Hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động nhanh chóng, chính xác và minh bạch
Tổng cục Thuế vừa ban hành quy trình hoàn thuế thu nhập cá nhân tự động. Theo quy trình mới này, thời gian thực hiện các công việc hoàn thuế chậm nhất trong 3 ngày làm việc kể từ ngày có thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị hoàn thuế. Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, với quy trình tự động này, thời gian giải quyết hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân sẽ được rút ngắn hơn rất nhiều so với trước đây.

Ngay sau khi gửi Thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị hoàn thuế cho người nộp thuế, phân hệ hoàn thuế tự động sẽ tạo hồ sơ đề nghị hoàn thuế. Ảnh: Tuấn Nguyễn
Tự động tổng hợp dữ liệu
Để đẩy nhanh tiến trình thực hiện số hóa trong công tác quản lý thuế, ngày 24/1/2025, Tổng cục Thuế đã ban hành Quyết định số 108/QĐ-TCT (Quyết định 108/QĐ-TCT 2025) về quy trình hoàn thuế thu nhập cá nhân (TNCN) tự động. Nội dung quy trình bao gồm ba bước chính là: Tạo và tiếp nhận tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý có đề nghị hoàn thuế; giải quyết hoàn thuế tự động và Kiểm soát sau hoàn thuế. Đây là những bước quan trọng nhằm đảm bảo quy trình hoàn thuế diễn ra nhanh chóng, chính xác và minh bạch.
Tăng hiệu quả quản lý thuế
Việc ngành Thuế triển khai quy trình hoàn thuế thu nhập cá nhân mới này sẽ giúp người nộp thuế chủ động thực hiện nghĩa vụ thuế, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý thuế thông qua ứng dụng công nghệ thông tin - Ông Nguyễn Văn Được - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn thuế Trọng Tín.
Tại bước đầu tiên, hệ thống ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) của ngành Thuế sẽ tự động tổng hợp dữ liệu từ tổ chức trả thu nhập, cá nhân, dữ liệu đăng ký thuế, đăng ký người phụ thuộc và các thông tin liên quan đến nghĩa vụ thuế để tạo tờ khai quyết toán thuế TNCN gợi ý cho cá nhân trực tiếp quyết toán thuế.
Ngay sau thời hạn nộp tờ khai quyết toán thuế TNCN của tổ chức trả thu nhập, hệ thống sẽ tự động thực hiện quá trình tổng hợp và tạo lập tờ khai. Người nộp thuế (NNT) có thể kiểm tra thông tin này trên ứng dụng eTax Mobile hoặc Cổng thông tin điện tử dành cho cá nhân của Tổng cục Thuế. Nếu đồng ý với thông tin trên tờ khai gợi ý, NNT xác nhận và nộp hồ sơ quyết toán theo quy định trên hệ thống. Trường hợp không đồng ý, NNT có thể sửa lại thông tin, bổ sung lý do chênh lệch và nộp kèm tài liệu chứng minh theo quy định.
Sau khi nhận được hồ sơ quyết toán thuế TNCN có đề nghị hoàn thuế, hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) tự động tạo và gửi Thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ khai thuế điện tử, Thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị hoàn thuế, cho NNT ngay sau khi nhận được hồ sơ quyết toán thuế TNCN có chỉ tiêu “Số thuế hoàn trả cho NNT”. Ngay sau khi gửi Thông báo về việc tiếp nhận hồ sơ đề nghị hoàn thuế cho NNT, phân hệ hoàn thuế tự động tạo hồ sơ đề nghị hoàn thuế.
Trong trường hợp hồ sơ được nộp bằng phương thức khác, hệ thống thông tin giải quyết TTHC và bộ phận tiếp nhận và trả kết quả thực hiện tiếp nhận, chấp nhận tờ khai và xử lý hồ sơ khai thuế theo quy định tại Quy trình quản lý khai thuế, nộp thuế và quản lý nghĩa vụ thuế của NNT.
Sau đó, hệ thống thông tin giải quyết TTHC thực hiện tự động tiếp nhận hồ sơ hoàn thuế và phân hệ hoàn thuế tự động tạo hồ sơ đề nghị hoàn thuế theo quy định tại khoản 2 Điều 4 Quy trình hoàn thuế TNCN tự động.
Rút ngắn thời gian giải quyết hoàn thuế
Tại bước giải quyết hoàn thuế TNCN tự động, hệ thống sẽ kiểm tra và xác định hồ sơ đủ điều kiện để được xử lý tự động. Hồ sơ sẽ được duyệt nếu tổ chức trả thu nhập đã hoàn thành nghĩa vụ nộp thay thuế TNCN đã khấu trừ hoặc tổng số thuế TNCN cá nhân đã nộp vào ngân sách nhà nước (NSNN) tại kỳ quyết toán thuế có đề nghị hoàn thuế.
Ngoài ra, các chỉ tiêu như tổng thu nhập chịu thuế, tổng số thuế đề nghị hoàn phải khớp với dữ liệu quản lý thuế tại thời điểm xét duyệt. Bên cạnh đó, thông tin tài khoản nhận tiền hoàn thuế của NNT cũng cần được xác minh và liên kết với cơ sở dữ liệu của ngành Thuế.
Nếu hồ sơ đáp ứng đầy đủ các điều kiện, hệ thống sẽ tự động tạo đề xuất hoàn thuế, lập quyết định hoàn thuế hoặc quyết định hoàn kiêm bù trừ thu NSNN. Sau đó, hệ thống sẽ lập lệnh hoàn trả khoản thu ngân sách hoặc lệnh hoàn trả kiêm bù trừ để chuyển Thủ trưởng cơ quan thuế ký điện tử. Toàn bộ quá trình này được thực hiện tự động trong 3 ngày làm việc kể từ khi hệ thống gửi thông báo tiếp nhận hồ sơ hoàn thuế.
Trong trường hợp hồ sơ không đủ điều kiện hoàn thuế hoặc không thuộc đối tượng được hoàn thuế, bộ phận giải quyết hồ sơ hoàn thuế sẽ dự thảo Thông báo về việc hồ sơ chưa đủ điều kiện hoàn thuế theo mẫu quy định. Thông báo này sau khi được Thủ trưởng cơ quan thuế ký duyệt sẽ được gửi đến NNT để thông báo lý do không được hoàn thuế.
Quy trình hoàn thuế TNCN tự động theo Quyết định số 108/QĐ-TCT của Tổng cục Thuế có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký, đồng thời thay thế các quy định về xử lý hồ sơ hoàn thuế TNCN của cá nhân trực tiếp quyết toán thuế tại Quyết định số 679/QĐ-TCT ngày 31/5/2023.
Ngoài ra, để kiểm soát sau hoàn thuế TNCN, hệ thống ứng dụng CNTT ngành Thuế định kỳ hàng quý tự động tổng hợp dữ liệu để cảnh báo và tự động cung cấp danh sách cho cơ quan thuế về việc tổ chức, cá nhân trả thu nhập, khấu trừ thuế TNCN kê khai bổ sung làm thay đổi thông tin nghĩa vụ thuế của NNT là cá nhân đã được hoàn thuế TNCN để bộ phận giải quyết hồ sơ có căn cứ thực hiện xử lý kiểm soát sau hoàn và thu hồi hoàn thuế (nếu có). Thủ trưởng cơ quan thuế phân công cụ thể bộ phận giải quyết hồ sơ thực hiện xử lý kiểm soát sau hoàn và thu hồi hoàn thuế (nếu có).
Theo đánh giá của chuyên gia tư vấn thuế Nguyễn Văn Được - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn thuế Trọng Tín, việc triển khai hoàn thuế TNCN tự động là một trong những ứng dụng mới, cách làm mới mà ngành Thuế đang đẩy nhanh quá trình ứng dụng trên nền tảng ứng dụng CNTT để tạo thuận lợi nhất cho NNT chủ động thực hiện nghĩa vụ thuế. Bởi hoàn thuế TNCN không chỉ là quyền lợi mà còn là trách nhiệm của NNT.
Tuy nhiên, trong thời gian đầu áp dụng, NNT có thể chưa quen với quy trình mới, do đó cần tìm hiểu kỹ các hướng dẫn để thực hiện đúng và đầy đủ các bước theo quy định./.