Hội chứng fomo nghề nghiệp: Lợi bất cập hại

Họ liên tục tìm kiếm cơ hội mới, nhưng lại thiếu sự gắn bó và định hướng dài hạn. Hệ quả là nhiều người rơi vào vòng xoáy bất ổn, sự nghiệp “giậm chân tại chỗ” dù luôn trong trạng thái chuyển động.

Nhiều người lao động trẻ tuổi cảm thấy mình đang chậm chân do tâm lý fomo nghề nghiệp. Ảnh: N.T

Khi fomo “nhảy việc” trở thành xu hướng của người trẻ

Mỗi ngày luôn có những trang thông tin với bài viết, bài đăng chúc mừng thành công của người khác trên mạng xã hội như LinkedIn, Facebook hay Threads..., nhiều lao động trẻ cảm thấy mình đang... chậm chân. Không hẳn vì công việc hiện tại tệ, mà vì cảm giác nếu không thay đổi thì sẽ "tụt hậu".

Chỉ cần vài cú lướt mạng, bạn dễ dàng thấy người quen đăng tin vừa nhận việc mới tại tập đoàn lớn, bạn học năm xưa giờ đã làm quản lý, còn ai đó đồng trang lứa đang khởi nghiệp và gọi vốn thành công. Từ nỗi sợ bị bỏ lại phía sau, nhiều lao động trẻ rơi vào vòng xoáy đổi việc chóng mặt. Họ ứng tuyển liên tục, thử sức ở nhiều công ty khác nhau, đôi khi chỉ sau vài tháng đã quyết định rời đi.

Không ít người lao động thừa nhận, không hẳn vì công việc hiện tại tệ, mà vì cảm giác nếu không thay đổi thì mình sẽ “thua kém” bạn bè đồng trang lứa. “Nhảy việc” trở thành cách nhanh nhất để trấn an bản thân rằng mình cũng đang tiến lên. Họ rất vui vẻ, hồ hởi “nhảy việc”, nếu không sẽ có cảm giác đang bị bỏ lỡ điều gì đó quan trọng.

Do vậy, họ luôn có một tâm thế phải chuyển chỗ làm, phải nộp hồ sơ xin việc ở rất nhiều nơi có sự thành công của ai đó trên mạng xã hội.

Lê Diệu Vy (24 tuổi, phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám) chia sẻ, công việc hiện tại của em rất ổn, thu nhập khoảng 15 triệu đồng/tháng, nhưng mỗi khi thấy bạn bè đổi việc, Vy lại có cảm giác mình thua thiệt, cần phải giống hoặc hơn người đó. Và Vy đã rơi vào “vòng xoáy nhảy việc” triền miên trong vòng 2 năm liên tiếp.

Vi Nguyệt Cầm (23 tuổi, phường Cầu Giấy) cũng chia sẻ rằng từng tin chuyện "nhảy việc" liên tục sẽ giúp thăng tiến nhanh hơn. Chỉ trong vòng một năm, Cầm đã thay đổi tới 3 công ty với kỳ vọng có mức lương và vị trí cao hơn. Thế nhưng, sau mỗi lần chuyển, Cầm đều nhận ra mình phải bắt đầu lại từ đầu, từ việc làm quen quy trình đến xây dựng quan hệ với đồng nghiệp.

“Tôi cứ nghĩ đổi việc là bước nhảy vọt, nhưng hóa ra lại giống như quay lại vạch xuất phát. Cuối cùng thì thời gian để học hỏi và khẳng định bản thân còn bị rút ngắn đi”, Cầm nói.

Nguyệt Cầm còn nhắc đến người bạn thân là Đặng Ngân Hà (23 tuổi, phường Nghĩa Đô). Hà đã bỏ công việc ở một tổ chức phi chính phủ chỉ sau nửa năm vì nghĩ sẽ dễ dàng tìm được chỗ tốt hơn. Thế nhưng, sau khi nghỉ việc, Hà rơi vào tình trạng thất nghiệp suốt 3 tháng, gửi rất nhiều hồ sơ mà ít nơi phản hồi. “Hà bảo lúc đó cứ tin rằng nghỉ là sẽ có cơ hội mới ngay, nhưng giờ thì vừa lo lắng vì không có thu nhập, vừa hối hận vì quyết định vội vàng”, Nguyệt Cầm nói thêm.

Fomo “nhảy việc”, lợi - hại quá rõ ràng

Không ít lao động trẻ rơi vào trạng thái liên tục tìm kiếm cơ hội mới, “nhảy việc” chỉ sau vài tháng, rồi lại tiếp tục ứng tuyển công ty khác. Ở bề nổi, điều đó trông giống như “đang phát triển sự nghiệp nhanh chóng”. Nhưng bên trong, đó là sự bối rối, thiếu định hướng, và đôi khi là kiệt sức. Lợi, hại của xu hướng fomo “nhảy việc’ đã có thể nhìn thấy rõ.

Trải lòng về hành trình biến mình thành nạn nhân của fomo nghề nghiệp, Chu Nhật Anh (26 tuổi, phường Hồng Hà) cho biết, anh đã từng trải qua 3 công ty trong 2 năm, cảm thấy luôn trong tâm thế tìm việc mới ngay cả khi chưa hết giai đoạn thử việc.

“Bạn bè liên tục khoe chỗ làm xịn, mức lương cao, nên tôi cũng nghĩ phải thay đổi để không bị tụt lại. Nhưng càng đổi, tôi càng thấy thiếu gắn bó, không tích lũy được gì sâu cả”, Nhật Anh nói. Sự gấp gáp trong việc khẳng định bản thân vô tình khiến nhiều người rơi vào tình trạng “đứng núi này trông núi nọ”, không kịp xây nền tảng vững chắc.

Nguyễn Vân Anh (28 tuổi, phường Tây Hồ) cũng từng “nếm trái đắng” vì nhảy việc liên tục. Ban đầu, Vân Anh mong đổi công ty để tăng lương, nhưng càng chuyển thì mức thu nhập càng đi xuống. Sau 4 lần thay đổi công việc, mức lương của chị giảm từ 18 triệu đồng xuống chỉ còn 12 triệu đồng/tháng.

Vân Anh chia sẻ: “Công ty mới thường chưa tin tưởng nên chỉ trả mức lương cơ bản, còn thưởng và phúc lợi thì phải gắn bó lâu dài mới có. Tôi càng nhảy việc nhanh thì càng mất nhiều quyền lợi”.

Nhiều bạn trẻ từng “nếm trái đắng” vì nhảy việc liên tục. Ảnh: M.T

Trao đổi về vấn đề này, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội Vũ Quang Thành cho biết, trong các ngày hội việc làm diễn ra tại trung tâm đã xuất hiện nhiều người đến xin việc làm mới dù đã trúng tuyển trước đó. Gần đây, xu hướng này khá nhiều khi mà lớp trẻ có nhu cầu “nhảy việc” lớn.

Ông Thành cho rằng, chuyển đổi việc làm mới với mức thu nhập cao hơn, cơ hội phát triển nhiều hơn là điều rất tốt cho người lao động. Nhưng khi mà đổi việc do xu hướng, do tâm lý fomo thì lại có tác dụng ngược lại. Mỗi lao động cần tập trung vào việc phát triển kỹ năng và kiên nhẫn với công việc của mình, khi cơ hội đủ chín thì đổi việc mới là thước đo bền vững nhất cho sự nghiệp của mình.

Ngọc Tâm