Hội thảo quốc gia 'Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam - Những vấn đề lý luận và thực tiễn'

Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương Lại Xuân Môn; Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, PGS.TS Lê Hải Bình; Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản đồng chủ trì Hội thảo.

Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương Lại Xuân Môn phát biểu đề dẫn Hội thảo

Dự Hội thảo có: Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh; đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan và đoàn thể Trung ương; cùng đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học...

Hội thảo nhận được hơn 50 tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương, trong đó tập trung bàn và làm rõ quan điểm, nội hàm và những nhiệm vụ, giải pháp để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Phù hợp với logic phát triển của cách mạng Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương Lại Xuân Môn nêu rõ, Tổng Bí thư Tô Lâm trong các bài viết, bài phát biểu quan trọng gần đây, đã đề cập đến vấn đề kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam. Tư tưởng của Tổng Bí thư Tô Lâm đã được Hội nghị Trung ương 10 khóa XIII thống nhất khẳng định. Đây là một chủ trương, định hướng mới, có tầm chiến lược phát triển đất nước, có ý nghĩa chính trị to lớn, cần được đưa vào Văn kiện Đại hội XIV của Đảng, quán triệt sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và tổ chức thực hiện với quyết tâm chính trị cao.

Tuy nhiên, đây là vấn đề lớn, mới cả về lý luận và thực tiễn cần được nghiên cứu, luận giải thấu đáo, tạo sự thống nhất cao về nhận thức, hành động trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta. Đây là cuộc hội thảo đầu tiên bàn về vấn đề kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, đặt cơ sở để chúng ta tiếp tục đi sâu nghiên cứu, bàn thảo làm sáng tỏ, sâu sắc, đầy đủ hơn những vấn đề lý luận, thực tiễn của kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Trên cơ sở nhấn mạnh một số nhận thức chung về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương gợi mở: Phải chăng, định hướng bước vào “kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam” là phù hợp với logic phát triển của cách mạng Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại; đến thời điểm Đại hội XIV, cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế của đất nước cho phép và đòi hỏi nước ta phải có bước phát triển đột phá, tăng tốc để phát triển nhanh, mạnh, bền vững? Đây là đòi hỏi khách quan, là bước phát triển hợp quy luật của cách mạng Việt Nam, là sự phát triển lên một trình độ mới, cấp độ mới của độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Nhân loại đang bước vào một thời kỳ phát triển mới, nhanh chóng, với nhiều biến đổi rất lớn và căn bản, vừa có nhiều thách thức mới vừa tạo ra những vận hội, thời cơ phát triển mới. Đặc biệt, cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư với những thành tựu đột phá vừa tạo ra những thách thức lớn vừa mở ra những cơ hội, thời cơ phát triển mới chưa từng có. Quốc gia nào tận dụng được thành tựu của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư có thể tạo ra sự bứt phá phát triển.

Khẳng định bối cảnh nêu trên, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh: Đảng ta đã nhận thức đúng, quyết tâm nắm bắt cơ hội này, đã và đang thực hiện nhiều giải pháp tích cực để thích ứng, khai thác, phát huy các thành tựu vượt trội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Đây chính là chìa khóa để Việt Nam vươn mình, phát triển bứt phá, đuổi kịp, tiến nhanh cùng thời đại. Đây chính là khởi điểm lịch sử trong tiến trình phát triển, đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

Như vậy, “Việt Nam bước vào kỷ nguyên phát triển bứt phá, khởi đầu từ Đại hội XIV là phù hợp với quy luật khách quan của cách mạng Việt Nam và xu thế của thời đại”. Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương Lại Xuân Môn đề nghị các đại biểu tham dự Hội thảo luận giải sâu sắc hơn vấn đề này.

Trong phát biểu đề dẫn, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương cũng nêu một số vấn đề liên quan đến quan niệm bước đầu về nội hàm và trụ cột phát triển của “kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”.

Để đạt được mục đích, yêu cầu đề ra, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương đề nghị các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học tập trung làm rõ một số nội dung quan trọng về công tác lý luận, tư tưởng, tầm quan trọng cũng như nội dung, phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng trong kỷ nguyên mới; cuộc cách mạng chuyển đổi số; vấn đề chống lãng phí và làm rõ quan hệ biện chứng giữa phòng, chống tham nhũng, tiêu cực với chống lãng phí và những giải pháp đủ mạnh để đạt kết quả cao...

Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương tin tưởng và kỳ vọng, ý kiến của các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học tại Hội thảo sẽ cung cấp luận cứ khoa học vững chắc, góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận và thực tiễn về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, góp phần xây dựng nội dung Văn kiện Đại hội XIV của Đảng.

Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản Lê Hải Bình phát biểu điều hành Hội thảo

Tại Hội thảo, các đại biểu đã nghe đại diện lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương, chuyên gia, nhà khoa học... trình bày tham luận, thống nhất và làm rõ một số vấn đề lý luận và thực tiễn rất cơ bản về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam; những định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới...

Theo các đại biểu, kỷ nguyên mới, theo cách hiểu thông thường là thời điểm mở đầu gắn với một sự kiện trọng đại có ảnh hưởng lớn đến các giai đoạn phát triển tiếp theo của một lĩnh vực, cộng đồng, hay của quốc gia, nhân loại... Ở nước ta, sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1930 đã đưa đến thắng lợi vẻ vang của cách mạng tháng Tám năm 1945, mở ra một thời đại mới - thời đại Hồ Chí Minh vinh quang, khởi đầu "Kỷ nguyên độc lập tự do". Từ năm 1945 đến 1975, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã tập trung thực hiện hai nội dung lớn của kỷ nguyên đầu tiên của cách mạng Việt Nam; giữ độc lập, tự do cho Tổ quốc và chuẩn bị tiền đề ban đầu cho kỷ nguyên thứ hai.

Năm 1975, đất nước thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội, tạo tiền đề vững chắc để đến năm 1986, Đại hội VI của Đảng khởi xướng công cuộc đổi mới, đất nước bước vào kỷ nguyên thứ hai: "Kỷ nguyên thống nhất, đổi mới".

Gần 40 năm qua, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã quyết tâm, quyết liệt tiến hành công cuộc đổi mới, đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Mục tiêu và những nội dung lớn của kỷ nguyên thống nhất, đổi mới về cơ bản đã hoàn thành, cho phép đất nước ta bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam - kỷ nguyên thứ ba: kỷ nguyên phồn vinh, hạnh phúc.

Các đại biểu nhất trí cho rằng, định hướng bước vào “kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam” là phù hợp với logic phát triển của cách mạng Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại.

Nêu bật bối cảnh tình hình khi thế giới và đất nước ta đang bước vào một thời kỳ phát triển mới, nhanh chóng, với nhiều biến đổi rất lớn và căn bản, vừa có nhiều thách thức mới vừa tạo ra những vận hội, thời cơ phát triển mới, các đại biểu cho rằng, Việt Nam bước vào kỷ nguyên phát triển bứt phá, khởi đầu từ Đại hội XIV là phù hợp với quy luật khách quan của cách mạng Việt Nam và xu thế của thời đại...

Thời điểm bắt đầu kỷ nguyên mới là Đại hội XIV của Đảng

Phát biểu kết luận Hội thảo, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương Lại Xuân Môn cho biết, qua 51 bài tham luận, đặc biệt là 12 ý kiến phát biểu, trao đổi tại Hội thảo, chúng ta đã thống nhất và làm rõ một số vấn đề lý luận, thực tiễn rất cơ bản về “Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”. Hội thảo khẳng định những định hướng của Tổng Bí thư Tô Lâm là những định hướng chiến lược được hình thành trên những cơ sở khoa học vững chắc, có sức thuyết phục, dẫn dắt cao.

Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương cũng khái quát, nhấn mạnh một số nội dung.

Trong đó, về nhận thức, Hội thảo thống nhất "kỷ nguyên" là một giai đoạn lịch sử được đánh dấu bởi sự kiện với những đặc trưng quan trọng có tầm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của một dân tộc, một quốc gia hay cả nhân loại. Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mìnhcủa dân tộc Việt Nam là kỷ nguyên phát triển bứt phá, tăng tốc dưới sự lãnh đạo, cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam, xây dựng thành công nước Việt Nam XHCN, đích cuối cùng giàu mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, phồn vinh, hạnh phúc; đuổi kịp, tiến cùng, sánh vai với các cường quốc năm châu; đóng góp ngày càng nhiều cho hòa bình, ổn định, phát triển của thế giới, hạnh phúc của nhân loại và văn minh toàn cầu. Trong kỷ nguyên mới, mọi người dân Việt Nam đều được phát triển toàn diện, có cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc, văn minh, Phó Trưởng Ban Lại Xuân Môn nói.

Ưu tiên hàng đầu trong kỷ nguyên mới là khơi dậy mạnh mẽ hào khí dân tộc, tinh thần yêu nước, tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, khát vọng phát triển đất nước; kết hợp chặt chẽ sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước XHCN phát triển, có thu nhập cao.

Hội thảo thống nhất xác định thời điểm bắt đầu kỷ nguyên mới là Đại hội XIV của Đảng, thời điểm chúng ta hoàn thành xuất sắc công cuộc đổi mới sau 40 năm lao động, sáng tạo bền bỉ và đạt được những thành tựu vĩ đại; cơ đồ, tiềm lực, vị thế, uy tín quốc tế nâng lên rõ rệt; dư địa và không gian phát triển của Việt Nam còn nhiều lợi thế và sức mạnh. Đó là vị trí địa chính trị, địa kinh tế; dân số 105 triệu người đang là dân số vàng; nền văn hóa đặc sắc, hòa hiếu, bao dung độ lượng; chúng ta có Đảng lãnh đạo cầm quyền, đất nước ổn định; khát vọng, ý chí, có bản lĩnh, trí tuệ, đồng thuận triệu người như một; lợi thế đi sau, đi tắt đón đầu, tránh sai lầm…

Đến thời điểm này đã hội tụ đầy đủ các nhân tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa, tạo vận hội để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta chung sức đồng lòng, tranh thủ tối đa thời cơ, thuận lợi, đẩy lùi nguy cơ, thách thức, đưa đất nước phát triển toàn diện, mạnh mẽ, bứt phá và cất cánh, vươn lên, vươn nhanh, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Tuyên giáo Trung ương khẳng định.

Hội thảo cũng nhất trí cao, khẳng định bước vào kỷ nguyên mới là bước phát triển tất yếu, hợp quy luật vận động của cách mạng Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại.

Đổi mới phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng phải gắn bó chặt chẽ, phát huy hiệu quả thông qua đổi mới, tinh gọn tổ chức bộ máy

Các ý kiến tham luận đề cập đến yêu cầu triển khai toàn diện, đồng bộ các giải pháp để tạo sự phát triển đột phá trên các lĩnh vực, trong đó nhấn mạnh một số trọng tâm về: Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng; tăng cường tính Đảng trong xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân; tăng cường tính Đảng trong xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân; tinh gọn tổ chức bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả; cán bộ và công tác cán bộ; phát triển kinh tế và cách mạng chuyển đổi số; chống lãng phí...

Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương Vũ Văn Phúc trình bày tham luận tại Hội thảo

Trong đó, về tiếp tục đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, Hội thảo nhất trí cho rằng, bước vào kỷ nguyên mới, yêu cầu đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền, bảo đảm Đảng là người cầm lái vĩ đại, đưa dân tộc ta tiến lên bứt phá, tăng tốc đang đặt ra cấp thiết, cần thực hiện một số giải pháp chiến lược mà Tổng Bí thư tô Lâm đã định hướng: thống nhất nhận thức, thực hiện nghiêm phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, không bao biện, làm thay hoặc buông lỏng sự lãnh đạo của Đảng.

Đổi mới mạnh mẽ việc ban hành và quán triệt, thực hiện nghị quyết của Đảng, bảo đảm nghị quyết của các cấp ủy, tổ chức đảng phải có tầm nhìn, tính khoa học, tính thực tiễn, thiết thực và tính khả thi, ngắn gọn, dễ hiểu, dễ thực hiện, xác định đúng, trúng yêu cầu, nhiệm vụ, con đường, cách thức phát triển của đất nước, của dân tộc, của từng địa phương, từng bộ, ngành đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong các hoạt động của Đảng.

Về tinh gọn tổ chức bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả, các ý kiến tham luận đều nhất trí cao với định hướng của Tổng Bí thư Tô Lâm về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, bảo đảm đồng bộ, kết nối, thông suốt, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đột phá về tư duy; đổi mới mạnh mẽ phương thức lãnh đạo, cầm quyền của Đảng phải gắn bó chặt chẽ và phát huy hiệu quả thông qua đổi mới, tinh gọn tổ chức bộ máy.

Cần tiếp tục tập trung xây dựng, tinh gọn bộ máy tổ chức Đảng, Quốc hội, Chính phủ, MTTQ, các tổ chức chính trị-xã hội để hoạt động hiệu lực, hiệu quả; cắt giảm đầu mối trung gian không cần thiết; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát, xác định rõ trách nhiệm giữa Trung ương và địa phương, giữa các cấp chính quyền địa phương, giữa người quản lý và người lao động để phát huy tính chủ động, sáng tạo, nâng cao khả năng tự chủ, tự cường, tự chịu trách nhiệm của các địa phương.

Về phát triển kinh tế và cách mạng chuyển đổi số, Hội thảo của chúng ta đặc biệt quan tâm đến các giải pháp nhằm tạo sự phát triển đột phá về kinh tế, xem đây là nhiệm vụ trọng tâm của sự nghiệp kiến tạo kỷ nguyên mới.

Các ý kiến đều nhấn mạnh, cần đột phá mạnh mẽ, quyết liệt về thể chế phát triển; tháo gỡ điểm nghẽn, rào cản, lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, huy động, khơi thông mọi nguồn lực bên trong, bên ngoài, nguồn lực trong dân, phát triển khoa học và công nghệ đồng bộ, thông suốt, tất cả vì đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân phải được nâng cao. Ưu tiên phát triển đồng bộ và đột phá trong xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội.

Tập trung phát triển lực lượng sản xuất số gắn với hoàn thiện quan hệ sản xuất số; đẩy mạnh công nghệ chiến lược, lấy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo làm động lực chính cho phát triển nhanh, bền vững; thúc đẩy cách mạng chuyển đổi số, xem đây chính là chìa khóa, là đòn bẩy đưa đất nước phát triển vượt bậc trong kỷ nguyên mới.

Chuyển đổi số là quá trình từng bước xác lập một phương thức sản xuất mới tiên tiến, hiện đại - “phương thức sản xuất số, một dạng thức phương thức sản xuất mới tương thích với kinh tế tri thức phát triển đến trình độ cao, thể hiện trình độ, chất lượng vượt trội của phương thức sản xuất XHCN. Có cơ chế đột phá thu hút nhân tài trong và ngoài nước; xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực có kiến thức, kỹ năng và tư duy đổi mới, sáng tạo, đáp ứng yêu cầu của chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ đứng trong nhóm 50 quốc gia hàng đầu thế giới và xếp thứ 3 trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) về chính phủ điện tử, chính phủ số, kinh tế số...

Lam Giang