Học sinh lớp 9 tại TPHCM giảm mạnh: Cuộc đua vào lớp 10 có 'hạ nhiệt'?

Tiết học của học sinh Trường THCS Nguyễn Du. Ảnh: M.A

Theo nhận định của các nhà trường, với số lượng học sinh giảm mạnh, kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2025 - 2026 có thể đỡ áp lực so với một số năm học trước.

Thuận tiện trong dạy và học

Năm nay, TP Thủ Đức là địa phương có số học sinh lớp 9 cao nhất tại TPHCM trong năm học này, với 9.497 em. Xếp kế tiếp là quận Bình Tân với 6.588 học sinh; huyện Hóc Môn 6.396 học sinh; huyện Bình Chánh 6.189 học sinh; quận Gò Vấp 5.587 học sinh; Quận 12 với 5.546 học sinh; huyện Củ Chi 5.361 học sinh…

Theo thống kê của Sở GD&ĐT TPHCM, địa phương hiện có trên 88.500 học sinh lớp 9 đang theo học tại các trường THCS công lập trên địa bàn, giảm khoảng 28.000 em so với năm học trước. Tính bình quân, mỗi quận, huyện, TP Thủ Đức có số lượng học sinh giảm 20 - 30%.

Tại Trường THCS Nguyễn Hiền (Quận 12), năm học trước trường có 18 lớp 9 với tổng số 945 em, nhưng hiện này chỉ có 14 lớp với 639 em. Tương tự, Trường THCS Nguyễn Trãi (quận Gò Vấp) giảm 199 học sinh. Tại Trường THCS Nguyễn Du (Quận 1), cô Nguyễn Đoan Trang - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, số học sinh lớp 9 năm nay giảm khoảng 30% so với năm trước…

Theo ông Phan Sĩ Đạt - Trưởng phòng GD&ĐT quận Tân Phú, nguyên nhân học sinh lớp 9 năm nay biến động do các em sinh vào năm 2010, năm Canh Dần tính theo Âm lịch. Đây là năm người dân sinh ít hơn so với những năm khác.

Ngoài ra, theo nhận định của hiệu trưởng các trường THCS, một trong những nguyên nhân khiến số lượng học sinh lớp 9 năm nay giảm một phần do tác động của dịch Covid-19. Năm 2021, lứa học sinh lớp 9 hiện nay vào lớp 6, lúc này TPHCM chịu tác động nặng nề của dịch bệnh. Việc thực hiện cách ly xã hội một thời gian khá dài khiến nhiều người lao động về quê và không vào lại, do đó số học sinh ngoại tỉnh giảm so với những năm trước.

Trước thực tế số học sinh lớp 9 giảm mạnh, lãnh đạo nhiều trường THCS cho rằng, tỷ lệ chọi kỳ tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2025 - 2026 sẽ nhẹ nhàng hơn so với các năm trước.

Thầy Đinh Văn Trịnh - Hiệu trưởng Trường THCS Nguyễn Hiền (Quận 12) chia sẻ: “Trước đây sĩ số lớp trên 50, áp lực lớn đối với giáo viên trong việc phát triển phẩm chất, năng lực cho học sinh, nhưng hiện nay đã giảm xuống 45 - 47 học sinh/lớp. Sĩ số lớp giảm, giúp giáo viên cải thiện chất lượng giảng dạy tốt hơn. Với xu hướng học sinh lớp 9 giảm mạnh như năm nay, kỳ thi vào lớp 10 các trường THPT công lập sẽ bớt áp lực hơn khi tỷ lệ chọi có thể thấp hơn so với trước đây”.

Mặt khác, thầy Trịnh nhìn nhận, ngoài tạo điều kiện thuận lợi cho công tác dạy và học, sĩ số học sinh lớp 9 giảm cũng tạo áp lực lên giáo viên. Sĩ số giảm, đồng nghĩa việc kỳ vọng về thành tích của học sinh tăng lên, thầy cô phải nỗ lực nhiều hơn để các em đạt kết quả cao hơn những năm trước trong kỳ thi vào lớp 10 công lập.

Học sinh TPHCM tham gia Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm 2024. Ảnh: M.A

Tăng cơ hội vào trường tốp đầu

Ông Hồ Tấn Minh - Chánh Văn phòng Sở GD&ĐT TPHCM cho biết, trước đây việc hình thành lớp chuyên trong các trường THPT thường để đáp ứng nhu cầu người học. Do đặc điểm địa bàn TPHCM khá rộng, nhiều em ở TP Thủ Đức, huyện Củ Chi, Nhà Bè, Bình Chánh muốn được học lớp chuyên nhưng vì khoảng cách nên khó có thể theo học tại 2 trường THPT chuyên của thành phố, gồm THPT chuyên Lê Hồng Phong và THPT chuyên Trần Đại Nghĩa.

Vì thế, mô hình “lớp chuyên trong các trường THPT thường” ra đời tạo điều kiện cho các em những khu vực nói trên có thể học lớp chuyên tại những trường gần nhà, gồm 4 trường THPT gồm: Mạc Đĩnh Chi (Quận 6), Nguyễn Thượng Hiền (quận Tân Bình), Nguyễn Hữu Huân (TP Thủ Đức) và Gia Định (quận Bình Thạnh).

“Theo lộ trình, từ năm học 2025 - 2026, TPHCM dừng việc tổ chức lớp chuyên trong các trường trên. Việc tuyển sinh lớp 10 chuyên trong trường thường hiện không còn phù hợp, do nhu cầu người học không nhiều.

Những năm gần đây, số lượng tuyển sinh vào các lớp chuyên luôn không đủ chỉ tiêu đề ra nên thành phố chỉ tập trung đầu tư có trọng tâm, trọng điểm vào hệ thống trường chuyên. Điều này cũng phù hợp để 2 trường chuyên Lê Hồng Phong và Trần Đại Nghĩa phát triển đúng mục tiêu, đầu tư cơ sở vật chất theo quy định của Bộ GD&ĐT”, ông Minh cho hay.

Những năm qua, trung bình mỗi năm, 4 trường THPT kể trên tuyển tổng số 22 lớp 10 chuyên. Khi không còn tuyển lớp 10 chuyên, các trường sẽ tăng chỉ tiêu lớp 10 thường. Theo hiệu trưởng các trường THCS, học sinh sẽ có nhiều cơ hội vào 4 trường nằm trong tốp đầu của thành phố.

Thầy Tô Lâm Viễn Khoa - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Gia Định cho hay, hằng năm, trường này tuyển 210 học sinh cho 6 lớp chuyên. Khi không còn lớp chuyên, nhà trường có thể tuyển 6 lớp 10 thường với 45 học sinh/lớp.

Tương tự, thầy Đỗ Dương Cung - Hiệu trưởng Trường THPT Nguyễn Hữu Huân cho rằng, cơ hội vào lớp 10 công lập của học sinh TP Thủ Đức sẽ tăng lên. Hằng năm, chỉ tiêu lớp 10 chuyên của nhà trường là 5 lớp, mỗi lớp 35 học sinh, như vậy tổng cộng 175 em. Năm nay, khi không còn tuyển lớp chuyên nữa thì trường có khả năng tuyển thêm 225 học sinh cho 5 lớp 10 thường, mỗi lớp khoảng 45 em.

Hồ Phúc