Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao hướng dẫn về tội khủng bố và tội tài trợ khủng bố

Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao vừa ban hành Nghị quyết số 07/2019/NQ- HĐTP hướng dẫn áp dụng một số quy định tại Điều 299 và Điều 300 của Bộ luật hình sự 2015 (BLHS 2015) về tội khủng bố và tài trợ khủng bố. Nghị quyết gồm 6 điều, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/12/2019.

Về một số thuật ngữ được sử dụng trong hướng dẫn áp dụng Điều 299 và Điều 300 của BLHS, Nghị quyết 07/2019/NQ- HĐTP nêu rõ: “Tình trạng hoảng sợ trong công chúng” quy định tại khoản 1 Điều 299 của BLHS là trạng thái tâm lý lo lắng, sợ hãi, hoang mang của người dân về an toàn tính mạng, sức khỏe, tài sản, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của họ (ví dụ: hành vi gây nổ ở khu vực bến xe làm cho người dân lo lắng về sự an toàn tính mạng, sức khỏe, tài sản của họ khi tham gia giao thông).

Để gây ra tình trạng hoảng sợ trong công chúng, các hành vi khủng bố quy định tại Điều 299 của BLHS có thể được thực hiện ở nơi công cộng, nơi tập trung đông người (ví dụ: quảng trường, trung tâm thương mại, nơi giao cắt đường giao thông, tại nhà ga các phương tiện giao thông, trên các phương tiện giao thông, tại nơi vui chơi, giải trí, du lịch, trường học, bệnh viện, khu dân cư, tại các tòa nhà...).

“Phá hủy tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân” quy định tại khoản 1 Điều 299 của BLHS là hành vi làm cho tài sản mất giá trị sử dụng, không thể khôi phục lại được.

“Đe dọa thực hiện một trong các hành vi quy định tại khoản 1 điều này” quy định tại khoản 3 Điều 299 của BLHS có thể được thực hiện bằng lời nói, gửi tin nhắn, hình ảnh, hoặc bằng các hành vi khác làm cho cơ quan, tổ chức cá nhân biết được và lo sợ về an toàn tính mạng, sức khỏe, tài sản, các quyền và lợi ích hợp pháp khác của họ.

Ảnh minh họa

“Hành vi khác uy hiếp tinh thần” quy định tại khoản 3 Điều 299 là hành vi lôi kéo, kích động, cổ vũ, khuyến khích tạo điều kiện đe dọa xâm phạm tính mạng, sức khỏe tự do thân thể, tài sản, danh dự nhân phẩm của người bị uy hiếp hoặc đe dọa xâm phạm tính mạng, sức khỏe, tự do thân thể, tài sản, danh dự, nhân phẩm của thân nhân người bị uy hiếp hoặc các hành vi khác nhằm làm cho người bị uy hiếp lo sợ, cản trở khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của họ một cách bình thường.

“Huy động tiền, tài sản dưới bất kỳ hình thức nào cho tổ chức, cá nhân khủng bố” quy định tại khoản 1 Điều 300 của BLHS là hành vi vận động, kêu gọi cá nhân, tổ chức cung cấp, tặng cho, cho vay tiền, cho mượn tài sản hoặc dưới hình thức khác cho tổ chức, cá nhân khủng bố.

Về truy cứu trách nhiệm hình sự trong một số trường hợp cụ thể, Nghị quyết 07/2019/NQ- HĐTP hướng dẫn: Trường hợp người thực hiện một hành vi phạm tội vừa có dấu hiệu của tội khủng bố vừa có dấu hiệu của tội phạm khác nhẹ hơn thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội khủng bố.

Trường hợp người thực hiện nhiều hành vi phạm tội, trong đó có hành vi có dấu hiệu tội khủng bố, có hành vi có dấu hiệu tội phạm khác, thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội khủng bố và tội phạm khác, nếu thỏa mãn các dấu hiệu của cấu thành tội phạm.

Trường hợp người thực hiện hành vi phạm tội xâm phạm tính mạng của người khác hoặc phá hủy tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân nhưng không nhằm gây ra tình trạng hoảng sợ trong công chúng thì không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội khủng bố mà tùy từng trường hợp cụ thể có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội phạm tương ứng.

P.V