Hơn 33.000 tỷ đồng vốn chảy vào ngân hàng, CAR sẽ 'bứt phá'?

Theo quy định của Thông tư 14, từ 15/9, ngân hàng phải duy trì CAR tối thiểu 8%, lộ trình, tỷ lệ bộ đệm bảo toàn vốn (CCB) sẽ tăng dần từ 0,625% trong năm đầu tiên lên 2,5% từ năm thứ tư, nâng chuẩn CAR hợp nhất (bao gồm CCB) từ 8,625% lên 10,5%.

CAR của ngân hàng Việt còn thấp

Thống kê hiện nay 90% ngân hàng có tỷ lệ an toàn vốn CAR trên 10%. Một số ngân hàng thương mại cổ phần lớn đạt tới 15%. Tuy nhiên, trong kỳ công bố tỷ lệ an toàn vốn tháng 12/2024, 2 ngân hàng chưa lên sàn là BaoViet Bank và PVcomBank đều công bố CAR ở mức thấp, lần lượt đạt 8,05% và 8,21%.

Theo đánh giá của ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch FiinGroup, hệ số CAR của ngành ngân hàng Việt Nam vẫn ở mức thấp. Ước tính, đến cuối năm 2024, CAR toàn hệ thống chỉ đạt khoảng 12,5%, trong khi tăng trưởng tín dụng diễn ra nhanh, còn vốn tự có chưa được bổ sung kịp thời. Trong đó, nhóm các ngân hàng quốc doanh gồm: Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank duy trì tỷ lệ CAR ở mức thấp hơn - khoảng 10,5%, trong khi nhiều ngân hàng thương mại cổ phần đạt trên 12%.

So sánh với khu vực, tại các thị trường như Singapore, Trung Quốc, hay với những ngân hàng có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam như ANZ, Shinhan Bank..., hệ số CAR có thể đạt 25%, khoảng cách rất lớn so với các ngân hàng thương mại Việt Nam.

Hệ số CAR của ngành ngân hàng Việt Nam vẫn ở mức thấp so với nhiều nước trong khu vực.

Chủ tịch FiinGroup cho rằng việc nâng CAR từ 12,5% lên 25% trong vòng 3 năm tới là điều gần như bất khả thi, dù áp lực tăng vốn đang lớn dần theo lộ trình thực hiện Thông tư 14. Riêng với các ngân hàng có vốn nhà nước chi phối, Nhà nước có thể không muốn pha loãng sở hữu hoặc tăng thêm vốn từ ngân sách, đây là bài toán khó khi bổ sung vốn thế nào, bằng nguồn nào.

Cũng theo ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, hệ số CAR của nhiều ngân hàng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam duy trì trên 20%, phản ánh năng lực tài chính mạnh và mức độ an toàn vốn rất cao. Trong khi đó, theo lộ trình mới, khi CAR tăng lên 10,5%, các ngân hàng có vốn nhà nước chỉ vừa chạm ngưỡng này.

Thực tế những năm gần đây, tăng trưởng tín dụng tại Việt Nam khá cao, đặc biệt trong năm nay, Ngân hàng Nhà nước dự báo tín dụng có thể tăng lên mức 18-20%. Dự báo này hoàn toàn khả thi khi nhìn vào mức tăng trưởng tín dụng toàn ngành trong nửa đầu năm đạt 9,9% – mức cao nhất kể từ năm 2012. Nhóm ngân hàng thương mại cổ phần, đặc biệt là các ngân hàng chuyên cho vay doanh nghiệp tiếp tục là động lực chính, với mức tăng trưởng vượt trội tại VPBank (+18,7%), HDBank (+15,3%), NamABank (+14,7%), MSB (+13,5%), SHB (+12,9%) và MB (12,3%).

Ngày 31/7 vừa qua, NHNN đã điều chỉnh tăng hạn mức tín dụng cho các ngân hàng đã hoàn thành 80% hạn mức được cấp hồi đầu năm, tạo thêm dư địa tăng trưởng cho các tháng còn lại.

Trong cập nhật triển vọng ngành ngân hàng mới đây, S&I Rating đánh giá mục tiêu tăng trưởng tín dụng 16% của Chính phủ là khả thi và có thể đạt mức 17 – 18% cả năm nếu nhu cầu vốn duy trì tích cực cùng với đà phục hồi của nền kinh tế. Đặc biệt, một số ngân hàng thương mại cổ phần lớn như MB, VPBank và HDBank nhiều khả năng sẽ có tốc độ tăng trưởng vượt trội 25 – 30% so với toàn ngành trong năm 2025.

Hơn 33.000 tỷ đồng tăng vốn trong năm 2025

Trước xu hướng tiếp tục mở rộng tín dụng nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và hệ sinh thái tài chính của các ngân hàng, nhóm phân tích Công ty Chứng khoán MB (MBS) cho rằng các ngân hàng sẽ tiếp tục cải thiện CAR trong thời gian tới.

Bà Đỗ Hồng Vân, Trưởng phòng Phân tích dữ liệu, Khối dịch vụ thông tin tài chính (FiinGroup) cho rằng, năm 2025 có thể là cao điểm tăng vốn cổ phần của ngành ngân hàng, với tổng giá trị vốn tăng thêm dự kiến lên tới 33.000 tỷ đồng, vượt các năm trước.

Mục tiêu chính của các ngân hàng là củng cố bộ đệm vốn, đáp ứng các yêu cầu (CAR, tỷ lệ cho vay/tổng tiền gửi - LDR, hệ số vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn), trong bối cảnh tín dụng tăng nhanh hơn huy động, LDR toàn ngành đã lên tới 108,5%.

Theo PGS. TS. Nguyễn Hữu Huân, Giảng viên cao cấp Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh, tăng vốn sẽ là một trong những giải pháp quan trọng cũng như là xu hướng chắc chắn trong nỗ lực duy trì và nâng cao hệ số CAR của các nhà băng.

"CAR là tỷ lệ giữa vốn tự có với tài sản có rủi ro. Do đó, để cải thiện hệ số này, ngân hàng cần tăng tử số - vốn tự có và/hoặc giảm mẫu số - tài sản có rủi ro. Các loại tài sản được xếp vào nhóm có rủi ro và nhóm an toàn đã được quy định rõ. Vì vậy, việc cơ cấu lại danh mục tài sản và đẩy mạnh tăng vốn là cần thiết", ông Huân nhấn mạnh.

Nửa đầu năm 2025, vốn điều lệ ngành ngân hàng Việt Nam không chỉ mở rộng về quy mô mà còn có sự thay đổi lớn về thứ hạng. Sự bứt tốc của nhiều ngân hàng lớn cho thấy cuộc đua tăng vốn đang bước vào giai đoạn cao trào, nhất là khi áp lực tuân thủ chuẩn mực Basel III ngày càng rõ nét.

Top 10 ngân hàng vốn điều lệ lớn nhất quý II/2025 gồm Vietcombank, VPBank, Techcombank, BIDV, MB, VietinBank, ACB, SHB, HDBank và LPBank.

Tính đến 30/8/2025, Vietcombank (VCB) tiếp tục dẫn đầu hệ thống với 83.557 tỷ đồng vốn điều lệ, tăng mạnh 49,5% so với cuối năm 2024. MB vươn lên vị trí thứ hai sau khi hoàn tất tăng vốn từ 61.023 tỷ đồng lên 81.000 tỷ đồng. Vị trí thứ ba là VPBank, với 79.339 tỷ đồng, không thay đổi so với cuối năm 2024. Techcombank đứng thứ tư, với 70.649 tỷ đồng. Tiếp đến là BIDV, với vốn điều lệ 70.214 tỷ đồng, tăng gần 2% so với cuối năm ngoái. VietinBank giữ vị trí thứ 6, với quy mô vốn điều lệ 53.700 tỷ đồng. Agribank cũng tăng vốn điều lệ lên 51.600 tỷ đồng, củng cố sức mạnh tài chính.

Thanh Hoa