Hợp đồng mới tăng cả triệu đồng/tháng, người đi thuê lo lắng thương lượng với chủ nhà

Anh Đông quê Quảng Nam, chuyển vào TP.HCM học và làm đã gần 10 năm. Vì không thể mua được nhà, gia đình anh vẫn phải “co kéo” thuê căn hộ để ở. Đầu tháng 7/2023, anh Đông chuyển sang Phú Nhuận để thuê một căn hộ giá 9 triệu đồng/tháng, hợp đồng ký 3 năm.

Giá thuê nhà tiếp tục "leo thang"

Đầu tháng 6/2024, khi hợp đồng năm đầu tiên chuẩn bị kết thúc, anh Đông và vợ “choáng váng” vì chủ nhà thông báo giá thuê sẽ tăng thêm 1.350.000 đồng, tương đương mức tăng “kịch khung” 15%, với hợp đồng năm thứ 2 từ đầu tháng 7 tới.

“Tôi ngay lập tức phải ngồi lại với chủ nhà để thương lượng. Dù đã dùng đủ lý lẽ để thuyết phục, từ năn nỉ ỉ ôi đến “dọa” chuyển nhà, nhưng cuối cùng tôi vẫn phải chấp nhận mức giá tăng thêm 900 nghìn đồng, tức 10%, vì theo như lời chủ nhà thì mặt bằng chung nó thế”, anh Đông chia sẻ.

Cơn khát nhà cho thuê giá rẻ đang ngày càng lên cao.

Đúng như khẳng định của vị chủ nhà của anh Đông, mặt bằng chung giá thuê nhà ở TP.HCM đang liên tục tăng. Khảo sát của VnBusiness tại các khu nhà/căn hộ cho thuê trên các trục đường Nguyễn Hữu Cảnh, Ngô Tất Tố, Phạm Viết Chánh... ở Bình Thạnh, hay một số quận lân cận như quận 3, quận 2, Phú Nhuận... cho thấy hầu hết giá đã tăng trên dưới 20% so với cùng kỳ năm 2023, ở mức 8-15 triệu đồng/tháng.

Trong khi đó, theo dữ liệu thăm dò của Nhà Tốt, giá căn hộ cho thuê tại hơn 50% số quận, huyện trên địa bàn TP.HCM tăng 4-40% trong 1 năm qua. 70% hợp đồng thuê nhà được ký mới (thường là theo năm) với mức giá tăng 10 - 20% hoặc hơn.

Điển hình, tại TP.Thủ Đức, giá thuê nhà trung bình tăng từ 9,2 triệu lên 10,3 triệu đồng/tháng, tương đương 12,4%. Tương tự, mức thuê ở quận 4, Phú Nhuận tăng 17-28% so với giữa năm 2023, lần lượt là 13,5 triệu và 9,6 triệu đồng/tháng.

Báo cáo của JLL cũng chỉ ra thị trường chung cư cho thuê tại TP HCM đang trong chu kỳ tăng giá. Quý đầu năm 2024, giá thuê tăng 1,6% theo quý và 5,9% theo năm, đạt trung bình 10 USD/m2/tháng. Biến động này ghi nhận ở các dự án mới, chất lượng cao, trong khi phần còn lại của thị trường vẫn ổn định.

Bao giờ có nhà cho thuê vừa túi tiền?

Cũng giống như ở TP.HCM, giá nhà cho thuê tại Hà Nội cũng đang tăng mạnh, rất khó để tìm căn hộ cho thuê 2 phòng ngủ có mức giá 6-7 triệu trong thời điểm này.

Khảo sát cho thấy, tại một số khu căn hộ trên đường Nguyễn Cơ Thạch (Nam Từ Liêm) giá cho thuê đã tăng từ 7-8 triệu đồng/tháng lên 9-10 triệu đồng/tháng (căn 2-3 phòng ngủ). Tại một số chung cư cũng có mức giá thuê tăng từ 1 đến 3 triệu đồng/tháng.

Đơn cử, tại dự án Văn Phú Victoria (quận Hà Đông) cuối năm 2023 giá thuê chỉ dao động trong khoảng 8,3-12,5 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, mức giá hiện nay đã tăng lên 10,3-14,1 triệu đồng/tháng. Hay tại An Bình Plaza (Nam Từ Liêm), tăng từ 10,5-15,5 triệu đồng/tháng lên 11,3-18 triệu đồng/tháng…

Bà Nguyễn Hoài An, chuyên gia của CBRE, dự báo trong năm 2024, giá cho thuê căn hộ chung cư sẽ vẫn giữ mức tăng trung bình 3 - 5%. Tỷ lệ này có thể tăng tùy theo biến động thực tế, song điều đáng “mừng” là sẽ không quá 10%.

Giá liên tục leo thang đang khiến nhiều người đi thuê nhà gặp áp lực lớn về tài chính. Trong bối cảnh đó, một câu hỏi đặt ra là bao giờ nguồn cung nhà cho thuê giá rẻ được cải thiện, giúp giải “cơn khát” đang lên tới đỉnh điểm cho người dân?

Ở góc nhìn của đơn vị quản lý, ông Trịnh Quang Minh, Trưởng ban quản lý dự án thiết chế công đoàn, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, nhận định trong bối cảnh giá nhà tăng quá cao, việc phát triển nhà ở xã hội cho thuê là tất yếu.

Tuy nhiên, để làm được cần tháo gỡ 3 khó khăn khi làm nhà ở xã hội cho thuê. Thứ nhất là về thu hút nguồn lực đầu tư, thứ hai là vị trí quỹ đất làm dự án, và thứ ba là giá cho thuê phải hợp lý.

Hiện Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có dự án nhà ở xã hội quy mô 244 căn cho thuê thí điểm ở Hà Nam. Dự án vừa đưa ra thì lượng người lao động thuê đã kín trong thời gian ngắn, giá cho thuê chỉ 1,2 -1,4 triệu đồng/tháng.

Khó khăn nhất hiện tại, theo ông Minh, là quỹ đất phát triển dự án, nhiều địa phương bố trí quỹ đất nhưng vị trí quá xa, heo hút và không có các hạ tầng đi kèm dẫn tới “ế” khách. Vì vậy, các địa phương cần quan tâm, bố trí quỹ đất hợp lý để dễ dàng phát triển các khu nhà ở thuận tiện về đi lại, hạ tầng cho người lao động.

Trong khi đó, ở góc nhìn doanh nghiệp, ông Lê Hữu Nghĩa, Tổng giám đốc công ty Lê Thành, thẳng thắn nhìn nhận doanh nghiệp làm nhà ở xã hội cho thuê là tự sát. Bởi, nhà ở xã hội cho thuê phải có mức giá rẻ, trong khi lãi suất ngân hàng hiện quá cao, doanh nghiệp thu không đủ bù chi, nên ít người muốn làm.

Với những diễn biến thực tế, ông Nghĩa cho rằng để tăng nguồn cung nhà ở xã hội cho thuê, chỉ có Nhà nước hoặc tổ chức công đoàn có sẵn nguồn tài chính và được giao đất sạch mới làm nổi. Nếu doanh nghiệp làm, cần có thêm các chính sách hỗ trợ về vốn lãi suất thấp, quỹ đất sạch, đồng thời đẩy nhanh quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư dự án…

Rõ ràng, để có thêm nguồn cung nhà cho thuê giá rẻ, trước hết phụ thuộc vào bàn tay quản lý của Nhà nước. Bên cạnh đó là các gói tài chính hỗ trợ, đơn giản hóa thủ tục pháp lý, vay vốn rẻ, giúp các doanh nghiệp xây dựng nhà ở công nhân, chủ nhà trọ dễ tiếp cận, từ đó giải bài toán số lượng và chất lượng nhà ở cho người dân trong thời gian tới.

Nhật Minh