Hoạt hình ngoại khuấy đảo rạp Việt: Phim nội tìm đường… 'xuất ngoại'

Phim hoạt hình 'Zootopia 2' thu 42 tỷ đồng chỉ trong 3 ngày cuối tuần.

Trong khi hoạt hình “Zootopia 2” của Disney vượt qua tất cả đối thủ để giữ ngôi vương phòng vé, thì phim hoạt hình Việt “Dế Mèn” đang lên kế hoạch “xuất ngoại” với dự kiến sẽ mở rộng sang các thị trường châu Á.

Sức ép phim ngoại và cơ hội cho hoạt hình Việt

Phòng vé Việt đang chứng kiến hai xu hướng nổi bật, một bên là sự trở lại của “Zootopia 2” - phim hoạt hình Hollywood đang khuấy đảo doanh thu; một bên là nỗ lực của hoạt hình Việt Nam “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới Xóm Lầy Lội”, tác phẩm vừa thắng giải Bông sen Vàng chuẩn bị bước ra thị trường quốc tế. Sự kiện này cho thấy, hoạt hình nội địa chịu sức ép lớn từ bom tấn ngoại nhưng cũng bắt đầu hình thành những bước đi dài hơi.

Cuối tuần qua, thị trường rạp Việt chứng kiến cú bứt phá ngoạn mục của phim ngoại nhập. Ngay khi ra mắt vào ngày 28/11, hoạt hình “Zootopia: Phi vụ động trời 2” lập tức tạo sóng tại phòng vé. Khán giả đổ về rạp nhờ sức hút thương hiệu mạnh, chất lượng hình ảnh vượt trội và khả năng kể chuyện lồng ghép thông điệp xã hội - yếu tố từng làm nên thành công vang dội của “Zootopia” ở phần 1.

Thành tích doanh thu cao giúp “Zootopia” nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý, tạo hiệu ứng lan tỏa trên mạng xã hội và kéo dài chuỗi suất chiếu đông khách. Thống kê từ Box Office Vietnam dịp cuối tuần qua, cho thấy “Zootopia 2” đã vượt qua “Truy tìm long diên hương” để đứng đầu phòng vé với doanh thu gần 42 tỷ đồng trong số gần 403 nghìn vé bán ra, trên tổng số 9.471 suất chiếu.

Sự xuất hiện của “Zootopia 2” không chỉ là cú hích thương mại cho hệ thống rạp, mà còn đặt ra thách thức trực tiếp cho các sản phẩm điện ảnh Việt. Khán giả ngày càng quen với tiêu chuẩn

Hollywood cả về kỹ thuật, âm thanh, thiết kế nhân vật cho tới chiến dịch marketing. Trong bối cảnh ấy, bất kỳ dự án hoạt hình nội địa nào ra rạp đều phải đối mặt với áp lực cạnh tranh rất lớn.

Giữa sức ép ấy, “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới Xóm Lầy Lội” từng trở thành điểm sáng hiếm hoi của hoạt hình Việt khi ra rạp vào dịp tháng 6/2025. Mặc dù với tổng doanh thu không quá rực rỡ, nhưng với con số 21,5 tỷ đồng “Dế Mèn” đã chứng minh khán giả Việt luôn dành tình yêu đối với hoạt hình nội địa.

Bộ phim không chỉ thu hút khán giả bởi hình ảnh giàu màu sắc, âm thanh được đầu tư kỹ lưỡng, mà còn giành giải Bông sen Vàng tại Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 24. Ngoài giải chính, phim còn được ghi nhận giải “Âm nhạc xuất sắc” và “Âm thanh xuất sắc” là những hạng mục vốn thường ít được nhắc tới trong các phim hoạt hình nội địa.

Một điểm đáng chú ý khác là quy trình sản xuất phim “Dế Mèn” được thực hiện tại mô hình “phim trường số” đặt tại Thái Nguyên, nơi doanh nghiệp phối hợp với trường đại học để vừa sản xuất vừa đào tạo nhân lực. Điều này cho thấy hoạt hình Việt đang hướng tới cấu trúc chuyên nghiệp, thay vì chỉ dựa vào từng ê-kíp nhỏ lẻ.

Phim 'Dế Mèn' sẽ có điều chỉnh trước khi phát hành tại một số quốc gia tại châu Á.

Điều chỉnh “Dế Mèn” phù hợp khán giả quốc tế

Thành công tại thị trường trong nước đã mở ra hướng đi mới cho “Dế Mèn”. Theo đạo diễn Mai Phương, nhà sản xuất đang tích cực hoàn tất các thủ tục để đưa phim ra quốc tế, với kế hoạch phát hành tại một số thị trường châu Á như Đài Loan, Nhật Bản và Thái Lan. Đây là tín hiệu về cách tiếp cận chiến lược, hoạt hình Việt không còn chỉ “làm cho vui”, mà đang từng bước hướng tới mục tiêu xa hơn.

Việc chọn châu Á làm điểm xuất phát được xem là hợp lý, với thị trường hoạt hình tiềm năng và khán giả ổn định. Chiến lược đi từng bước, thử phản ứng tại các nền văn hóa gần gũi trước khi mở rộng sang thị trường lớn hơn, cũng là hướng nhiều hãng phim Việt áp dụng.

Tuy nhiên theo các chuyên gia, dù hoạt hình Việt đang tiến bộ nhưng vẫn tồn tại nhiều rào cản khi muốn “xuất ngoại”, đặc biệt là hạn chế về ngân sách. Trong khi các studio Hollywood hay Nhật Bản sở hữu nguồn lực dồi dào, cho phép phát triển hình ảnh chi tiết, tạo chuyển động mượt mà và thiết kế bối cảnh phức tạp, các dự án Việt thường gặp hạn chế tài chính, dẫn đến khó khăn trong việc đầu tư trọn vẹn cho những chi tiết quan trọng.

Các bộ phim Việt có lợi thế là giàu bản sắc nhưng khó tiếp cận khán giả nước ngoài bởi các chi tiết văn hóa mang tính đặc thù quá cao. Vì vậy, theo nhà sản xuất “Dế Mèn”, ê-kíp đang thử nghiệm cách dung hòa giữa bản sắc Việt và tính văn hóa phổ quát để vừa giữ hồn cốt câu chuyện, vừa tiết chế các yếu tố khó chuyển ngữ.

Đặc biệt, thách thức lớn nhất chính là việc phân phối và marketing quốc tế. Để một phim hoạt hình Việt trụ được ở nước ngoài, cần có đối tác phân phối, chiến lược lồng tiếng, phụ đề chất lượng cao và kế hoạch quảng bá bài bản. Việc chọn thời điểm ra mắt cũng rất quan trọng để tránh né trực diện các bom tấn toàn cầu. Nhà sản xuất “Dế Mèn” cho biết, hiện đang có kế hoạch phối hợp với CGV để phát hành bộ phim này.

Ngoài giải Bông sen Vàng tại Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 24, 'Dế Mèn' còn nhận thêm 2 giải 'Âm nhạc xuất sắc' và 'Âm thanh xuất sắc'. Ảnh: NSXCC

Trong khi “Zootopia 2” khẳng định sức mạnh của hoạt hình Hollywood tại Việt Nam, “Dế Mèn” lại cho thấy hoạt hình Việt đang bắt đầu xác lập con đường riêng. Sự đối lập này không phải là rào cản, mà là động lực, chính những bom tấn ngoại khiến khán giả kỳ vọng nhiều hơn, buộc các nhà làm phim nội phải nâng chất lượng để cạnh tranh và tồn tại.

Hành trình để hoạt hình Việt vươn tầm quốc tế chắc chắn còn dài và không thiếu thử thách. Nhưng tín hiệu từ “Dế Mèn” cho thấy nếu có đầu tư nghiêm túc, chiến lược bài bản và tư duy mở, việc đưa phim Việt ra thế giới không còn là điều quá xa vời. Điều quan trọng là duy trì được nỗ lực này, tạo hệ sinh thái sản xuất, đào tạo, phân phối đủ mạnh để hoạt hình Việt thực sự cất cánh trong tương lai.

Trần Hòa