Hơn 8.800 hồ sơ đất đai vướng mắc từ 1/8, Cục Thuế TP.HCM kiến nghị khẩn

Luật Đất đai 2024 và Nghị định số 103 quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8. Do quy định về cách tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất có sự thay đổi, nên thực tế ở các địa phương, hồ sơ đất đai trong hơn 1 tháng qua bị ách tắc.

Cụ thể, theo Cục Thuế TP.HCM, từ ngày 1/8 đến 27/8 nơi này đã tiếp nhận tổng cộng 8.808 hồ sơ. Trong đó có 346 hồ sơ thu tiền sử dụng đất với trường hợp công nhận quyền sử dụng đất, 277 hồ sơ thu tiền sử dụng đất với trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất.

Bên cạnh đó, có 5.448 hồ sơ thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản 2.737 hồ sơ thuộc các trường hợp không phát sinh nghĩa vụ tài chính.

Hàng ngàn hồ sơ liên quan nhà đất tại TP.HCM đang gặp vướng mắc kể từ sau ngày 1/8.

"Cục Thuế TP.HCM kiến nghị UBND TP.HCM sớm ban hành quyết định điều chỉnh bảng giá đất và có hướng dẫn, chỉ đạo việc áp dụng các văn bản quy phạm pháp luật (bảng giá đất, hệ số điều chỉnh giá đất, tỉ lệ phần trăm tính thu tiền thuê đất...). Để từ đó cơ quan thuế kịp thời tính nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với các hồ sơ phát sinh từ ngày 1/8/2024”, văn bản kiến nghị nêu.

Ngoài ra, để tránh tồn đọng hồ sơ, khiếu nại, ảnh hưởng đến nhu cầu thực tế và quyền lợi hợp pháp của người dân, Cục Thuế TP.HCM dự kiến báo cáo Tổng cục Thuế về việc giải quyết các trường hợp không phát sinh nghĩa vụ tài chính nêu trên khi làm thủ tục cấp giấy chứng nhận cho người dân.

Trước đó, như VnBusiness đã đưa tin, vào trung tuần tháng 8, Cục Thuế TP.HCM cũng có báo cáo gửi UBND TP.HCM liên quan đến việc giải quyết hồ sơ đất đai từ ngày 1/8/2024.

Theo Cục Thuế TP.HCM, Luật Đất đai và Nghị định 103 nêu quy định về bảng giá đất trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2020-2024 (Quyết định số 02/2020 của UBND TP.HCM) sẽ được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025.

Tuy nhiên, việc áp dụng Quyết định số 02/2020 đối với các trường hợp áp dụng giá đất tại bảng giá đất theo quy định tại Khoản 1 Điều 159 Luật Đất đai 2024 sẽ phát sinh những bất cập, vướng mắc trong quá trình giải quyết hồ sơ tại cơ quan thuế.

Sau báo cáo của Cục Thuế, ngày 18/8, UBND TP.HCM đã có văn bản xin ý kiến Thủ tướng hướng dẫn việc tính nghĩa vụ tài chính đất đai với hồ sơ phát sinh sau ngày 1/8 đến khi có bảng giá đất điều chỉnh.

Theo UBND TP.HCM, TP đang gặp khó khăn, vướng mắc trong việc giải quyết các thủ tục hành chính về nghĩa vụ tài chính trong giai đoạn chuyển tiếp từ ngày 1/8/2024 đến thời điểm bảng giá đất điều chỉnh theo quy định tại khoản 1 điều 257 Luật Đất đai 2024 được ban hành.

Để tránh ách tắc trong quá trình giải quyết hồ sơ liên quan đến nghĩa vụ tài chính về đất đai phát sinh trong giai đoạn từ ngày 1/8/2024 đến khi bảng giá đất điều chỉnh theo quy định tại khoản 1 điều 257 Luật Đất đai 2024 được ban hành, UBND TP.HCM kiến nghị Thủ tướng giao Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện giải quyết nội dung vướng mắc nêu trên để TP.HCM có cơ sở thực hiện.

HoREA kiến nghị tính lại bảng giá đất

Chiều 4/9, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đã có văn bản gửi Thủ tướng, Bộ Tài nguyên và Môi trường, UBND TP.HCM để góp ý về phương thức tính bảng giá đất điều chỉnh trên địa bàn TP.HCM.

Cụ thể, HoREA đề xuất dùng phương thức tính bảng giá đất điều chỉnh bằng cách lấy giá bồi thường thực tế tại các tuyến đường đã được UBND TP phê duyệt làm chuẩn và áp dụng phương pháp so sánh để xác định giá đất của các tuyến đường lân cận trong cùng khu vực, hoặc giữa các khu vực trên địa bàn từng quận, huyện, TP Thủ Đức.

HoREA cũng đề nghị xây dựng các mức giá đất của dự thảo bảng giá đất điều chỉnh cần bảo đảm công bằng cho các cá nhân, hộ gia đình nộp tiền sử dụng đất từ ngày 1/8 đến ngày 31/12/2025 cũng sẽ tương đương hoặc nếu có cao hơn thì không chênh lệch quá lớn so với các trường hợp đã nộp tiền sử dụng đất trong 7 tháng đầu năm 2024 theo Quyết định số 56/2023 quy định hệ số K năm 2024 đã cao hơn 1 lần so với năm 2023.

Tại văn bản này, HoREA đề xuất 4 trường hợp cần được quan tâm xem xét để có cơ chế thu tiền sử dụng đất hợp tình hợp lý gồm:

Trường hợp người chưa được cấp sổ đỏ lần đầu với hơn 8.000 thửa đất trên địa bàn TP.

Trường hợp người có nhu cầu xin tách thửa đất đồng thời chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở để chia cho con cháu.

Trường hợp người xin hợp pháp hóa quyền sử dụng đất nông nghiệp gắn liền với nhà ở trong cùng thửa đất nằm xen kẽ trong khu dân cư ổn định, mà phần đất có nhà ở đã được cấp sổ đỏ, đối với phần đất còn lại này tuy được xác định là đất nông nghiệp trồng cây ngắn ngày nhưng thực chất là sân nhà, không còn chức năng sản xuất nông nghiệp.

Trường hợp người có nhà, đất nằm trong các khu vực bị quy hoạch treo, dự án treo, điển hình như quy hoạch khu dân cư xây dựng mới hoặc quy hoạch khu dân cư chỉnh trang hoặc dự án Bình Quới - Thanh Đa đã bị thiệt thòi, thiệt hại rất lớn trong nhiều năm qua.

Cùng với đó, HoREA cũng kiến nghị không tính bảng giá đất điều chỉnh bằng cách lấy mức hiện hành nhân "hệ số" để tính đồng loạt ở quận 1, 4, 5, 10, quận Phú Nhuận; đề nghị xây dựng lại dự thảo bảng giá đất điều chỉnh của các quận này.

Ngoài ra, giá đất của Bảng giá đất điều chỉnh trên địa bàn 6 quận (gồm quận 3, quận 6, quận 7, quận 11, quận 12, Bình Thạnh) và 4 huyện (gồm các huyện Hóc Môn, Củ Chi, Bình Chánh, Cần Giờ) và TP Thủ Đức cũng đang được tính ở mức cao nhất, cao hơn "trần" của khung hệ số (K) với đất ở theo Quyết định 11/2024 về giá bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất. HoREA kiến nghị mức giá đất cao nhất không nên cao hơn khung hệ số (K) đối với đất ở.

Nam Phong