Hong Kong chảy máu chất xám vì chính sách 'Zero Covid-19'

Ellie May Paden (26 tuổi) đến Hong Kong (Trung Quốc) cách đây hơn một năm để tìm cơ hội mới và một mối quan hệ chớm nở.

Trang LinkedIn của cô đề rằng cô “đủ may mắn để được dạy tiếng Anh tại một thành phố đẹp”, đính kèm với tấm ảnh chụp khu trung tâm, theo The Washington Post.

Paden, có nghề tay trái là bán nến thơm, thấy mình bị cô lập bởi những quy định cách ly nghiêm ngặt của thành phố - yêu cầu bất kỳ ai trở về từ nước ngoài phải trải qua nhiều tuần bị giam giữ với chi phí hàng nghìn USD dù tiêm đủ vaccine hay chưa.

Một điểm khách sạn cách ly ở Hong Kong. Ảnh: Bertha Wang/AFP.

Do đó, cô trở về dự tang lễ của ông, cũng như bỏ lỡ ngày cháu gái chào đời. Paden từng hy vọng rằng Hong Kong sẽ mở cửa khi tỷ lệ tiêm chủng tăng lên.

Nhưng chuyện đó không xảy ra. Và giờ cô đang bán nốt số nến còn lại để lên đường trở về Vương quốc Anh trước khi chuyển sang Canada sinh sống.

Paden gia nhập hàng ngũ những người nước ngoài rời Hong Kong vì phương pháp tiếp cận với Covid-19 của thành phố.

“Chẳng có mấy nơi yêu cầu cách ly tới 3 tuần. Thật điên rồ”, cô nói.

Thành phố Hong Kong tuân thủ nghiêm ngặt chính sách “Zero Covid-19” của Trung Quốc. Tuy nhiên, cách tiếp cận này đã cô lập Hong Kong khỏi chính Trung Quốc và phần còn lại của thế giới. Đây là một đòn giáng nặng nề đối với địa điểm vốn tạo dựng thành công nhờ các kết nối toàn cầu.

Chảy máu chất xám

Theo The Washington Post, gần 20 nhà ngoại giao, phòng thương mại, nhà tuyển dụng, phi công và những người nước ngoài khác nhận thấy việc giới chức từ chối sống chung với đại dịch đang làm xói mòn khả năng phát triển của Hong Kong với tư cách là “thành phố quốc tế”.

Thực trạng chảy máu chất xám do “Zero Covid-19” đang làm thay đổi bộ mặt của trung tâm tài chính, nơi mà một số công ty phương Tây coi đó là hậu quả khó khăn vì ngày càng ít người sẵn sàng thay thế vị trí của nhân viên rời đi.

Ellie May Paden nằm trong số hàng chục nghìn người rời Hong Kong do chính sách "Zero Covid-19" nghiêm ngặt. Ảnh: Ellie May Paden.

Số lượng các chuyên gia và nhà đầu tư nước ngoài nhập cảnh Hong Kong theo chương trình làm việc đã giảm từ khoảng 41.000 (năm 2019) xuống còn 15.000 (năm 2020) và 10.000 (tính đến quý III năm nay), theo dữ liệu nhập cư của thành phố.

Bởi các quy định cách ly khó có thể dỡ bỏ vào năm tới, việc rời đi của các doanh nghiệp và người lao động nước ngoài sẽ còn gia tăng.

“Thiệt hại lâu dài đã ảnh hưởng đến khả năng phát triển của Hong Kong. Thành phố hoàn toàn thiếu khả năng dự tính tương lai - thứ mà các doanh nghiệp không thích”, một nhà ngoại giao cấp cao của phương Tây nói.

Bởi ưu tiên mở cửa trở lại với Trung Quốc, giới chức Hong Kong đã bảo vệ cách tiếp cận này, nhấn mạnh sự cần thiết của việc ngăn chặn virus xâm nhập vào thành phố - một mục tiêu mà các chuyên gia y tế cho là không bền vững.

Các biện pháp nghiêm ngặt bao gồm lấy mẫu xét nghiệm của trẻ em trong thời gian cách ly tại khách sạn.

Tháng này, sự lan rộng của biến chủng Omicron càng khiến Hong Kong siết chặt các quy định, kéo dài thời gian cách ly của phần lớn người nhập cảnh và đe dọa các kế hoạch du lịch Tết bằng các lệnh cấm bay đột ngột đối với những hãng hàng không vô tình chở hành khách nhiễm Covid-19.

Trong một cuộc khảo sát được công bố vào tháng này, Phòng Thương mại Anh nhận thấy 70% người hy vọng có thêm nhân sự ở Hong Kong đã gặp nhiều khó khăn do các quy định cách ly ngặt nghèo.

“Trong khi phần còn lại của thế giới đã mở cửa cho du lịch quốc tế, Hong Kong có nguy cơ ngày càng bị cô lập với tư cách là trung tâm tài chính toàn cầu”, trích phần tổng quan về kết quả khảo sát. Cuộc khảo sát cũng cho biết các giám đốc điều hành cấp cao đã chuyển đến Singapore hoặc Dubai, nơi biên giới rộng mở hơn.

Jan Willem Moller, Chủ tịch Phòng Thương mại Hà Lan ở Hong Kong, cho biết khoảng 1/4 số doanh nhân Hà Lan đã rời đi trong năm nay, và con số sẽ còn tăng nếu quy định cách ly vẫn duy trì. Đồng nghiệp ở các phòng khác cũng báo cáo thực trạng tương tự.

Khu cách ly tập trung Penny's Bay ở Hong Kong. Ảnh: Paul Yeung/Bloomberg.

Cô lập

Ở tuyến đầu của các hạn chế Covid-19 chính là các phi công, đặc biệt tại hãng hàng không Cathay Pacific của Hong Kong.

Một số người chấp nhận sống với “vòng xoay khép kín” giữa công việc và thời gian cách ly dài ngày để có thể tái hòa nhập cộng đồng. Chẳng hạn, vào ngày nghỉ, các thành viên phi hành đoàn bị cấm rời khỏi khách sạn, chỉ sinh hoạt trong một bong bóng kín.

Đôi khi, Cathay yêu cầu các khách sạn nước ngoài chỉ cung cấp cho phi hành đoàn chìa khóa sử dụng một lần để ngăn họ rời khỏi phòng cách ly, theo chia sẻ của 2 phi công của hãng.

“Rất nhiều đồng nghiệp của tôi đang ở giới hạn chịu đựng cuối. Tôi thì quá mệt mỏi rồi và không thấy tương lai ở nghề này”, một phi công mới nghỉ việc gần đây sau 15 năm đồng hành với Cathay nói.

Kể từ tháng 5, ít nhất 240 phi công của hãng hàng không này xin nghỉ việc. Một số phi công cho biết hiện hãng đang quay cuồng trong khó khăn, còn tinh thần nhân viên đã chạm đáy sau đợt cắt giảm lương khủng khiếp vào năm ngoái.

Sự phẫn nộ lan rộng ở Hong Kong vào tháng trước khi hơn 120 sinh viên được yêu cầu tới trại cách ly tập trung có tên Penny’s Bay. Họ được cho là F1 của một phi công dương tính với Covid-19 trên chuyến bay từ Đức.

Không gian trong một phòng cách ly ở Penny's Bay hồi tháng 3. Ảnh: Joel Flynn/Reuters.

Trong một tuyên bố vào tháng 12, Oneworld Cockpit Crew Coalition, liên minh các nghiệp đoàn phi công thuộc mạng lưới Oneworld, bao gồm Cathay, cho biết các phi công của hãng phải đối mặt với những điều kiện làm việc “không thể chấp nhận được”.

Một phi công làm việc cho Cathay hơn 20 năm cho biết cuộc di cư “chỉ mới bắt đầu”.

“Chỉ một, hai hoặc ba năm cách ly nữa thôi là Hong Kong chẳng còn ai cả. Một số phi công thậm chí chưa được gặp vợ con của họ trong 2 năm qua”, người này nói thêm.

Ngoài các quy định cách ly, Hong Kong tạm thời cấm các chuyến bay của những hãng hàng không bị phát hiện chở ít nhất 4 hành khách có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19 đến.

Việc thay đổi chuyến bay khiến nhiều người không kịp gặp mặt người thân đang hấp hối lần cuối, cũng như ngành du lịch. Tình trạng thiếu phòng khách sạn để cách ly càng tăng thêm nỗi bức xúc.

Trong khi đó, các doanh nghiệp bao gồm ngân hàng, truyền thông và chuỗi nhà hàng bắt đầu phải trả cho nhân viên hàng nghìn USD để bù đắp chi phí cách ly - làm tăng thêm gánh nặng duy trì doanh nghiệp tại một trong những thành phố đắt đỏ nhất thế giới.

Chính quyền Hong Kong đã thừa nhận những gián đoạn, nhưng vẫn duy trì khẳng định rằng các quy định cách ly nghiêm ngặt là cần thiết.

Trong một cuộc phỏng vấn với phương tiện truyền thông địa phương, Eddie Yue, Giám đốc điều hành của Cơ quan tiền tệ Hong Kong, cho biết họ đã lập một nhóm “giao rượu và đồ ăn ngon” cho các nhân viên tài chính đang cách ly với hy vọng sẽ làm họ “bớt tức giận với Hong Kong”.

Ánh Dương