Huyện Cam Lâm - Khánh Hòa: Chính quyền chậm xử lý phá - chiếm đất rừng
Thời gian qua, thực trạng phá rừng lấy gỗ, chiếm đất lâm nghiệp để làm rẫy tại xã Suối Tân, huyện Cam Lâm, tỉnh Khánh Hòa thường xuyên xảy ra. Trước thực trạng trên, người dân đã nhiều lần phản ánh đến chính quyền, nhưng việc kiểm tra, xử lý chưa dứt điểm, làm dư luận ngày càng bức xúc.
Rừng kêu cứu
Theo phản ánh, PV Báo GD&TĐ đã đến khu vực núi Năm Nọc, thuộc xã Suối Tân, huyện Cam Lâm, để ghi nhận thực trạng phá rừng, chiếm đất làm nương rẫy trái phép. Tại tiểu khu 231 núi Năm Nọc, nhiều khoảnh rừng tại đây đã bị “cạo trọc”. Hàng loạt cây rừng bị chặt hạ, đốt cháy ngổn ngang.
Một số cây rừng vừa bị đốn hạ cành lá còn tươi xanh. Cách khu vực rừng bị triệt hạ không xa là một số lò đốt củi lấy than của “lâm tặc” đã dừng hoạt động từ trước đó.
Tại khoảnh 1, khoảnh 2 thuộc tiểu khu ST242A núi Năm Nọc, rừng bị tàn phá loang lổ. Điều đáng chú ý, đất rừng ở đây bị “hô biến” thành những vườn xoài, vườn chuối và một số ngôi nhà tạm mọc lên trên những đám rừng đã bị phá còn trơ gốc.
Theo người dân địa phương, rừng khu vực núi Năm Nọc là rừng tái sinh, có diện tích trên 1.000 héc ta. Trước đây, rừng được bảo vệ tốt nên nhiều loại gỗ quý như: Ké, de, bằng lăng... phát triển nhanh, trong rừng có nhiều cây có đường kính trên 1m. Tuy nhiên, 5 năm trở lại đây, do tình trạng “sốt đất”, nhiều người đã đến đây phá rừng lấy gỗ, rồi chiếm đất rừng làm rẫy.
Một người dân tại xã Suối Tân cho hay, tình trạng phá rừng đã diễn ra nhiều năm nay. Ngoài diện tích bị phá cũ, thì hiện tại một số người vẫn đang tiếp tục phá rừng để lấy đất trồng xoài, chuối. Đơn cử như hộ ông Tư Vinh (người Ninh Hòa) đang lấn chiếm rừng để canh tác. Hộ bà Huyền ở Suối Tân cũng khai thác chiếm đất rừng trồng xoài, chuối trên diện tích khá lớn.
Để tìm hiểu về công tác quản lý, bảo vệ rừng, PV Báo GD&TĐ đã liên hệ với ông Nguyễn Ngọc Khuê, Chủ tịch UBND xã Suối Tân. Nhưng ông Khuê liên tục báo “bận”.
Lập đoàn kiểm tra, nhưng sự việc vẫn như cũ
Theo báo cáo của Công ty TNHH TM - DV Mỹ Hằng (Công ty Mỹ Hằng), đơn vị trồng và bảo vệ rừng tại khu vực núi Năm Nóc, xã Suối Tân, công tác trồng và bảo vệ rừng của công ty gặp nhiều khó khăn. Do có nhiều đối tượng vi phạm chiếm đất rừng làm nương rẫy trồng cây ăn trái. Những người này chặt cây rừng non đang phục hồi để đốt than, khai thác gỗ trái phép.
Trước đó, ngày 6/3, Công ty Mỹ Hằng đã phối hợp với UBND xã Suối Tân và Hạt Kiểm lâm huyện Cam Lâm tiến hành kiểm tra khu vực bị xâm phạm đất rừng, chặt cây phá rừng trái phép tại xã Suối Tân. Kết quả kiểm tra tại lô 840, khoảnh 1, tiểu khu ST242A, đoàn kiểm tra phát hiện 5 gốc cây to đã bị đốn hạ lấy đi phần thân chỉ còn lại gốc, cành nhánh và một lò than vẫn đang hiện hữu.
Thế nhưng, cũng theo phản ánh của người dân thì đã nhiều lần cán bộ xã Suối Tân cùng cơ quan kiểm lâm lập biên bản có lò đốt than trong rừng. Nhưng cơ quan chức năng lại cho rằng lò đốt than này không sử dụng gỗ, củi và không ảnh hưởng đến rừng tự nhiên? Vậy lò này đốt gì? Than từ đâu mà có?...
Đại diện Công ty Mỹ Hằng cho hay: “Những cây gỗ de đường kính tới 2m, bị xẻ thành hộp và vận chuyển ra khỏi rừng, đây là hành vi khai thác gỗ trái phép. Nhưng chính quyền địa phương, Hạt Kiểm lâm khi đến hiện trường kiểm tra, lập biên bản nhưng không chuyển hồ sơ đến cơ quan điều tra, yêu cầu khởi tố vụ án là điều khó hiểu?”.
Trước thực trạng trên, Chi cục Kiểm lâm đã có văn bản yêu cầu Hạt Kiểm lâm Cam Lâm phối hợp UBND xã Suối Tân kiểm tra. Ngăn chặn ngay tình trạng phá rừng, khai thác lâm sản, chặt cây đốt than trái phép, lấn chiếm đất lâm nghiệp tại lô 840 khoảnh 1 tiểu khu ST242A, xã Suối Tân. Xử lý vi phạm theo quy định pháp luật.
Sau văn bản này, ngày 8/7/2020, đoàn kiểm tra (Hạt Kiểm lâm Cam Lâm, UBND xã Suối Tân) đã thực địa, phát hiện 2 lò hầm than đã được phá hủy tại khoảnh 1, tiểu khu ST242A, rừng xã Suối Tân, 1 cây da bị chặt hạ, một số diện tích nương rẫy tại đây đã được trồng các loại cây nông nghiệp như: Chuối, mít, xoài, sầu riêng...
Tại thời điểm kiểm tra không xác định được đối tượng canh tác rẫy tại khu vực này. Vị trí tiểu khu ST242A cũng được đoàn kiểm tra xác định là đất rừng sản xuất, có cây gỗ tái sinh, do UBND xã Suối Tân quản lý.
Theo kết quả kiểm tra, cũng như thực tế hiện hữu, có thể thấy tình trạng phá rừng, chiếm đất rừng làm rẫy tại xã Suối Tân đã và đang diễn ra nhiều năm nhưng chưa được xử lý triệt để.
Điều 102 Luật Lâm nghiệp được Quốc hội ban hành ngày 15/11/2017, quy định: Chủ tịch UBND các cấp chịu trách nhiệm về cháy rừng, phá rừng hoặc mất rừng do hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực quản lý, bảo vệ rừng gây ra thuộc phạm vi lĩnh vực, địa bàn quản lý.
Chủ tịch UBND cấp xã có trách nhiệm ban hành văn bản quy phạm pháp luật về lâm nghiệp, quyết định chương trình, dự án về phát triển lâm nghiệp bền vững, sản xuất lâm, nông, ngư nghiệp kết hợp, canh tác nương rẫy và tổ chức thực hiện tại địa phương; quản lý diện tích, ranh giới khu rừng; xác nhận hồ sơ đề nghị giao rừng, thuê rừng đối với tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư theo quy định của pháp luật.
Tổ chức quản lý, bảo vệ diện tích rừng Nhà nước chưa giao, chưa cho thuê; tổ chức thực hiện kiểm kê rừng tại địa phương; hướng dẫn cộng đồng dân cư xây dựng và thực hiện hương ước, quy ước bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn phù hợp với quy định của pháp luật; tổ chức hoạt động phòng cháy và chữa cháy rừng; phòng, chống hành vi vi phạm pháp luật về lâm nghiệp trên địa bàn; xử lý vi phạm pháp luật, giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo trong lĩnh vực lâm nghiệp tại địa phương theo quy định của pháp luật.