Hoàn thiện pháp luật, tránh thất thoát, lãng phí tài nguyên, khoáng sản

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan điều hành phiên thảo luận. Ảnh: Quốc hội.

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 50, chiều 14/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Địa chất và khoáng sản.

Dự thảo Luật gồm 3 điều, trong đó rà soát để sửa đổi, bổ sung quy định trong cấp phép hoạt động khoáng sản nhóm III, nhóm IV để cung cấp vật liệu xây dựng cho dự án đầu tư công theo quy định của pháp luật về đầu tư công; dự án đầu tư thực hiện theo phương thức đối tác công tư (PPP) theo quy định của pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư…;

Ngoài ra, dự thảo quy định cho phép cơ quan quản lý nhà nước cấp giấy phép thăm dò xuống sâu, mở rộng đối với tổ chức, cá nhân đang khai thác khoáng sản hợp pháp mà không phải điều chỉnh, bổ sung quy hoạch khoáng sản trước khi cấp giấy phép thăm dò…

Góp ý tại phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh dự án luật lần này cần rà soát các nội dung liên quan đến nguồn thu khoáng sản, đấu giá quyền khai thác khoáng sản và các khoáng sản đặc thù.

Ông Nguyễn Đức Hải dẫn chứng thời gian qua, giá vật liệu xây dựng tại Quảng Nam, Đà Nẵng và một số địa phương tăng cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các dự án xây dựng, tác động tiêu cực đến tình hình sản xuất kinh doanh và tốc độ tăng trưởng của các địa phương. Nguyên nhân là do việc xác định trữ lượng tài nguyên không chính xác và quản lý chưa tốt.

Vì vậy, dự án Luật lần này cần nhấn mạnh đến công tác quản lý, tránh lợi dụng sơ hở, gây thất thoát, lãng phí tài nguyên cũng như để xảy ra tình trạng tiêu cực.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải phát biểu tại phiên thảo luận. Ảnh: Quốc hội.

Đồng tình với quan điểm trên, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải cũng cho rằng việc đánh giá trữ lượng khoáng sản là cần thiết. Ngoài ra, đại biểu đề xuất ban soạn thảo nghiên cứu, đưa vào dự án luật những nội dung khái quát liên quan đến công nghệ, kỹ thuật, phương pháp, kiểm tra, thanh tra việc đánh giá trữ lượng khoáng sản để ngăn chặn kịp thời thất thoát tài nguyên.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Lâm Văn Mẫn đặt vấn đề về dự án luật chưa có quy định cụ thể liên quan đến chính sách dân tộc, đặc thù tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, trong khi đây là những địa bàn tập trung nhiều trữ lượng tài nguyên khoáng sản.

Mặt khác, với sinh kế chủ yếu dựa vào đất, nước, rừng, các hoạt động khai thác khoáng sản có thể ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến đời sống, văn hóa, môi trường sống của đồng bào dân tộc thiểu số.

Vì vậy, đại biểu cho rằng cần lồng ghép các chính sách dân tộc vào dự án luật nhằm đảm bảo phát triển bền vững, hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Ngoài ra, cần rà soát, nghiên cứu kỹ các quy định về các trường hợp không cần thực hiện thủ tục cấp giấy phép thăm dò khoáng sản, công nhận kết quả thăm dò khoáng sản, cấp giấy phép khai thác khoáng sản, giấy xác nhận thu hồi khoáng sản…

Phát biểu kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội để hoàn thiện dự thảo luật.

Đặc biệt, cần rà soát, hoàn thiện quy định khu vực không đấu giá khai thác khoáng sản bảo đảm tính công khai, minh bạch, tránh dẫn đến tình trạng “đầu cơ, giữ mỏ”, làm ảnh hưởng tiêu cực đến việc phát triển mới các dự án thăm dò, khai thác khoáng sản theo quy định.

Đỗ Như