Hướng dẫn trình tự, thủ tục xử phạt vi phạm hành chính trong ngành Hải quan

Theo đó, Quyết định số 760/QĐ-CHQ thay thế Quyết định số 166/QĐ-TCHQ ngày 18/1/2021 về việc ban hành Bản hướng dẫn trình tự, thủ tục xử phạt vi phạm hành chính, giải quyết khiếu nại về xử phạt vi phạm hành chính ngành Hải quan.

Quy định cụ thể nội dung các công việc mà công chức hải quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính.

Xác định rõ trách nhiệm và nội dung công việc cụ thể của công chức Hải quan (bao gồm công chức được giao nhiệm vụ và công chức có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật, Hải quan là đơn vị được giao thụ lý vụ vi phạm) trong quá trình thực hiện thủ tục xử phạt, đồng thời hướng dẫn rõ về bộ hồ sơ trong từng bước thực hiện (nếu có).

Ví dụ: Hướng dẫn cụ thể về thủ tục tiếp nhận và giải quyết nội dung giải trình (Điều 14); Quy định cụ thể trách nhiệm của người có thẩm quyền trong việc ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính (khoản 1 Điều 19). Quy định hướng dẫn mới về thủ tục chuyển và tiếp nhận hồ sơ vụ việc vi phạm (Điều 24); thủ tục chuyển vụ vi phạm hành chính vượt thẩm quyền xử phạt trong nội bộ cơ quan hải quan (Điều 25); thủ tục chuyển hồ sơ vụ vi phạm có dấu hiệu tội phạm hình sự và tiếp nhận hồ sơ vụ vi phạm để xử phạt hành chính (Điều 26).

Bên cạnh đó, quyết định cũng xác định rõ ràng, cụ thể trách nhiệm của công chức hải quan trong việc áp dụng biện pháp ngăn chặn khám phương tiện vận tải, đồ vật theo thủ tục hành chính (Điều 31). Quy định cụ thể nội dung các công việc mà công chức hải quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính, cơ quan Hải quan liên quan đến các bước trong quy trình xử phạt vi phạm hành chính cũng là để phù hợp với định hướng mô hình tổ chức của cơ quan Hải quan trong thời gian tới cũng như để bảo đảm việc xử phạt hành chính sẽ không bị gián đoạn nếu có việc thay đổi về cơ cấu tổ chức.

Sửa đổi, bổ sung một số quy định về trình tự, thủ tục xử phạt vi phạm hành chính cho phù hợp với quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính, Nghị định số 118/2021/NĐ-CP, Nghị định số 68/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 118/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính, theo đó, đây là những nội dung thay đổi trực tiếp về thủ tục, trình tự xử phạt cần lưu ý đến công chức thực hiện công tác xử phạt vi phạm hành chính.

Đối với Quyết định số 762/QĐ-CHQ ngày 20/6/2025 ban hành Sổ tay nghiệp vụ xử phạt vi phạm hành chính trong ngành Hải quan.

Theo đó, nội dung trong Sổ tay sẽ hỗ trợ cho nội dung tương ứng trong Hướng dẫn trình tự xử phạt theo hướng “cầm tay chỉ việc" cho công chức. Ví dụ: Đối với nội dung ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính, nếu tại bản hướng dẫn quy định về những đầu việc cụ thể công chức/người có thẩm quyền xử phạt phải thực hiện khi ra quyết định thì phần này trong sổ tay sẽ hướng dẫn cách ghi nội dung trong quyết định xử phạt vi phạm hành chính để bảo đảm đúng quy định và đáp ứng yêu cầu công tác, tính chất vụ vi phạm.

Ngoài những nội dung hướng dẫn đã được bãi bỏ do đưa vào Quyết định hướng dẫn trình tự xử phạt, Sổ tay nghiệp vụ cũng sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ những nội dung để phù hợp với Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính và các Nghị định hướng dẫn thi hành như: Bãi bỏ nội dung hướng dẫn về gia hạn thời hạn ra quyết định xử phạt; Bổ sung đối tượng xử phạt là hộ gia đình chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh, hộ kinh doanh, hộ gia đình, cộng đồng dân cư, đồng thời hướng dẫn cách ghi các đối tượng này trong biên bản vi phạm hành chính; Cập nhật thời hạn lập biên bản vi phạm hành chính; Bổ sung hướng dẫn cách ghi một số nội dung trong biên bản vi phạm, quyết định xử phạt như: tên biên bản, thời điểm, địa điểm lập biên bản, ghi người lập biên bản trong trường hợp có các lực lượng/cơ quan khác phối hợp phát hiện vụ vi phạm, quyền giải trình của tổ chức, cá nhân vi phạm; ghi hình thức xử phạt bổ sung trong quyết định xử phạt…

PV