IAEA mất quyền giám sát dữ liệu hạt nhân Iran, cảnh báo nguy cơ chuyển hướng sang mục đích quân sự
Ngày 12/11, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) kêu gọi Iran cho phép tiến hành xác minh kho dự trữ uranium làm giàu, sau khi có thông tin cơ quan này mất khả năng giám sát liên tục đối với một số cơ sở hạt nhân của Tehran.
Tính đến ngày 13/6/2025, IAEA ước tính Iran sở hữu khoảng 440,9 kg uranium làm giàu tới 60%. (Nguồn: IAEA)
IAEA cho biết họ không còn duy trì được "tính liên tục của dữ liệu" về lượng vật liệu hạt nhân mà Iran từng khai báo tại các cơ sở bị ảnh hưởng, bao gồm cả kho uranium được làm giàu gần mức vũ khí. Tính đến ngày 13/6, IAEA ước tính Iran sở hữu khoảng 440,9 kg uranium làm giàu tới 60%, song cơ quan này không thể xác minh con số trên do chưa được tiếp cận các cơ sở hạt nhân của Iran trong suốt 5 tháng qua.
IAEA nhấn mạnh, Iran hiện là quốc gia duy nhất không sở hữu vũ khí hạt nhân nhưng lại làm giàu uranium tới 60%, trong khi mức 90% là ngưỡng cần thiết để chế tạo bom hạt nhân. Báo cáo của cơ quan này đánh giá lượng uranium của Iran là "vấn đề đặc biệt đáng lo ngại" và cho rằng quá trình xác minh đã "bị trì hoãn quá lâu".
Cơ quan này cảnh báo: "Điều hết sức quan trọng là IAEA phải sớm được phép kiểm tra lượng vật liệu hạt nhân từng được Iran khai báo, nhằm xua tan lo ngại về khả năng chuyển hướng sử dụng vật liệu hạt nhân từ mục đích hòa bình sang quân sự, đồng thời bảo đảm Iran tuân thủ các nghĩa vụ trong Hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT)".
Quan hệ giữa Iran và IAEA liên tục căng thẳng trong những năm gần đây, đặc biệt sau cuộc xung đột kéo dài 12 ngày hồi tháng 6, khi Israel và Mỹ tiến hành không kích một số cơ sở hạt nhân chủ chốt của Iran. Các nước phương Tây và Israel từ lâu cáo buộc Tehran theo đuổi chương trình phát triển vũ khí hạt nhân – điều mà Iran kiên quyết phủ nhận.
