IAEA bắt đầu chuyến đi nguy hiểm vào nhà máy Zaporizhzhia
Nhóm thanh tra quốc tế đã bắt đầu hành trình nguy hiểm tới nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, nơi thường xuyên hứng chịu các cuộc pháo kích và có nguy cơ xảy ra một tai nạn hạt nhân.
Binh sĩ Nga đứng gác bên ngoài nhà máy Zaporizhzhia. Ảnh: Reuters
Theo hãng tin CNN, 14 chuyên gia từ Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA), gồm cả Tổng giám đốc Rafael Grossi, đã tới Kiev hôm qua (30/8). Hôm nay, họ đã khởi hành và dự kiến tới nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu Zaporizhzhia vào sáng mai (1/9).
Ông Grossi cho biết, nhiệm vụ của nhóm là đánh giá và ổn định tình hình. "Chúng tôi tới một vùng chiến sự. Điều này đòi hỏi sự đảm bảo không chỉ từ phía Nga mà cả từ Ukraine. Và chúng tôi đã có được sự đảm bảo đó. Chúng tôi đã sẵn sàng, IAEA đã sẵn sàng".
Nhà máy Zaporizhzhia nằm cách Kiev 675km và để tới đó sẽ mất khoảng 10h lái xe hoặc hơn, tùy thuộc vào các trạm dừng nghỉ và chốt kiểm soát quân sự. Phái đoàn IAEA dự kiến nghỉ đêm tại thị trấn Zaporizhzhia, cách nhà máy khoảng 2h lái xe. Một quan chức địa phương cho biết, phái đoàn IAEA sẽ tới thăm nhà máy vào sáng thứ Năm.
Một quan chức được Nga bổ nhiệm ở vùng Zaporizhzhia tuyên bố, các chuyên gia IAEA sẽ phải xếp hàng như bất kỳ người dân nào muốn vào khu vực này. "Đó là do họ không được cấp giấy thông hành đặc biệt", Vladimir Rogov, một thành viên của chính quyền quân sự - dân sự ở Zaporizhzhia cho biết trên kênh Telegram.
Hiện, cả quan chức Nga lẫn Ukraine đều hoan nghênh chuyến thăm của IAEA. Nhà máy Zaporizhzhia nằm dưới sự sự kiểm soát của Nga từ hồi tháng 3 nhưng vẫn do các nhân viên Ukraine vận hành. Dù cuộc xung đột Nga - Ukraine đã kéo dài hơn 6 tháng nhưng các cuộc giao tranh gần cơ sở này vẫn tăng cao vào mùa hè.
Tới giờ vẫn chưa rõ các thanh tra của IAEA được cấp quyền tiếp cận nhà máy như thế nào khi họ tới. Một quan chức địa phương do Nga bổ nhiệm nói với hãng tin Interfax rằng chuyến thăm của các chuyên gia IAEA chỉ diễn ra trong một ngày, có thể không đủ thời gian để thị sát toàn bộ nhà máy điện hạt nhân.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky muốn IAEA giúp đi tới một thỏa thuận phi quân sự Zaporizhzhia thay vì chỉ đơn giản là thị sát nhà máy. Kiev cáo buộc Nga dùng nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia như một pháo đài để bảo vệ binh sĩ bên trong và từ đó tiến hành các vụ tấn công vì biết quân Ukraine sẽ không bắn trả vào nhà máy.
