Học tập kết hợp thực tiễn giúp sinh viên kết nối thị trường lao động thành công
Trước yêu cầu sinh viên không chỉ giỏi lý thuyết mà còn thành thạo thực hành, mô hình học tập kết hợp thực tiễn (Work-Integrated Learning – WIL) đang nổi lên như một giải pháp quan trọng, qua đó nâng cao khả năng thích ứng của sinh viên với môi trường làm việc ngay từ khi còn học.
Cơ hội việc làm ngay trong khi học
Thực tế cho thấy, một trong những vấn đề lớn mà sinh viên sau khi tốt nghiệp thường gặp phải là thiếu kinh nghiệm thực tế, dẫn đến khó khăn trong việc tìm kiếm việc làm. Trong khi đó, mô hình WIL lại cung cấp cho sinh viên cơ hội trải nghiệm thực tế ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường, giúp các em trang bị những kỹ năng nghề nghiệp cần thiết và làm quen với môi trường làm việc.
Giảng viên đến từ Trường Đại học Sư phạm Hà Nội trình bày về một sáng kiến của trường. Ảnh: R.M.T
Một ví dụ tiêu biểu là chương trình WIL tại Đại học Duy Tân (Đà Nẵng), nơi hơn 100 sinh viên từ các ngành như Quản trị kinh doanh, Du lịch, Kỹ thuật, Công nghệ thông tin đã được tham gia vào các dự án thực tế cho các doanh nghiệp lớn như Diageo Vietnam, Suntory PepsiCo Vietnam, Nestlé Vietnam, Viettel, Vingroup và Hòa Phát Group.
Tại đây, từ tháng 3/2025, sinh viên được phân công vào các bộ phận khác nhau của các doanh nghiệp để thực hành và học hỏi kinh nghiệm. Các em còn tham gia vào việc giải quyết các vấn đề thực tế của cộng đồng, giúp nâng cao khả năng làm việc nhóm và kỹ năng giải quyết vấn đề. Chương trình này không chỉ giúp sinh viên hiểu rõ hơn về yêu cầu công việc mà còn tạo cơ hội kết nối với các chuyên gia trong ngành, từ đó mở rộng cơ hội việc làm khi tốt nghiệp.
Không chỉ trường Đại học Duy Tân mà nhiều trường đại học khác cũng đã triển khai mô hình học tập kết hợp thực tiễn trong 5 năm qua. Cụ thể, tại Đại học RMIT Việt Nam, sinh viên ngành Marketing đã tham gia vào chiến dịch quảng cáo Tết cho AHAMOVE, nơi họ không chỉ thiết kế chiến lược tiếp thị mà còn áp dụng vào thực tế, giúp AHAMOVE tăng trưởng lượng khách hàng mới. Mô hình này không chỉ giúp sinh viên hiểu về lý thuyết mà còn giúp họ hình dung rõ hơn về yêu cầu công việc và nhu cầu của thị trường lao động.
Tương tự, tại Đại học HUTECH, sinh viên ngành Công nghệ thông tin đã tham gia vào các dự án phần mềm với FPT Software, giúp họ không chỉ học lý thuyết lập trình mà còn tham gia vào quá trình phát triển và triển khai các sản phẩm phần mềm thực tế cho doanh nghiệp. Điều này đã giúp sinh viên nâng cao khả năng giải quyết vấn đề và kỹ năng lập trình thực tiễn, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu công việc ngay sau khi tốt nghiệp.
Các thành viên của Cộng đồng thực hành trao đổi về sáng kiến dạy và học. Ảnh: R.M.T
Bên cạnh đó, Đại học Ngoại Thương cũng triển khai mô hình WIL qua hợp tác với Nestlé Vietnam, cho phép sinh viên ngành Quản trị kinh doanh tham gia vào các dự án phát triển sản phẩm, nghiên cứu thị trường và chiến lược phân phối. Đây là cơ hội giúp sinh viên tiếp cận sâu rộng với ngành hàng tiêu dùng, đồng thời phát triển các kỹ năng nghề nghiệp thiết yếu như giao tiếp, làm việc nhóm và khả năng thích ứng nhanh với môi trường làm việc.
Tỷ lệ thất nghiệp giảm, cơ hội việc làm tăng
Theo các chuyên gia giáo dục, mô hình học tập kết hợp thực tiễn không chỉ mang lại lợi ích cho sinh viên mà còn giúp doanh nghiệp dễ dàng tuyển dụng nhân lực chất lượng ngay từ khi các bạn còn ngồi trên ghế nhà trường. Mô hình này tạo ra một môi trường học tập chủ động, nơi sinh viên vừa tiếp thu kiến thức chuyên môn, vừa phát triển các kỹ năng nghề nghiệp thiết yếu. Thực tế, khi tham gia vào môi trường làm việc thực tế, sinh viên sẽ có cái nhìn rõ ràng hơn về yêu cầu công việc và các thách thức mà các em sẽ đối mặt trong tương lai.
Phó Giáo sư Seng Kiat Kok, Giám đốc phụ trách sinh viên của RMIT Việt Nam chia sẻ: "Học tập kết hợp thực tiễn không chỉ giúp sinh viên phát triển kỹ năng mà còn chuẩn bị họ tốt hơn cho nghề nghiệp tương lai. Các sinh viên của chúng tôi đều có cơ hội tham gia vào các dự án thực tế, làm việc trực tiếp với doanh nghiệp. Điều này giúp họ tự tin và sẵn sàng đối mặt với thị trường lao động".
Một trong những lợi ích lớn nhất của mô hình WIL là giúp sinh viên giảm tỷ lệ thất nghiệp khi ra trường. Theo các nghiên cứu, sinh viên tham gia vào mô hình học tập kết hợp thực tiễn có tỷ lệ tìm được việc làm cao hơn so với những sinh viên chỉ học lý thuyết. Điều này không chỉ có lợi cho sinh viên mà còn giúp doanh nghiệp dễ dàng tuyển chọn được nhân lực chất lượng mà không phải tốn thêm thời gian đào tạo lại.
Đại diện HUTECH tại lễ tổng kết chương trình của Cộng đồng thực hành năm 2025. Ảnh: R.M.T
Ngoài ra, mô hình WIL cũng giúp sinh viên xây dựng được mạng lưới quan hệ với các chuyên gia trong ngành, điều này có thể tạo ra những cơ hội việc làm ngay từ khi còn học. Doanh nghiệp sẽ dễ dàng nhận ra những ứng viên tiềm năng từ những dự án thực tế mà sinh viên tham gia.
Tại Việt Nam, mô hình học tập kết hợp thực tiễn đã được nhiều trường đại học đón nhận và triển khai mạnh mẽ. Các trường như RMIT, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh, HUTECH và nhiều cơ sở giáo dục khác đã đưa mô hình này vào chương trình đào tạo chính thức. Điều này không chỉ giúp sinh viên có cơ hội trải nghiệm thực tế mà còn tạo ra sự kết nối mạnh mẽ giữa nhà trường và doanh nghiệp, nâng cao chất lượng đào tạo.
Tiến sĩ Lý Thiên Trang, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ TP Hồ Chí Minh (HUTECH), một thành viên tích cực của Cộng đồng thực hành, chia sẻ: “Chương trình đã giúp chúng tôi đón đầu các xu hướng giáo dục và kết nối với đồng nghiệp trên khắp cả nước. Trọng tâm về học tập kết nối với thực tiễn năm nay đặc biệt phù hợp với kế hoạch cập nhật chương trình giảng dạy tại trường chúng tôi”.
Cô Phan Hồng Giang, giảng viên thỉnh giảng Đại học Quốc gia Hà Nội cũng cho biết: “Mỗi năm, tôi lại học hỏi được những ý tưởng mới và công cụ thực tế để áp dụng vào công việc giảng dạy của mình. Đây thực sự là một không gian hữu ích để phát triển, học hỏi và kết nối”.
Giáo sư Sherman Young, Thừa hành Phó Chủ tịch Hội đồng trường (phụ trách Giáo dục) kiêm Phó Giám đốc Đại học RMIT chia sẻ thêm: "Chúng tôi tự hào về những tác động mà Cộng đồng thực hành giáo dục đại học đã mang lại. Những mối liên kết chặt chẽ và kinh nghiệm chung giữa các cơ sở giáo dục và doanh nghiệp không chỉ giúp cải thiện chất lượng giảng dạy mà còn giúp sinh viên có cơ hội tham gia vào môi trường làm việc thực tế, từ đó phát triển mạnh mẽ hơn".
Chương trình Cộng đồng thực hành giáo dục đại học là sáng kiến hợp tác giữa RMIT và các trường đại học Việt Nam nhằm đẩy mạnh trao đổi kiến thức và đổi mới sáng tạo. Sau 5 năm thực hiện, chương trình đã thu hút 24 trường đại học tham gia mô hình WIL.
