạ tầng (TSKCHT) hiện nay còn chưa hợp lý, làm phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết đối với một số trường hợp TSKCHT phục vụ mục đích công cộng không phát sinh nguồn thu từ khai thác tài sản (do vẫn phải lập Đề án khai thác tài sản) và hạn chế các đối tượng được giao quản lý TSKCHT tự khai thác TSKCHT được giao để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, sử dụng, khai thác tài sản.

Một số quy định về tính khấu hao, hao mòn TSC chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được thực tiễn của cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp được giao quản lý TSC trong quá trình quản lý, sử dụng, khai thác tài sản. Một số đơn vị sự nghiệp công lập thuộc đối tượng phải tính khấu hao tài sản nhưng vẫn được Nhà nước giao nhiệm vụ và định giá cung cấp dịch vụ của đơn vị mà trong giá cung cấp dịch vụ chưa được cấu thành yếu tố khấu hao tài sản…

Đề xuất nhiều phương án bổ sung, sửa đổi

Bà Trần Diệu An cho biết, từ thực tiễn này cũng như để thực hiện sửa đổi, bổ sung những vướng mắc có tính cấp bách, tại dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Luật Quản lý, sử dụng TSC, Cục Quản lý công sản đã đề xuất sửa đổi Điều 39 về bảo dưỡng, sửa chữa TSC theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, giao trách nhiệm ban hành định mức chi bảo dưỡng, sửa chữa TSC cho thủ trưởng cơ quan, tổ chức, đơn vị được giao quản lý, sử dụng TSC gắn với việc xác định cụ thể căn cứ ban hành định mức, làm cơ sở để tổ chức thực hiện và kiểm tra, giám sát.

Hội nghị thu hút hơn 400 đại biểu đến từ 63 địa phương. Ảnh: H.T

Lý do của việc sửa đổi được bà An cho biết, TSC tại cơ quan, tổ chức, đơn vị rất đa dạng, phong phú về chủng loại, giá trị; tần suất sử dụng tài sản ở mỗi cơ quan, đơn vị là khác nhau, điều kiện thời tiết, môi trường ở mỗi vùng là khác nhau. Đặc điểm này có tác động tới khả năng duy trì công năng, thời gian sử dụng của tài sản. Vì vậy, việc ban hành chế độ, tiêu chuẩn, định mức kinh tế - kỹ thuật bảo dưỡng, sửa chữa TSC chung cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị rất khó thực hiện.

Việc thực hiện theo cơ chế “phân cấp” thẩm quyền trong mua sắm, thuê, quản lý, sử dụng, xử lý TSC như hiện nay gặp nhiều vướng mắc trong thực tiễn do Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương thiếu sự thống nhất trong quy định.

Do đó, dự thảo Luật đã sửa đổi từ cơ chế phân cấp sang cơ chế phân quyền cho Chính phủ, bộ, cơ quan trung ương, địa phương quy định thẩm quyền trong mua sắm, thuê, quản lý, sử dụng, xử lý TSC.

Ngoài ra, theo bà An, dự thảo Nghị định cũng sửa đổi, cập nhật hình thức xử lý TSC tại cơ quan, tổ chức, đơn vị, TSKCHT.

Theo bà An, thực hiện Nghị định 151/2017/NĐ-TTg của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng TSC, Bộ Tài chính nhận được các kiến nghị liên quan đến việc xử lý vật liệu, vật tư thu hồi từ phá dỡ, hủy bỏ TSC.

Theo đó, đơn vị sau khi phá dỡ, hủy bỏ có nhu cầu tận dụng vật tư, vật liệu còn sử dụng được cho công trình mới hoặc chuyển vật tư, vật liệu thu được sang cho cơ quan, đơn vị khác để tận dụng (như mái tôn, khung sắt, khung cửa...). Tuy nhiên, trong Luật chỉ quy định một hình thức xử lý duy nhất là bán, dẫn đến việc thiếu cơ sở pháp lý để thực hiện.

Mặc khác, việc chỉ quy định một hình thức xử lý là bán đối với vật liệu, vật tư thu hồi từ phá dỡ, hủy bỏ TSC là chưa đồng bộ với quy định về xử lý vật liệu, vật tư thu hồi từ phá dỡ, hủy bỏ TSKCHT tại Luật Quản lý, sử dụng TSC (3 hình thức).

Hơn nữa, việc bán TSC là trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp (đất, nhà, công trình gắn liền với đất) hiện nay đang được thực hiện đồng thời bán tài sản cùng với quyền sử dụng đất và thực hiện theo pháp luật về quản lý, sử dụng TSC...

Vì vậy, cần sửa đổi quy định về hình thức xử lý TSC là trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp (nhà, đất) theo hướng không thực hiện bán trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp theo pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công./.

Vân Hà