Hợp chất hóa học gây tổn hại chức năng não

Não cá bị tác động bởi BPA và BPS.

Nghiên cứu đã điều tra cách các hợp chất này tác động đến những tế bào thần kinh trong não người trưởng thành. Các nhà khoa học phát hiện, những chất này có khả năng làm gián đoạn vĩnh viễn quá trình truyền tín hiệu và can thiệp vào các mạch thần kinh liên quan đến nhận thức.

BPA, hay bisphenol A, là một hóa chất được sử dụng phổ biến trong thực phẩm, đồ uống và các loại bao bì khác trong nhiều thập kỷ. Song, các chuyên gia ngày càng lo ngại rằng, chất này có thể xâm nhập vào đồ tiêu dùng. Chúng có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe con người theo những cách khác nhau, từ rối loạn chức năng nội tiết đến ung thư. Do đó, nhựa “không chứa BPA” được coi là một sự thay thế an toàn hơn.

Một trong những lựa chọn thay thế đó là bisphenol S (BPS). Tuy nhiên, ngày càng nhiều nghiên cứu chứng minh rằng, BPS không tốt cho sức khỏe. Một nghiên cứu thực hiện trên chuột vào năm ngoái cho thấy, BPS có thể làm thay đổi biểu hiện của các gen trong nhau thai. Chất này có khả năng làm gián đoạn sự phát triển não bộ của thai nhi.

Mới đây, các nhà khoa học từ Đại học Bayreuth (Đức) đã tiến hành nghiên cứu điện sinh lý học trên các tế bào thần kinh của cá vàng sau khi bị tác động bởi BPA và BPS. Các thí nghiệm này tập trung vào hai tế bào thần kinh lớn nhất trong não cá - tế bào Mauthner. Chúng tham gia vào quá trình xử lý tất cả các kích thích cảm giác và giúp động vật có xương sống thoát khỏi những kẻ săn mồi.

Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra sự cố trong quá trình phối hợp giữa các tế bào não và tế bào khác kích thích. Cụ thể, các chất này tác động đến quá trình truyền hóa học và điện của các tín hiệu qua khớp thần kinh. Chúng can thiệp vào các mạch chủ chốt để xử lý kích thích âm thanh và hình ảnh. Sự phá vỡ mối quan hệ kích thích - ức chế có liên quan đến một loạt rối loạn hệ thần kinh.

Elisabeth Schirmer - tác giả nghiên cứu cho biết: “Chúng tôi rất ngạc nhiên về việc nhiều chức năng quan trọng của não cá bị ảnh hưởng bởi hóa chất được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp. Khi các tế bào não tiếp xúc với một lượng nhỏ BPA hoặc BPS trong một tháng, thiệt hại là không thể tránh khỏi”.

Trong khi đó, đồng tác giả, Tiến sĩ Peter Machnik nhận định, những phát hiện này chứng minh rằng, BPA và BPS cũng có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến não của người trưởng thành.

“Trong bối cảnh đó, điều cần thiết là khoa học và công nghiệp phải phát triển các chất mới để thay thế BPA và BPS, nhưng vẫn an toàn đối với sức khỏe con người”, ông Machinik cho biết.