Im lặng đáng sợ trước sai phạm của cấp dưới

Cưỡng chế sai so với bản án phần tiếp giáp với nhà ông Vũ Văn Đức.

Sai lệch giữa bản án và thực tế

Năm 2010, Tòa án nhân dân (TAND) TP Hà Nội xét xử phúc thẩm vụ tranh chấp dân sự giữa các hộ gia đình thuộc số 49 phố Ngũ Nhạc, phường Thanh Trì, quận Hoàng Mai, TP Hà Nội. Chưa bàn đến chuyện đúng sai, công tâm hay thiên lệch trong bản án phúc thẩm số 260/2010/DSPT của TAND TP Hà Nội, nhưng các số liệu ghi trong bản án đã sai lệch rất nhiều so với thực tế. Đó chính là lý do mà cuộc cưỡng chế thi hành án của Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) quận Hoàng Mai năm 2011 phải tạm hoãn không thực hiện được.

Mãi tới tháng 1/2022, TAND TP Hà Nội mới ban hành quyết định sửa chữa, bổ sung bản án số 260/2010/DSPT. Tuy nhiên, thay vì sửa chữa, bổ sung toàn bộ những sai lệch về số liệu giữa bản án dân sự phúc thẩm so với thực tế, TAND TP Hà Nội chỉ sửa duy nhất 1 số liệu là chiều dài giáp ranh mảnh đất đang tranh chấp. Vì thế, còn nhiều số liệu trên bản án vẫn sai lệch, khác biệt khá nhiều so với thực tế mảnh đất đang xảy ra tranh chấp. Điều đó có nghĩa, nếu chiếu theo quy định tại Khoản 2, Điều 20, Luật Thi hành án dân sự, cơ quan thi hành án quận Hoàng Mai không thể tổ chức cưỡng chế, do không đảm bảo quyền lợi của các đương sự và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.

Như đã nói ở trên, việc sai lệch số liệu giữa bản án dân sự phúc thẩm của TAND TP Hà Nội và thực tế mảnh đất đang tranh chấp giữa các hộ dân, Chi cục THADS quận Hoàng Mai cũng đã không thể tổ chức cưỡng chế do không đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự cũng như người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan. Song, thay vì kiến nghị TAND TP Hà Nội tiếp tục điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bản án dân sự phúc thẩm số 260/2010/DSPT, Chấp hành viên Nguyễn Mai Thành thuộc Chi cục THADS quận Hoàng Mai vẫn ban hành thông báo thi hành án và thông báo cưỡng chế thi hành án.

Đáng nói, không chỉ cưỡng chế khi không đảm bảo tính khả thi, không đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các đương sự, Chấp hành viên Nguyễn Mai Thành còn cưỡng chế không đúng với bản án đã tuyên của TAND TP Hà Nội. Để đảm bảo đúng con số diện tích mảnh đất cưỡng chế theo như bản án dân sự phúc thẩm số 260/2010/DSPT, Chấp hành viên Nguyễn Mai Thành đã chỉ đạo cưỡng chế sai các mốc giới so với quyết định của tòa án đã dẫn đến thiệt hại rất lớn đối với những người bị thi hành án.

Cụ thể, theo bản án dân sự phúc thẩm số 260/2010/DSPT, ranh giới phần đất cưỡng chế các mặt đều phải giáp với đất của các hộ dân liền kề, nhưng ông Thành đã tự ý chỉ đạo cưỡng chế bỏ cách ra các khoảng trống từ 30cm đến hơn 1m. Đơn cử, bản án tuyên phía Đông mảnh đất cưỡng chế giáp với tường rào trường Hoa Sữa, nhưng khi cưỡng chế trên thực địa, lực lượng cưỡng chế đã để cách ra chỗ rộng nhất lên tới 1,4m. Hay bản án tuyên phía Nam giáp đất nhà ông Vũ Văn Đức (số 51, phố Ngũ Nhạc, Thanh Trì, Hoàng Mai), thì thực tế cưỡng chế lại cách ra chỗ rộng nhất là 1m đất. Chưa hết, bản án tuyên phía Bắc giáp đất nhà bà Trần Thị Nhàn (số 47, phố Ngũ Nhạc) thì thực tế cưỡng chế lại để cách ra 20-30cm.

Gây thiệt hại cho đương sự

Cũng do sự dịch chuyển về khoảng cách các điểm tiếp giáp, lại phải đảm bảo diện tích đất được cưỡng chế như bản án đã tuyên của TAND TP Hà Nội, Chi cục THADS quận Hoàng Mai đã gây thiệt hại cho đương sự, cụ thể ở đây là đối tượng bị thi hành án. Còn nữa, cũng chính vì cưỡng chế sai so với bản án dân sự phúc thẩm số 260/2010/DSPT, trong khi vẫn phải đảm bảo diện tích phần đất cưỡng chế nên cơ quan thi hành án buộc phải dịch chuyển phần đất cưỡng chế lấn sang phần đất của đương sự là người bị thi hành án.

Tại thửa đất do ông Trần Ngọc Bích và ông Trần Đình Bằng thừa kế, không chỉ bị bỏ phí hơn 40m2 đất của 3 phía tiếp giáp hàng xóm, người bị thi hành án còn bị lấn sang phần đất sở hữu hợp pháp của mình một diện tích tương ứng. Tổng diện tích đất đương sự đã bị thiệt hại khoảng 80m2.

Trao đổi với phóng viên Báo Đại Đoàn Kết, Luật sư Đỗ Chiến Thắng - Công ty Luật hợp danh Đông Nam Á (Đoàn luật sư TP Hà Nội) khẳng định, Chấp hành viên Nguyễn Mai Thành đã vi phạm nghiêm trọng quy định tại Khoản 2, Điều 20, Luật Thi Hành án dân sự. Không chỉ cố tình cưỡng chế khi có sự khác biệt giữa bản án và thực tế, ông Thành còn xâm phạm trực tiếp vào quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự. “Tôi cho rằng cơ quan có thẩm quyền cần hủy kết quả cưỡng chế thi hành án do Chấp hành viên Nguyễn Mai Thành thực hiện ngày 10/6/2022, bởi Chấp hành viên Nguyễn Mai Thành đã có hành vi vi phạm pháp luật trong việc cưỡng chế thi hành án” - Luật sự Thắng kiến nghị.

Để rộng đường dư luận, phóng viên đã liên hệ với ông Đào Xuân Phương - Chi cục trưởng Thi hành án dân sự quận Hoàng Mai đề nghị trả lời về việc thi hành án của Chấp hành viên Nguyễn Mai Thành, song ông Phương đẩy “quả bóng trách nhiệm” lên Cục Thi hành án dân sự TP Hà Nội. Chúng tôi đã liên hệ bằng điện thoại với ông Phạm Văn Dũng - Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP Hà Nội nhưng ông Dũng không trả lời.

Liên quan đến việc thi hành án của Chấp hành viên Nguyễn Mai Thành, Tổng cục trưởng Tổng cục Thi hành án dân sự (Bộ Tư pháp) Nguyễn Quang Thái cũng chưa đưa ra câu trả lời thỏa đáng cho công luận. Và các đương sự vẫn chưa đòi lại được sự công bằng.

Lê Anh Đức