Học sinh tử vong khi đi dã ngoại, ai chịu trách nhiệm?
Vụ việc học sinh tử vong đặt ra câu hỏi về trách nhiệm pháp lý trong hoạt động dã ngoại, học bơi...
Vừa qua, một học sinh lớp 7 Trường Tiểu học Bình Trị Đông A (TPHCM) bị đuối nước trong chuyến dã ngoại do nhà trường tổ chức, có giáo viên giám sát và nhân viên cứu hộ.
Bé được đưa đến Bệnh viện Đa khoa khu vực Củ Chi cấp cứu, sau đó chuyển lên Bệnh viện Nhi đồng 1 nhưng không qua khỏi. Vụ việc đặt ra câu hỏi về trách nhiệm pháp lý khi học sinh tử vong trong hoạt động dã ngoại, học bơi.
Học sinh tử vong khi đi dã ngoại, ai chịu trách nhiệm
Xét trên phương diện pháp luật, trách nhiệm trong các vụ việc như trên thường không thuộc về một chủ thể duy nhất mà được xác định dựa trên mức độ lỗi, nghĩa vụ pháp lý và mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả xảy ra.
Trước hết, nhà trường là chủ thể chịu trách nhiệm chính trong việc tổ chức, quản lý và bảo đảm an toàn cho học sinh trong suốt quá trình tham gia các hoạt động giáo dục, bao gồm cả hoạt động ngoại khóa, dã ngoại.
Khoản 1 Điều 89 Luật Giáo dục năm 2019 quy định nhà trường có nghĩa vụ tổ chức hoạt động giáo dục theo kế hoạch, phối hợp với gia đình và xã hội, đồng thời bảo đảm an toàn cho người dạy và người học. Nghĩa vụ này mang tính pháp lý trực tiếp, không phụ thuộc việc nhà trường có thuê hay không thuê đơn vị tổ chức bên ngoài.
Bên cạnh đó, giáo viên được phân công đi cùng đoàn học sinh có trách nhiệm giám sát trực tiếp, nhắc nhở học sinh tuân thủ quy định an toàn và kịp thời can thiệp khi phát hiện nguy cơ.
Trường hợp giáo viên thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý hoặc không ngăn chặn hoạt động nguy hiểm, tùy mức độ vi phạm có thể phải chịu trách nhiệm kỷ luật, trách nhiệm dân sự nếu gây thiệt hại, thậm chí bị xem xét trách nhiệm hình sự nếu hành vi cẩu thả dẫn đến hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.
Trong trường hợp nhà trường ký hợp đồng với đơn vị lữ hành hoặc công ty tổ chức dã ngoại, các đơn vị này cũng phát sinh nghĩa vụ pháp lý theo hợp đồng và pháp luật chuyên ngành.
Đơn vị tổ chức phải bảo đảm an toàn phương tiện vận chuyển, bố trí nhân sự đủ năng lực, lựa chọn địa điểm đáp ứng tiêu chuẩn an toàn và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ bảo hiểm.
Nếu tai nạn xảy ra do lỗi của đơn vị tổ chức, như lựa chọn địa điểm không an toàn, tổ chức hoạt động vượt mức cho phép hoặc phương tiện không đủ điều kiện kỹ thuật, thì đơn vị này phải chịu trách nhiệm bồi thường và có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trường hợp tai nạn do sự kiện bất khả kháng, các bên có thể được xem xét miễn hoặc giảm trách nhiệm theo quy định pháp luật.
Khi hậu quả đặc biệt nghiêm trọng và có đủ căn cứ xác định hành vi thiếu trách nhiệm, cá nhân liên quan còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 360 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
