Hội sách quốc tế Frankfurt: Cơ hội lớn quảng bá xuất bản, văn hóa, du lịch Hà Nội - Việt Nam

Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội Nguyễn Ngọc Kỳ.

Tạo dấu ấn trong giới xuất bản quốc tế

- Xin ông giới thiệu về Hội sách quốc tế Frankfurt diễn ra tại Đức vào tháng 10 hằng năm và sự kiện năm nay?

- Hội sách quốc tế Frankfurt (Frankfurt Book Fair) là hội sách lớn và quan trọng nhất thế giới, được tổ chức vào tháng 10 hằng năm tại Frankfurt - thành phố miền Tây nước Đức. Đây là dịp để giới chuyên môn tìm hiểu, nắm bắt xu hướng phát triển xuất bản thế giới, giao dịch bản quyền và giới thiệu công nghệ, thiết bị mới, đồng thời là cơ hội để các quốc gia quảng bá về văn hóa, du lịch.

Hội sách quốc tế Frankfurt lần thứ 71 năm 2019 được tổ chức từ ngày 16 đến 20-10. Lễ khai mạc diễn ra chiều 15-10, với sự tham dự của nhiều lãnh đạo cấp cao và chính trị gia. Hội sách năm nay có sự tham gia của 104 quốc gia, vùng lãnh thổ với 7.450 gian hàng, thu hút 302.267 khách tham dự (tăng 5,5% so với năm 2018), gồm nhiều sự kiện, hội thảo, tọa đàm trong suốt 5 ngày.

- Đứng trước một cơ hội lớn đối với lĩnh vực xuất bản như vậy, quan điểm tiếp cận của thành phố Hà Nội khi tham gia vào sự kiện này là gì, thưa ông?

- Hà Nội tham gia Hội sách quốc tế Frankfurt, nhằm tăng cường giao lưu hội nhập quốc tế trong hoạt động xuất bản, quảng bá văn hóa, du lịch Hà Nội - Việt Nam ra thế giới. Cụ thể, chúng ta đã giới thiệu các tác giả, tác phẩm tiêu biểu; tìm hiểu, nắm bắt xu hướng mới của thị trường xuất bản thế giới; giao dịch bản quyền với đơn vị xuất bản các nước; nghiên cứu, học tập kinh nghiệm để tổ chức các sự kiện quốc tế về sách tại Hà Nội. Quan trọng nhất là hướng đến mục tiêu để Hà Nội - Việt Nam trở thành khách mời danh dự tại Hội sách quốc tế Frankfurt giai đoạn 2024-2025.

Với những mục đích đó, UBND thành phố Hà Nội đã giao Sở Thông tin và Truyền thông cùng Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch thành phố chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức gian hàng giới thiệu sách kết hợp quảng bá văn hóa, du lịch tại Hội sách quốc tế Frankfurt từ năm 2016 đến nay. Gian hàng sách Hà Nội - Việt Nam hằng năm đều có sự gia tăng về quy mô, diện tích và số lượng các đơn vị xuất bản, phát hành tham dự, cùng các hoạt động phụ trợ như giới thiệu sách, ẩm thực, trình diễn nghệ thuật dân tộc...

- Đoàn Hà Nội - Việt Nam tham gia Hội sách quốc tế Frankfurt 2019 có những hoạt động gì nổi bật so với các năm trước, thưa ông?

- Trong khuôn khổ các hoạt động tại Hội sách quốc tế Frankfurt 2019, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Ngô Văn Quý đã tham dự lễ khai mạc Hội sách và dự khai trương khu vực Khách mời danh dự năm nay của đoàn Na Uy. Trong hai ngày 16 và 17-10, Phó Chủ tịch UBND thành phố Ngô Văn Quý đã có các hoạt động quan trọng, như: Làm việc với Tổng lãnh sự Việt Nam tại Frankfurt Phạm Trường Giang; cùng ông Juergen Boos, Chủ tịch Hội sách quốc tế Frankfurt ký kết Bản ghi nhớ hợp tác giữa UBND thành phố Hà Nội và Tổ chức Hội sách quốc tế Frankfurt; thăm và dự khai trương gian hàng Hà Nội - Việt Nam và một số gian hàng của các nước tại Hội sách.

Năm nay, Bộ Thông tin và Truyền thông đã giao Cục Xuất bản, In và Phát hành phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội trưng bày sách tại gian hàng Hà Nội - Việt Nam. Thêm sự đồng hành tích cực và trách nhiệm của Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật và các nhà xuất bản, công ty sách lớn của Hà Nội và Việt Nam, sự tham gia của Lãnh sự quán và Tổng lãnh sự Việt Nam tại Frankfurt Phạm Trường Giang trong suốt quá trình chuẩn bị cũng như các hoạt động của Đoàn tại Hội sách, nên chúng ta đã gây được ấn tượng tốt.

Đặc biệt, lần đầu tiên Đoàn Hà Nội có sự góp mặt của một tác giả là nhà văn Hồ Anh Thái với một số chương trình đọc sách và giao lưu với công chúng, giới thiệu về văn hóa Hà Nội, dòng văn học Hà Nội trong nền văn hóa - văn học Việt Nam tại gian hàng Hà Nội - Việt Nam và một số diễn đàn trong khuôn khổ Hội sách.

Chúng ta cũng đã có nhiều hoạt động thu hút bạn bè quốc tế khác, như: Trưng bày, giới thiệu sách tiêu biểu về lịch sử - văn hóa, đất nước, con người Việt Nam và Hà Nội bằng tiếng Việt, Anh, Pháp, Đức; giao dịch bản quyền tác giả với các nhà xuất bản nước ngoài. Và cũng phải kể đến những màn trình diễn nhạc dân tộc như đàn bầu, đàn tranh, đàn K’long Put, rối dây của các nghệ sĩ Nhà hát Múa rối Thăng Long tại sân khấu quốc tế Open Air Stage và gian hàng sách Hà Nội - Việt Nam; hoạt động giới thiệu ẩm thực Hà Nội qua món bún thang và bánh cốm (do đầu bếp khách sạn Sofitel Metropole Hà Nội thực hiện) tại khu vực Gourmet Gallery…

- Qua những lần tham dự Hội sách quốc tế Frankfurt, giới xuất bản và độc giả quốc tế có nhận định như thế nào về lĩnh vực xuất bản của Việt Nam?

- Theo nhận định của Tổ chức Hội sách quốc tế Frankfurt và đại diện một số hiệp hội xuất bản các nước ASEAN, ngành Xuất bản Việt Nam đang có những bước phát triển rõ rệt, từng bước tiếp cận xu thế và công nghệ tiên tiến của thế giới.

Chủ tịch Hội sách quốc tế Frankfurt Juergen Boos đặc biệt ấn tượng với Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung trong những nỗ lực thúc đẩy phát triển văn hóa đọc. Tổ chức Hội sách quốc tế Frankfurt sẵn sàng hỗ trợ thành phố Hà Nội tham gia Hội sách trong những năm tiếp theo, cũng như phối hợp tổ chức các khóa đào tạo về xuất bản và bản quyền.

Ông Juergen Boos cũng góp ý, Việt Nam nên đưa các tác giả sang tham dự Hội sách quốc tế Frankfurt, tổ chức nhiều hoạt động hơn và cần chú trọng việc dịch các tác phẩm Việt Nam sang tiếng Đức cùng các ngôn ngữ khác, để thế giới biết đến văn học, văn hóa Việt Nam nhiều hơn.

Cơ hội trở thành Khách mời danh dự

- Mỗi kỳ, Tổ chức Hội sách quốc tế Frankfurt đều chọn một quốc gia, vùng lãnh thổ làm Khách mời danh dự. Vị trí này mang lại lợi ích gì, thưa ông?

- Hằng năm, Tổ chức Hội sách quốc tế Frankfurt lựa chọn và mời một quốc gia hoặc vùng lãnh thổ là Khách mời danh dự (Guest of Honour), nhằm giúp các quốc gia tăng cường quảng bá, kết nối hiệu quả hơn về hoạt động xuất bản, giới thiệu với thế giới về nền văn học, đồng thời quảng bá hình ảnh đất nước, con người, nền văn hóa của mình.

Khách mời danh dự sẽ được bố trí khu trưng bày riêng với diện tích 2.000m2, đồng thời giới thiệu trên tất cả các khu vực của Hội sách. Sẽ có nhiều chương trình lớn với sự tham gia của các tác giả, dịch giả, nghệ sĩ và nhà xuất bản được tổ chức tại khu vực dành cho Khách mời danh dự; đồng thời nhiều triển lãm, hoạt động nghệ thuật, giao lưu của đại diện này diễn ra trong và ngoài Hội sách nhờ sự sắp xếp của Ban tổ chức.

- Ông có thể giới thiệu một số quốc gia, vùng lãnh thổ đã nhận được vinh dự này?

- Khách mời danh dự của Hội sách quốc tế Frankfurt năm 2018 là Georgia, năm 2017 là Pháp, năm 2016 là Flanders (Bỉ) và Hà Lan. Năm 2015, Indonesia là nước đầu tiên của ASEAN trở thành Khách mời danh dự. Kết quả là sau đó, thế giới biết đến Indonesia nhiều hơn. Họ đã bán được số lượng lớn bản quyền sách và nhiều tác giả được nhận giải thưởng quốc tế. Năm 2017, khi Pháp là Khách mời danh dự, 180 tác giả Pháp ngữ đã có cơ hội giao lưu với độc giả thông qua khoảng 350 sự kiện tại Hội sách và một số địa điểm khác trong thành phố Frankfurt.

Tổ chức Hội sách quốc tế Frankfurt đã công bố các quốc gia được lựa chọn là Khách mời danh dự các năm tới là: Canada (năm 2020), Tây Ban Nha (năm 2021), Slovenia (năm 2022), Italia (năm 2023). Và như tôi đã nói ở trên, Hà Nội - Việt Nam đang nỗ lực để nhận vinh dự này trong giai đoạn 2024-2025.

- Vậy, chúng ta có những chương trình hành động gì để đạt mục tiêu này?

- Việc trở thành Khách mời danh dự tại Hội sách quốc tế Frankfurt là cơ hội lớn để quảng bá, giới thiệu về hình ảnh đất nước, con người Việt Nam nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng với thế giới. Để đạt được mục tiêu đó, chúng ta cần quyết tâm và nỗ lực rất nhiều trong thời gian tới.

Đặc biệt là tăng cường sự hiện diện, khẳng định bản sắc văn hóa của Thủ đô và đất nước thông qua việc giới thiệu nhiều hơn nữa các tác giả, tác phẩm văn học và những nét đặc sắc về văn hóa, nghệ thuật tại Hội sách quốc tế Frankfurt.

Hà Nội tham gia Hội sách quốc tế Frankfurt liên tục từ năm 2016 đến nay và gian hàng sách Hà Nội - Việt Nam đều ăm ắp các sự kiện, hoạt động, được Ban tổ chức cũng như độc giả, bạn bè quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.

Năm nay, gian hàng của chúng ta có diện tích 140m2, thiết kế mang đậm nét Thăng Long - Hà Nội, với chủ đề “Hà Nội - Thành phố Vì hòa bình”, gồm nhiều hoạt động phong phú của các tác giả, diễn giả, nghệ sĩ, đã tạo một bước tiến quan trọng trong lộ trình trở thành Khách mời danh dự tại Hội sách.

Dấu mốc khẳng định điều này chính là việc ký kết Bản ghi nhớ hợp tác giữa UBND thành phố Hà Nội và Tổ chức Hội sách Frankfurt về thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực xuất bản, bản quyền tác giả, đào tạo chuyên gia về hoạt động xuất bản và công tác tổ chức hội sách quốc tế, dịch các tác phẩm của Việt Nam và Đức.

Thời gian tới, thành phố Hà Nội sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan để sớm hiện thực hóa mục tiêu này.

- Trân trọng cảm ơn ông!

Dung Nga