HTX củ năng Pró: Vượt khó giữa đại dịch

Nông dân chăm sóc ruộng củ năng

Ông Châu Văn Kỳ, Chủ tịch UBND xã Pró chia sẻ, cây củ năng là một trong những cây trồng chính, mang lại thu nhập ổn định cho người nông dân địa phương. Vốn là loài cây ưa sống trong đất ruộng trũng, giàu bùn, bà con địa phương đã dần chuyển đổi đất lúa 2 vụ sang trồng 1 vụ lúa, 1 vụ củ năng. Với thu nhập xấp xỉ 150 triệu đồng/ha/vụ và mức đầu tư không nhiều, công chăm sóc vừa phải, cây củ năng mang lại thu nhập cao hơn cây lúa từ 2 - 3 lần. Người Pró, chủ yếu là bà con Chu Ru, K’Ho đã quen với củ năng, thứ cây thân thảo trên những cánh đồng. Toàn xã có tới 350 ha đất lúa chuyển sang trồng củ năng.

Ông Kỳ cũng cho biết, để tăng giá trị cho cây củ năng, xã đã đồng hành cùng nông dân thành lập HTX củ năng Pró, nơi tập trung các nông hộ trồng củ năng đồng thời là một kênh tiêu thụ củ năng rất hiệu quả cho nông dân. Thành lập cuối năm 2019, năm 2020, HTX củ năng thu mua cho nông dân gần 3 ngàn tấn củ năng, chiếm gần 40% sản lượng củ năng toàn xã. Ông Tôn Trung Sơn, Giám đốc HTX củ năng Pró cho biết: “HTX củ năng chúng tôi được thành lập với mục tiêu đồng hành cùng nông dân trồng củ năng toàn xã, đoàn kết để xây dựng thương hiệu củ năng Pró. Cây củ năng gắn bó với người nông dân, với đất Pró và chúng tôi hướng tới việc cây củ năng có thể mang lại thu nhập tốt cho người trồng”. Được biết, HTX củ năng Pró đã xây dựng được vùng nguyên liệu đạt chứng chỉ VietGAP, đã đăng ký thương hiệu Đà Lạt - Kết tinh kỳ diệu từ đất lành và đăng ký chương trình mỗi xã một sản phẩm đạt OCOP 3 sao. Thậm chí, HTX làm QR code để người tiêu dùng có thể định vị vị trí, vùng trồng của HTX.

HTX có 40 thành viên với 40 ha củ năng, hầu hết đều là bà con người Chu Ru, K’Ho bản địa. Ông Sơn cung cấp, HTX hỗ trợ đầu tư cho xã viên như cho mượn tiền cày đất, cung cấp giống, phân không lấy lãi, tới mùa thu hoạch xã viên cung cấp cho HTX rồi mới trừ số còn thiếu. HTX thu mua theo giá thị trường và luôn nhỉnh hơn một chút, vì vậy riêng vụ năng 2020 HTX thu mua được gần 3 ngàn tấn củ, chiếm 1/3 sản lượng của cả vùng củ năng Pró. Tuy nhiên, niên vụ củ năng 2021, HTX nói riêng và người trồng củ năng Pró nói chung gặp khó khăn rất lớn. Thành phố Hồ Chí Minh và vùng đồng bằng Nam Bộ, thị trường lớn của củ năng Pró bùng nổ đợt dịch thứ 4. Tháng 8, mùa thu hoạch củ năng cũng là lúc toàn vùng giãn cách, thị trường gần như đóng băng cho các loại nông sản, trong đó có củ năng. Vì vậy, đúng dịp thu hoạch nhưng đầu ra cho củ năng khá khó khăn.

Cùng với chính quyền xã Pró và huyện Đơn Dương, HTX củ năng Pró tìm mọi phương pháp để kiếm đầu ra cho cây củ năng. Thông qua các liên kết xúc tiến thương mại giữa các tỉnh, thành phố, HTX trân trọng đề nghị các tỉnh, thành bạn hỗ trợ giới thiệu sản phẩm củ năng Pró tới người tiêu dùng. Giá củ năng cũng ở mức vừa phải với mục tiêu bán hết hàng cho nông dân. HTX cũng đang triển khai các kênh phân phối hiện đại 4.0, thông qua các sàn thương mại điện tử để tiêu thụ sản phẩm cho bà con.

Tuy nhiên, ông Tôn Trung Sơn cũng thể hiện nỗi băn khoăn của mình cho tương lai của vùng sản xuất củ năng. Củ năng Pró hiện chủ yếu vẫn cung cấp dưới dạng tươi, chưa qua chế biến, chỉ ở mức thu hoạch, rửa sạch, đóng bao và chuyển đi trong ngày. Ông Sơn cho biết: “Mục tiêu của HTX là chế biến củ năng sâu hơn chứ không chỉ bán tươi nguyên củ. Chúng tôi đang tính toán kế hoạch xây nhà xưởng, mua máy móc, kho lạnh để gọt củ năng theo size khách hàng đặt, giá cả củ năng sẽ tốt hơn nhiều. Thực sự qua mùa dịch mới thấy, nếu có kho lạnh để bảo quản, nông dân đã không phải chịu áp lực bán tươi như hiện nay”. Chế biến sâu sản phẩm củ năng sẽ tăng giá trị cho loại cây đặc biệt trên những chân ruộng sâu đất Pró, mang lại no ấm cho những gia đình nông dân.

DIỆP QUỲNH