Hợp nhất 3 Chương trình MTQG để ưu tiên nguồn lực cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất việc hợp nhất 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, đề nghị có cơ chế không làm giảm chính sách, không gián đoạn, giảm nguồn lực đầu tư; ưu tiên tập trung nguồn lực cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý việc ưu tiên nguồn lực, tăng định mức phân bổ vốn cho các xã đặc biệt khó khăn, xã nghèo, vùng đồng bào DTTS, miền núi. Trong ảnh: Mùa vàng ở vùng đồng bào DTTS và miền núi. Ảnh: Hoàng Dưỡng
Ưu tiên, tập trung nguồn lực đầu tư cho vùng đồng bào DTTS và miền núi
Văn phòng Quốc hội vừa ban hành Thông báo số 4665/TB-VPQH ngày 27/11/2025 về Kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với Chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững; phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2026 – 2035.
Theo đó, ngày 24/11/2025, tại Phiên họp thứ 51, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xem xét, cho ý kiến về chủ trương đầu tư Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2026 - 2035 theo Tờ trình của Chính phủ.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với Tờ trình của Chính phủ về chủ trương hợp nhất 3 Chương trình MTQG (xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi) thực hiện trong giai đoạn 2021 - 2025 thành 1 Chương MTQG thực hiện trong giai đoạn 2026 - 2035 để tập trung nguồn lực, nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành, khắc phục tồn tại, hạn chế của giai đoạn trước. Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư Chương trình MTQG.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan có liên quan rà soát, nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến thẩm tra sơ bộ của Hội đồng Dân tộc, các ủy ban của Quốc hội để hoàn thiện Tờ trình, dự thảo Nghị quyết và các tài liệu có liên quan trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý: cần thuyết minh rõ hơn việc hợp nhất, cách thức xử lý những tồn tại, hạn chế của giai đoạn trước, cơ chế bảo đảm không giảm chính sách, không gián đoạn, giảm nguồn lực đầu tư cho Chương trình; quan điểm ưu tiên, tập trung nguồn lực đầu tư cho vùng DTTS và miền núi; sớm hoàn thiện, ban hành bộ tiêu chí về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững phù hợp với đặc thù vùng miền; rà soát việc phân định xã, thôn, vùng đồng bào DTTS và miền núi bảo đảm xây dựng Chương trình.
Đồng thời, tiếp tục rà soát, đổi mới giải pháp, cách làm, bảo đảm minh bạch, không chồng chéo giữa các hợp phần và nhóm nhiệm vụ; rà soát kỹ đối tượng, địa bàn; bảo đảm không bỏ sót đối tượng và không trùng lặp về đầu tư giữa các hợp phần, nhiệm vụ cũng như với các Chương trình MTQG khác; không đưa vào Chương trình những nhiệm vụ mang tính thường xuyên của bộ, ngành, địa phương.
Giao bộ chuyên ngành quản lý nhà nước về dân tộc chủ trì hợp phần 2
Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất việc giao một cơ quan làm đầu mối, chủ Chương trình; làm rõ trách nhiệm của cơ quan chủ Chương trình, giao rõ cơ quan chủ trì từng hợp phần, nội dung và cơ quan phối hợp. Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi tích hợp từ 118 chính sách dân tộc, đề nghị Chính phủ cân nhắc, quan tâm giao bộ chuyên ngành quản lý nhà nước về dân tộc, chủ trì, phối hợp các cơ quan hữu quan thực hiện hợp phần 2.
Quy định rõ cơ chế phối hợp bắt buộc giữa các bộ, ngành, địa phương, trách nhiệm giải trình; phân cấp, phân quyền gắn với nguồn lực cho địa phương; tăng cường vai trò của cấp xã trong tổ chức thực hiện; có cơ chế giám sát để kiểm soát rủi ro, tránh dàn trải.
Thông báo cũng nêu rõ việc lưu ý rà soát, xác định rõ đối tượng thụ hưởng, bảo đảm rõ ràng, có trọng tâm; ưu tiên nguồn lực, tăng định mức phân bổ vốn cho các xã đặc biệt khó khăn, xã nghèo, vùng đồng bào DTTS, miền núi; mục tiêu tổng quát và cụ thể cần được lượng hóa, bảo đảm khả thi, phù hợp với nguồn lực và bối cảnh của giai đoạn 2026 - 2030, tránh đặt mục tiêu quá rộng, quá cao.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu làm rõ căn cứ xây dựng tổng nguồn lực huy động thực hiện Chương trình hợp nhất, có so sánh, tương thích và cân đối với 3 Chương trình của giai đoạn trước; nghiên cứu quy định rõ nguồn lực cho từng hợp phần; tính toán cơ cấu nguồn vốn và khả năng huy động, tránh mâu thuẫn giữa mục tiêu và nguồn lực; đánh giá kỹ khả năng bố trí vốn đối ứng của địa phương và cộng đồng; quy định tỷ lệ đối ứng phù hợp đối với các địa phương khó khăn, vùng DTTS và miền núi…
