Hướng cho học trò phát huy bản sắc văn hóa dân tộc mình

Học Trường THCS Chiềng Sinh (xã Chiềng Sinh tỉnh Điện Biên).

Phát huy tính chủ động

Từ lâu tại Trường THCS Chiềng Sinh (xã Chiềng Sinh tỉnh Điện Biên), trong công tác giảng dạy, nhà trường đã chú trọng kết hợp linh hoạt giữa phương pháp giáo dục hiện đại và lồng ghép yếu tố văn hóa truyền thống để đưa vào bài học, giúp học sinh dân tộc thiểu số vừa có tri thức, kỹ năng để tự tin hòa nhập và phát triển, vừa giữ gìn được bản sắc văn hóa dân tộc mình.

Bà Nguyễn Thị Kim Chung, Hiệu trưởng nhà trường cho biết để khơi gợi tình yêu văn hóa và niềm tự hào dân tộc nơi học sinh không khó, nhưng cần đi vào cụ thể. Trên tinh thần ấy, các thầy cô trong nhà trường định hướng đổi mới phương pháp dạy học là tập trung đổi mới cách thức giảng dạy theo hướng phát huy tính chủ động, sáng tạo của học sinh.

Đồng thời, nhà trường tăng cường giáo dục kỹ năng sống, xây dựng một môi trường học tập bình đẳng, thân thiện.

Học sinh tham gia các hoạt động.

Nhằm đưa nội dung văn hóa dân tộc đi sâu vào bài học, nhà trường lồng ghép nội dung về văn hóa, phong tục tập quán dân tộc vào chương trình học.

“Chúng tôi quán triệt thầy cô chú trọng tích hợp kiến thức văn hóa địa phương vào các môn học như Lịch sử, giáo dục địa phương. Thông qua đó giúp học sinh nhận biết sự phát triển văn hóa qua các thời kỳ và tiếp thu có chọn lọc”, bà Chung chia sẻ.

Không dừng lại ở đó, bà Chung tin tưởng rằng để các hoạt động có hiệu quả còn cần sự tham gia tích cực của học sinh, khuyến khích học sinh chủ động tìm hiểu, sưu tầm và giới thiệu về các giá trị văn hóa quê hương, dân tộc mình.

Do đó các hoạt động ngoại khóa giúp học sinh thực hành và gìn giữ các điệu múa, nghề truyền thống của dân tộc được tổ chức thường niên tạo sân chơi cho các em tự tin thể hiện.

Thông qua các hoạt động này, nhiều em học sinh không chỉ thích thú mặc trang phục truyền thống trong ngày hội mà còn biết tìm hiểu, học hát dân ca, múa truyền thống và tích cực tham gia các phong trào, hoạt động của bản làng trong những dịp Lễ, Tết.

“Năm học vừa qua, buổi hoạt động ngoại khóa với chủ đề “Hoạt động trải nghiệm văn hóa” trong đó có nội dung hát tiếng Thái đã nhận được sự hào hứng và thích thú tham gia của các em. Đây là tín hiệu đáng mừng vì không chỉ học thuộc lời bài hát mà các em còn tự tin sáng tạo ra các điệu múa mới, kết hợp với âm nhạc truyền thống”, Hiệu trưởng nhà trường cho biết.

Ba môi trường quan trọng

Theo bà Nguyễn Thị Kim Chung, trong vấn đề phát huy bản sắc, gia đình và cộng đồng giữ vai trò nền tảng trong việc bảo tồn văn hóa cho thế hệ trẻ. Cụ thể, gia đình truyền dạy ngôn ngữ, phong tục, nếp sống hằng ngày, trong khi cộng đồng tạo môi trường thực tế qua lễ hội, sinh hoạt văn hóa.

Hai môi trường ấy kết hợp với phương pháp giáo dục sẽ giúp học sinh vừa học, vừa trải nghiệm, từ đó hình thành niềm tự hào và ý thức giữ gìn bản sắc dân tộc.

Đúc kết từ kinh nghiệm đó, nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục gắn với bảo tồn và phát huy văn hóa dân tộc, nhà trường chú trọng đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính chủ động, sáng tạo của học sinh.

Bên cạnh đó, trường đã lồng ghép các nội dung giáo dục văn hóa truyền thống vào hoạt động giảng dạy và ngoại khóa.

Học sinh tham gia các hoạt động.

Ban giám hiệu trường cũng giao Đoàn Thanh niên nhiệm vụ tổ chức thêm các sân chơi, câu lạc bộ, phối hợp tổ chức ngày hội văn hóa dân tộc giúp học sinh được trải nghiệm, thực hành và tự hào về bản sắc quê hương.

Tăng cường phối hợp với phụ huynh và chính quyền địa phương để tạo môi trường giáo dục toàn diện, vừa gìn giữ giá trị truyền thống, vừa đáp ứng yêu cầu hội nhập.

Bằng những hoạt động cụ thể, ý thức và thái độ của học sinh đã có nhiều chuyển biến tích cực. Nếu như trước kia học sinh còn ít quan tâm, chưa thực sự thấy rõ giá trị của những thực hành phong tục, ngôn ngữ hay trang phục truyền thống thì thông qua các hoạt động giáo dục, trải nghiệm và phong trào do nhà trường phát động, học sinh đã tham gia với tâm thế chủ động hơn, tự hào hơn khi giới thiệu nét đẹp văn hóa của dân tộc mình.

“Gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc không chỉ là trách nhiệm mà còn là niềm tự hào mà mỗi học sinh cần ý thức rõ ràng để học hỏi và lan tỏa những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc mình. Vừa vững gốc, vừa mở rộng tầm nhìn, thế hệ trẻ mới có thể tự tin hội nhập”, bà Chung chia sẻ.

Duy Đạt