Huế và định hướng trở thành đô thị sáng tạo của UNESCO
Mục tiêu trên được các chuyên gia đưa ra và trao đổi tại hội thảo 'Mạng lưới Thành phố sáng tạo của UNESCO và khả năng chuyển hóa các nguồn tài nguyên văn hóa ở Huế' do Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam phối hợp với Viện Nghiên cứu Phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức sáng 22/9 tại TP. Huế.
Hội thảo thu hút các chuyên gia, nhà nghiên cứu văn hóa khắp cả nước. Đến dự có Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Ngọc Thọ.
Huế có nhiều cơ hội, điều kiện trở thành thành phố sáng tạo
Tại Hội thảo, các đại biểu chia sẻ kinh nghiệm xây dựng hồ sơ ứng cử cũng như duy trì và phát huy yếu tố sáng tạo, đánh giá những cơ hội, tiềm năng, thách thức. Từ đó đề xuất mô hình thành phố sáng tạo đối với Huế cũng như các giải pháp hữu hiệu để xây dựng mạng lưới thành phố sáng tạo của Việt Nam nằm trong hệ thống thành phố sáng tạo của UNESCO.
Trong đó, nhiều ý kiến tập trung vào tiêu chí ghi danh vào mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO - tham chiếu với điều kiện của Việt Nam; cơ hội và lựa chọn, điều kiện để TP. Huế đáp ứng các tiêu chí này.
Các đại biểu cũng thảo luận thực trạng và xu hướng phát triển công nghiệp sáng tạo ở các thành phố của Việt Nam, đặc biệt tham chiếu cho trường hợp TP. Huế theo định hướng đô thị sinh thái và di sản.
Bên cạnh đó là cơ hội hợp tác giữa Huế và các thành phố khác trong mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO, cũng như giá trị của việc tham gia mạng lưới này đối với Huế; các chính sách và giải pháp cần thiết để hỗ trợ sự phát triển các ngành kinh tế sáng tạo của Huế. Trong đó, hai lĩnh vực mà Huế đang hướng đến xây dựng hồ sơ tham gia mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO đó là thủ công và nghệ thuật dân gian, ẩm thực.
Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO (UNESCO Creative Cities Network - UCCN) được khởi xướng vào năm 2004 với mục tiêu thúc đẩy sự hợp tác giữa các thành phố lấy sáng tạo là yếu tố chiến lược để phát triển đô thị bền vững.
Tập trung vào nhiều lĩnh vực sáng tạo đa dạng, các thành phố thuộc UCCN cùng cam kết đóng góp vào tầm nhìn chung của mạng lưới thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm, phát triển quan hệ đối tác, tôn trọng sự đa dạng và đảm bảo sự tích hợp của văn hóa, sáng tạo vào mọi mặt của đời sống xã hội.
Với tôn chỉ và tầm nhìn này, UCCN đã đón nhận sự hưởng ứng tích cực của cộng đồng quốc tế. Đến năm 2023, 301 thành phố đã gia nhập mạng lưới này, trong đó có 61 thành phố đăng ký với lĩnh vực âm nhạc. Trên tinh thần tôn trọng nguyên tắc và giá trị cốt lõi của UCCN, các hoạt động gắn với thành phố sáng tạo đòi hỏi sự tham gia tích cực, chủ động và sự đóng góp của nhiều chủ thể, bao gồm các nhà quản lý, nghệ sỹ và người thực hành văn hóa và sáng tạo, các nhà nghiên cứu, các doanh nghiệp và công chúng…
Tạo bước chuyển đổi hài hòa trong phát triển
PGS. TS Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam cho biết, tại Việt Nam, cho đến thời điểm này, Hà Nội là thành phố duy nhất đã chính thức tham gia mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO ở lĩnh vực Thiết kế.
Hà Nội đã và đang từng bước thực hiện các sáng kiến đã cam kết khi tham gia mạng lưới với 3 sáng kiến ở cấp địa phương: Kiến tạo Trung tâm thiết kế sáng tạo Hà Nội, Xây dựng và hỗ trợ các không gian sáng tạo tại Hà Nội, Sản xuất chương trình truyền hình Tài năng sáng tạo và 3 sáng kiến ở cấp quốc tế: Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội, Diễn đàn Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO ở khu vực Đông Nam Á và Mạng lưới nhà thiết kế sáng tạo trẻ.
Theo bà Phương, sau khi Hà Nội tham gia vào mạng lưới các thành phố sáng tạo vào năm 2019. Năm 2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục triển khai kế hoạch xây dựng Đề án Phát triển mạng lưới thành phố sáng tạo Việt Nam, và đã xác định các thành phố tiềm năng: Hạ Long, Huế, Đà Nẵng, Đà Lạt, Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh.
Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Phan Ngọc Thọ một lần nữa khẳng định Huế là vùng đất có chiều dài lịch sử, hội tụ những giá trị đặc sắc trong dòng chảy văn hóa Việt Nam qua nhiều thời kỳ. Huế tự hào những gì đang được giữ gìn, kế thừa và đang cố gắng phát huy giá trị dòng chảy văn hóa ấy trong bối cảnh nhân dân tỉnh nhà đang tập trung nỗ lực xây dựng Thừa Thiên Huế trở thành thành phố trực thuộc trung ương trên nền tảng bảo tồn, phát huy giá trị di sản và bản sắc văn hóa Huế.
Quá trình phát triển đô thị Huế hướng đến đô thị di sản trong đó quan điểm phát triển hài hòa, tiếp nối giữa truyền thống với hiện đại, giữa bảo tồn và phát triển, giữa khí chất thâm trầm của Cố đô Huế với khí thế đổi mới sáng tạo là định hướng xuyên suốt cho phát triển đô thị Huế trong các lĩnh vực. Việc lựa chọn mô hình đô thị sáng tạo là định hướng quan trọng đối với Huế nhằm tạo ra bước chuyển đổi hài hòa trong phát triển, là cơ hội để chuyển giá trị di sản thành tài sản để người dân có thể làm giàu từ chính những gì họ đang có, đang tự hào gìn giữ.