Hơn 20 nước thành viên NATO chi ít nhất 2% GDP cho quốc phòng
Mỹ và tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) dự kiến sẽ công bố danh sách số lượng các quốc gia đồng minh chi ít nhất 2% GDP của đất nước họ cho chi tiêu quốc phòng chung của khối, tăng gấp đôi trong nhiệm kỳ của Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Tổng thư ký NATO - Jens Stoltenberg đang đến thăm Washington và gặp Biden trước khi thành phố này tổ chức hội nghị thượng đỉnh thường niên của liên minh, dự kiến diễn ra vào tháng 7.
“Chỉ 5 năm trước, vẫn còn ít hơn 10 đồng minh chi 2% GDP cho quốc phòng” - Stoltenberg nói trong bài phát biểu tại Trung tâm Wilson ở Washington. “Bây giờ tôi chỉ có thể tiết lộ rằng năm nay, hơn 20 đồng minh (trong khối NATO) sẽ chi ít nhất 2% GDP cho quốc phòng”.
Ông nói thêm: “Điều này tốt cho châu Âu, và tốt cho nước Mỹ”.
Hiện vẫn chưa rõ quốc gia nào chưa đáp ứng các tiêu chuẩn chi tiêu quốc phòng.
Nhưng số lượng các quốc gia đạt được những mục tiêu đó đã tăng lên đều đặn kể từ khi Nga tiến hành cuộc tấn công quân sự vào Ukraine hai năm trước. Một số quốc gia thành viên NATO giáp biên giới với Nga hoặc ở gần đó đã tăng chi tiêu quốc phòng kể từ năm 2022.
Tại hội nghị thượng đỉnh năm 2014 ở xứ Wales, các thành viên NATO đã tái khẳng định cam kết chi tối thiểu 2% GDP của đất nước họ cho quốc phòng, một cam kết có tính cấp bách mới sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea.
Nhưng chỉ một phần nhỏ các quốc gia đạt được mục tiêu đó, dẫn đến cựu Tổng thống Donald Trump chỉ trích rằng Mỹ phải gánh quá nhiều chi phí để bảo vệ châu Âu.
Đối với những quốc gia không đáp ứng những nghĩa vụ đó, Trump đưa ra một gợi ý khiến các nhà lãnh đạo thế giới và các đồng minh chủ chốt của Mỹ bị sốc – đồng thời đặt ra câu hỏi về cách Hoa Kỳ sẽ tương tác trên trường quốc tế dưới nhiệm kỳ tổng thống mới của Trump.
Cựu tổng thống cho biết ông sẽ để Nga làm “bất cứ điều gì họ muốn” với những quốc gia như vậy và ngụ ý rằng ông sẽ không tuân theo điều khoản phòng thủ tập thể cốt lõi của liên minh NATO nếu được bầu.
Biden đã báo trước NATO là “liên minh phòng thủ vĩ đại nhất trong lịch sử thế giới” và liên minh này đã mở rộng thêm hai quốc gia thành viên kể từ khi ông trở thành tổng thống. Phần Lan gia nhập NATO vào năm ngoái, trong khi Thụy Điển gia nhập vào tháng 3 năm nay.
Ukraine có nguyện vọng gia nhập liên minh, nhưng Biden cho biết cuộc chiến với Nga cần phải kết thúc trước khi NATO có thể xem xét tư cách thành viên của nước này.