Hướng nghiệp hiệu quả, mở cửa tương lai
Công tác hướng nghiệp và định hướng nghề nghiệp cho học sinh trung học phổ thông (THPT) có vai trò đặc biệt quan trọng, giúp các em xác định đúng ngành nghề phù hợp với năng lực, sở trường và nhu cầu lao động của xã hội. Xác định tầm quan trọng của công tác hướng nghiệp, thời gian qua, các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho học sinh trong việc lựa chọn ngành nghề phù hợp.

Học sinh Trường PTDT nội trú tỉnh tìm hiều về các trường đại học của Liên bang Nga.
Với học sinh lớp 12, đây là thời điểm quan trọng đưa ra quyết định về ngành học, nghề nghiệp. Chính vì vậy, các hoạt động tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh được tổ chức nhằm cung cấp thông tin kịp thời và chính xác cho học sinh nghiên cứu, xác định ngành nghề. Mới đây, hơn 500 học sinh các trường THPT trên địa bàn tỉnh như: PTDT nội trú tỉnh, chuyên Lê Quý Đôn, Thành phố Điện Biên Phủ, Lương Thế Vinh, Phan Đình Giót và PTDTNT huyện Điện Biên đã có cơ hội gặp gỡ, trao đổi trực tiếp với đại diện các trường đại học đến từ Liên bang Nga. Các em được cung cấp thông tin về chương trình đào tạo, điều kiện tuyển sinh cũng như cơ hội học bổng du học.
Chia sẻ về chương trình này, em Hoàng Như Loan, học sinh Trường PTDT nội trú tỉnh cho biết: “Buổi tư vấn giúp em hiểu rõ hơn về các chương trình đào tạo tại Nga, từ đó mở rộng thêm lựa chọn về con đường học tập của mình. Đây là một cơ hội tốt để học sinh chúng em có thể tiếp cận nền giáo dục tiên tiến; mở ra hướng đi mới cho bản thân em cũng như các bạn trong tương lai”.

Trường THPT Mường Ảng phối hợp với cơ quan chuyên môn tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh THPT.
Không chỉ có hoạt động hướng nghiệp từ các trường đại học quốc tế, các trường THPT trên địa bàn tỉnh rất chú trọng công tác định hướng nghề nghiệp cho học sinh ngay từ bậc phổ thông. Năm học 2024 - 2025, Trường THPT Mường Ảng có tổng số 670 học sinh, trong đó 190 học sinh khối 12 đang đứng trước ngưỡng cửa lựa chọn nghề nghiệp. Nhà trường đã triển khai tư vấn, hướng nghiệp ngay từ lớp 10 thông qua lồng ghép nội dung giáo dục hướng nghiệp vào các môn học.
Thầy Nguyễn Thành Chi, Hiệu trưởng Trường THPT Mường Ảng chia sẻ: “Chúng tôi triển khai hướng nghiệp theo ba hình thức: Giảng dạy tích hợp trong các môn học, tổ chức sinh hoạt chuyên đề và tư vấn trong các buổi sinh hoạt dưới cờ. Qua đó, học sinh được tiếp cận thông tin về nhu cầu lao động, thị trường việc làm để có lựa chọn phù hợp”.
Bắt đầu từ tháng 3, Trường THPT Thanh Chăn (huyện Điện Biên) đã tập trung cho công tác hướng nghiệp. Để học sinh có định hướng cho tương lai, nhà trường mời chuyên gia trong sản xuất, kinh doanh ở địa phương hoặc ngoại tỉnh về trường tư vấn, định hướng cho các em. Tổ chức các buổi trải nghiệm tại các đơn vị, cơ sở sản xuất để các em tiếp cận nghề nghiệp; từ đó góp phần làm thay đổi tư duy, giúp học sinh có sự lựa chọn tốt nhất cho tương lai. Mặt khác, các thầy, cô cũng quan tâm, tổ chức các cuộc thi thử nhằm phân loại học sinh, đồng thời có sự tư vấn hợp lý nhất cho các em…

Tờ rơi giới thiệu về các trường đại học đến từ Liên bang Nga giúp các em học sinh có thêm hiểu biết và đưa ra lựa chọn phù hợp.
Thầy Trần Đăng Khoa, Hiệu trưởng Trường THPT Thanh Chăn nhấn mạnh: “Không phải tất cả học sinh đều cần vào đại học, nhưng các em cần có một nghề vững chắc để phát triển tương lai. Nhà trường thường xuyên tổ chức thi thử để phân luồng học sinh và đưa ra những tư vấn phù hợp”.
Bên cạnh sự hỗ trợ từ nhà trường và các cơ quan chức năng, học sinh cần chủ động tìm hiểu và lựa chọn ngành nghề phù hợp. Những buổi hướng nghiệp không chỉ giúp các em hiểu về các ngành nghề, mà còn giúp nhận ra tầm quan trọng của việc cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định.
Em Nguyễn Phương Linh, học sinh lớp 12C1, Trường THPT Mường Ảng, chia sẻ: “Trước đây, em nghĩ chỉ cần chọn nghề theo sở thích. Nhưng sau khi tham gia các buổi tư vấn, em nhận ra cần kết hợp sở thích với năng lực bản thân và nhu cầu xã hội để có một lựa chọn phù hợp”.
Thực tế hiện nay cho thấy một bộ phận học sinh chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc hướng nghiệp, dẫn đến lựa chọn ngành học chưa phù hợp, hoặc khi ra trường không đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Vì vậy, ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Điện Biên đã chỉ đạo các trường thành lập Ban tư vấn hướng nghiệp, tổ chức chương trình định hướng ngay từ khi học sinh còn ngồi trên ghế nhà trường.

Các buổi tư vấn hướng nghiệp luôn nhận được sự quan tâm của học sinh và các cơ sở giáo dục.
Công tác hướng nghiệp không chỉ là nhiệm vụ của nhà trường mà cần có sự đồng hành từ gia đình. Phụ huynh cần quan tâm, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của con em mình, đồng thời định hướng để các em lựa chọn ngành nghề phù hợp. Nếu làm tốt công tác hướng nghiệp ngay từ bậc phổ thông, học sinh sẽ có nhận thức đúng đắn về nghề nghiệp, từ đó giảm thiểu tình trạng thất nghiệp hoặc làm trái ngành, trái nghề. Việc chọn nghề phù hợp giúp các em phát huy tối đa khả năng, đóng góp tích cực vào sự phát triển của địa phương và xã hội.
Công tác hướng nghiệp trên địa bàn tỉnh đang ngày càng có những bước chuyển biến tích cực từ sự vào cuộc của nhà trường, học sinh và gia đình. Hoạt động tư vấn, định hướng nghề nghiệp đã và đang giúp học sinh xác định rõ ràng hơn về nghề nghiệp trong tương lai. Với sự đồng hành của thầy cô, gia đình và xã hội, các em sẽ có thêm động lực và niềm tin để lựa chọn hướng đi đúng đắn cho tương lai của mình.