IAEA: Hàng tấn uranium đã biến mất tại Libya
Reuters dẫn thông báo của IAEA đến các nước thành viên hôm thứ Tư cho hay, các thanh tra từ cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc phát hiện khoảng 2,5 tấn uranium tự nhiên đã biến mất khỏi một địa điểm không nằm dưới sự kiểm soát của Chính phủ Libya.
Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi
Phát hiện này là kết quả của một cuộc kiểm tra được tiến hành hôm thứ Ba (ngày 14/3), ban đầu được lên kế hoạch vào năm ngoái nhưng “đã phải hoãn lại do tình hình an ninh trong khu vực”, theo tuyên bố của Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi.
Các thanh tra IAEA “đã phát hiện 10 thùng phuy chứa khoảng 2,5 tấn uranium tự nhiên ở dạng UOC (tinh quặng uranium) đã không còn ở địa điểm mà Libya tuyên bố trước đây”.
IAEA sẽ tiến hành các hoạt động tiếp theo để xác định vị trí và lý do hàng tấn uranium biến mất khỏi địa điểm mà cơ quan này không nói chính xác tên địa điểm cất trữ ở đâu.
“Việc không có thông tin về vị trí hiện tại của vật liệu hạt nhân có thể gây ra rủi ro phóng xạ cũng như những lo ngại về an ninh hạt nhân”, trích dẫn tuyên bố của IAEA.
Năm 2003, Libya dưới thời lãnh đạo của ông Muammar Gaddafi đã từ bỏ chương trình vũ khí hạt nhân. Vào thời điểm đó, quốc gia này sở hữu máy ly tâm có thể làm giàu uranium cũng như thông tin thiết kế bom hạt nhân, nhưng đạt được rất ít tiến bộ trong việc chế tạo bom.
Libya liên tục rơi vào bất ổn kể từ sau cuộc nổi dậy do NATO hậu thuẫn năm 2011 nhằm lật đổ chế độ Gaddafi. Kể từ năm 2014, quyền kiểm soát chính trị đã bị phân chia giữa các phe phái đối địch ở phía đông và phía tây đất nước. Cuộc xung đột lớn cuối cùng kết thúc vào năm 2020.
Chính phủ lâm thời của Libya, thành lập vào đầu năm 2021 thông qua một kế hoạch hòa bình do Liên Hợp Quốc hậu thuẫn, được cho là sẽ chỉ tồn tại cho đến khi diễn ra một cuộc bầu cử dự kiến vào tháng 12 cùng năm, nhưng đến nay vẫn chưa diễn ra và tính hợp pháp của chính phủ lâm thời cũng đang gây tranh cãi.
